\'Deep Blue Sea\': Một tuyệt tác kinh dị vẫn còn vẹn nguyên tính giải trí sau gần hai thập kỷ

Hollywood và khán giả dòng nghệ thuật thứ 7 luôn có sự yêu thích đặc biệt với cá mập - kẻ săn mồi đáng sợ của thế giới dưới nước.

Jaws - bộ phim năm 1975 của đạo diễn Steven Spielber đã tạo nên làn sóng phấn khích cực độ trong những người yêu điện ảnh. Nội dung gay cấn, kịch tính và kinh dị của bộ phim thậm chí khiến nhiều khán giả năm đó không dám bước chân xuống biển. Những thể loại phim ăn theo liên tục được tung ra để câu kéo mọi người, nhưng không gì có thể đánh bại tượng đài tiên phong bất hủ của Steven Spielber.

Dòng phim về cá mập trở nên mốc meo và trống trải trong nhiều thập kỷ. Cho đến khi vị đạo diễn tài năng người Phần Lan - Renny Harlin giới thiệu đến công chúng bộ phim Deep Blue Sea mùa hè năm 1999.

Deep Blue Sea kể về một trung tâm nghiên cứu y dược học đặt giữa lòng đại dương, sử dụng cá mập làm đối tượng thí nghiệm cho loại thuốc chữa bệnh Alzheimer mới. Không may chính loại thuốc này lại biến những con cá mập thành sinh vật siêu thông minh và khát máu. Chúng điên cuồng tấn công nhóm nhà khoa học, kỹ thuật viên.

Hiệu ứng đặc biệt, phức tạp và ngoạn mục, những pha hành động thót tim cùng không khí chết chóc bao trùm suốt cả bộ phim khiến Deep Blue Sea trở thành cái tên sáng giá trong dòng phim về cá mập nói riêng và thể loại phim kinh dị nói chung.

Bộ phim có một chi tiết khiến ta liên tưởng đến Jaws, mà theo Renny, đó là “Sự cúi đầu trước người thầy vĩ đại, Spielberg”. Cảnh đầu của bộ phim, khi nhân vật Carter (do diễn viên Thomas Jane đóng) lấy một biển số xe ra từ miệng con cá mập hổ, biển số đó cũng chính là vật bị con cá mập trong Jaws đớp lấy khi xưa.

Tuy nhiên, điều thú vị là nếu so sánh, Deep Blue Sea có nhiều điểm chung với Alien hơn là Jaws. Toàn bộ quá trình thiết lập của bộ phim giống với không gian kinh dị kinh điển xuất hiện trên màn ảnh năm 1979 của đạo diễn Ridley Scott.

Những lằn ranh giữa biển và không gian bị mờ đi, hòa vào nhau tạo nên sự mịt mù đầy ám ảnh. Đội ngũ các chuyên viên của cơ sở nghiên cứu dưới nước Aquatica mắc kẹt bên trong một chiếc hộp giữa khoảng không rộng thênh thang, bị săn đuổi bởi những con quái vật sở hữu trí thông minh như người. Chỉ khác ở chỗ, những quái vật ấy không biến hóa trở thành sinh vật ngoài hành tinh Xenomorph, chúng là ba con cá mập Mako được phát triển bởi khoa học.

Ở bộ phim này, Samuel L. Jackson vào vai Russell Franklin, giám đốc công ty được cử đến để điều tra cơ sở Aquatic sau khi một con cá mập trốn thoát và tấn công một chiếc thuyền.

Khác với những hình tượng phản diện độc ác luôn xuất hiện với tiếng cười ghê sợ trên màn ảnh gần đây của Samuel, nhân vật Russell của ông có tính cách thẳng thắn, chịu nhiều đau đớn và thống khổ trong quá khứ. Trách nhiệm của ông là giữ an toàn cho các khoa học gia và nhà nghiên cứu, giúp họ sống sót trở về.

Tuy nhiên, vai diễn này lại kết thúc khá sớm và đầy bất ngờ, có thể nói là gây sốc với khán giả. Russel trong khi còn đang bàn việc với mọi người, chưa kịp dứt câu đã cá mập nuốt chửng.

Cảnh phim này tạo hiệu ứng khá tốt với khán giả. Mỗi cái chết của các nhân vật trong phim đều được Renny chăm chút và sáng tạo theo chiều hướng không đoán trước, có phần thách thức những nguyên mẫu cũ.

Cái chết gây nhiều tranh cãi nhất hẳn sẽ thuộc về vai Susan (Saffron Burrows). Xuyên suốt bộ phim, cô đã gắng sức đấu tranh cho nghiên cứu, cũng như mạng sống của mình. Đáng tiếc, kết quả cuối cùng hóa chỉ là một cái chết đầy thương tâm, cô chấp nhận lỗi lầm, từ bỏ tất cả và trở thành thức ăn cho cá mập dưới đáy đại dương.

Trong kịch bản đầu, người vốn dĩ được chọn đóng vai anh hùng để giết chết bọn quái vật, không phải Carter mà chính là Susan. Điều này được thay đổi để hợp với thị hiếu khán giả, dựa trên một bài kiểm tra thử nghiệm được tung ra trước ngày phát hành của bộ phim.

Theo đó, Susan bị nhắc đến như kẻ phản diện, chứ không phải anh hùng. Cô là người đã vi phạm các chuẩn mực đạo đức, và suy cho cùng, vì cô mà bọn cá mập mới sở hữu trí thông minh và trở nên nguy hiểm chết người. Thành ra, đến phút cuối cùng, sau cái chết thương tâm của Susan, bộ phim trở thành màn biểu diễn của đầu bếp Preacher (LL CoolJ thủ vai) phối hợp cùng Carter.

Chỉ tiếc dù ý định của Susan khi làm thay đổi cá mập xuất phát từ lòng tốt muốn giúp đỡ, nhiêu đó vẫn không đủ để cô xóa đi lỗi lầm và thành kiến của mọi người. Và lỗi lầm thì lại phình to ra, khiến cô trở nên đáng ghét trong con mắt khán giả. Kể cả khi nam chính Carter có tha thứ cho cô, khi cô thừa nhận nên giết chết con cá mập cuối cùng, xóa bỏ đi bao công sức bấy lâu khổ cực, thì vẫn là quá muộn. Còn Carter, xét tất cả những cảm xúc và biểu hiện từ đầu phim, lại xứng với vai anh hùng hơn bao giờ hết.

Điều đáng khâm phục ở đạo diễn Renny Harlin, đó là việc ông tạo ra một bộ phim với những pha hành động gay cấn từ một ngân sách khá khiêm tốn. Deep Blue Sea không thuần chất học thuật, cao siêu nhưng có tính giải trí cao. Bộ phim có nhịp điệu đơn giản khi đi từ chuỗi hành động nghẹt thở này đến hành động nghẹt thở khác, khiến khán giả có được cảm giác thỏa mãn.

Điều này như một lời nhắc nhở rằng phim ảnh không nhất thiết lúc nào cũng phải có chiều sâu, hoặc những tuyên bố ảo não sâu sắc để xứng đáng danh phim chiếu rạp, đôi khi chỉ cần trở thành niềm vui mùa hè thuần khiết là đủ.

Deep Blue Sea là bộ phim đầu tiên tiểu thuyết gia Stephen King xem tại rạp sau tai nạn xe cộ và ông đã tận hưởng từng giây phút trong đó. Không chỉ ông, mà nhà bình luận phim nổi tiếng Roger Ebert cũng có ý kiến tương tự.

Bộ phim có doanh thu phòng vé cao ngất ngưởng vào thời điểm ra mắt và tạo được ấn tượng sâu đậm trong lòng người hâm mộ. Khoảng thời gian đạo diễn Renny ra mắt Deep Blue Sea cũng là lúc thể loại kinh dị mất dần đi sức hấp dẫn trong lòng công chúng. Thường những phim thuộc thể loại này sẽ có doanh thu khá thấp. Hơn thế nữa, thời điểm ra mắt cũng là thời điểm thị trường phim sở hữu nhiều bom tấn điện ảnh với ngân sách khủng.

Đáng lý ra, sẽ không ai chú ý đến phim của Renny, nhưng cuối cùng, bộ phim lại trở thành cái tên được nhắc nhiều nhất, cả lúc bấy giờ và đến tận hôm nay vẫn thế.

Nếu Jaws được xem là tượng đài bất diệt của dòng phim kinh dị cá mập thì Deep Blue Sea sẽ là bộ phim kinh dị - hành động tươi mới, mang đậm tính giải trí và đáng nhớ nhất trong lòng người hâm mộ.