Chuỗi bi kịch 6 người vợ của vua Henry VIII (Kì 1): Vị hoàng hậu phải cưới em trai của chồng

Triều đại Tudor trị vì bởi Vua Henry VIII (1491-1547) kéo dài suốt 38 năm đã trải qua rất nhiều thăng trầm và biến cố, tiêu biểu trong đó là việc tách khỏi Roma và thành lập Giáo hội Anh. Cuộc đời Henry VIII còn lưu danh hậu thế với 6 vị hoàng hậu - cũng là 6 cuộc hôn nhân mang nhiều uẩn khúc và bi kịch.

Cuộc hôn nhân đầu tiên của Henry VIII là với Catherine xứ Aragon (1485-1536) - một phụ nữ có xuất thân rất cao quý, với cha là Quốc vương Fernando II xứ Aragon. Mang danh phận là người vợ đầu của Henry VIII, nhưng thật ra Catherine vốn là vợ của Arthur xứ Wales – anh trai Henry VIII. Cuộc hôn nhân này không kéo dài lâu bởi Arthur qua đời vì bệnh tật, và với sự sắp đặt của các thế lực trong triều, Catherine buộc phải cưới em chồng là Henry VIII, nhỏ hơn bà đến 5 tuổi.

Là một người phụ nữ có lối sống đức hạnh, ngoan đạo, uyên bác, và sáng suốt hiếm thấy ở thời kì mà nữ giới ít được học hành, Catherine xứ Aragon trở thành vị hoàng hậu đầy mẫu mực trong mắt cả triều đình lẫn dân chúng. Tuy vậy, nhiệm vụ chính của hoàng hậu vẫn là sinh con nối dõi cho vua, và Catherine chưa thể làm được điều đó. Bà liên tục sảy thai hoặc sinh ra những đứa trẻ yếu ớt chỉ sống được vài ngày, đứa con duy nhất giữ lại được là công chúa Mary – về sau trở thành Nữ hoàng Mary I.

• • Những nhà vua và nữ hoàng kỳ quặc, lập dị nhất trong lịch sử hoàng gia bốn phương
  • Tình yêu cổ tích của Hoàng hậu trẻ tuổi nhất thế giới

Vốn ám ảnh với việc có một đứa con trai nối dõi, Henry VIII bắt đầu mất kiên nhẫn với Catherine. Cộng thêm việc tuổi tác và sinh nở khiến hoàng hậu dần trở nên già cỗi quá đỗi so với người chồng vẫn hừng hực tuổi xuân, Henry chán nản vợ mình và bắt đầu để mắt đến các cô gái trẻ khác. Anne Boleyn – một nữ quý tộc trẻ thuộc đoàn tùy tùng của hoàng hậu Catherine đã chiếm được cảm tình của nhà vua. Cùng lúc này, Catherine xứ Aragon đã ở vào tuổi gần như không thể sinh con được nữa, còn Henry VIII thì tin rằng cuộc hôn nhân này bị nguyền rủa vì ông đã cưới vợ của anh trai mình. Càng mê đắm Anne Boleyn, khát khao có được nàng làm vợ chính thức của nhà vua càng lớn. Tuy vậy, việc hủy hôn của nhà vua bị Giáo hội Roma ngăn cấm. Sau đó Henry VIII tuyên bố tách khỏi Roma, thành lập Giáo hội Anh cho chính ông là người đứng đầu. Từ đó hợp pháp hóa việc hủy hôn với Catherine xứ Aragon và cưới Anne Boleyn làm hoàng hậu.

Tại phiên tòa của mình, Catherine xứ Aragon đã quỳ phủ phục trước Henry, đồng thời khẩn nài nhà vua bằng những lời lẽ thuyết phục để rồi rời đi trong nước mắt – nhà soạn kịch Shakespeare đã miêu tả rất chi tiết phân đoạn này trong vở Henry VIII của ông. Cuộc hôn nhân giữa Catherine và Henry VIII chính thức bị hủy, và một năm sau đó, bà bị trục xuất khỏi triều đình. Công chúa Mary – con gái của bà và Henry – cũng bị tuyên bố là con ngoại hôn và không được nằm trong danh sách kế vị. Những năm sau đó, Catherine về sống tại Lâu đài Kimbolton và bị cấm gặp gỡ cũng như liên lạc với con gái Mary. Vua Henry VIII tuyên bố sẽ cho hai mẹ con gặp nhau nếu hai người chịu chấp nhận Anne Boleyn là hoàng hậu chính thức, tuy vậy cả Catherine lẫn Mary đều từ chối.

Catherine xứ Aragon qua đời ngày 7 tháng 1 năm 1536 ở tuổi 50 – có thể coi là thọ ở vào thời bấy giờ. Suốt quãng thời gian sau khi bị trục xuất khỏi triều đình, bà vẫn tự gọi mình là người vợ hợp pháp duy nhất của Henry và là hoàng hậu chính thức của nước Anh. Trong bức thư cuối cùng gửi Henry VIII trước khi qua đời, Catherine gọi ông là “vị vua, người chồng yêu quý nhất của thiếp”. Quãng thời gian còn ở ngôi vị hoàng hậu, Catherine đã có sức ảnh hưởng to lớn đối với vương quốc, đặc biệt là trong việc giáo dục ở nữ giới. Catherine sau khi mất được chôn cất trong một nghi lễ dành cho “Quả phụ và vương nữ xứ Wales” chứ không phải là một hoàng hậu. Vua Henry VIII đã không đến buổi lễ tang và đồng thời không cho phép Mary có mặt ở đó.

(Còn tiếp...)