Tại sao các phim điện ảnh do Netflix sản xuất lại không được lòng giới phê bình?

Loạt phim truyền hình của Netflix mà bạn yêu thích nhất là gì? Đó là Orange is the New Black, Stranger Things, Mindhunter, hay một trong những series phim phát sóng độc quyền khác đã nhận được không ít lời khen từ khán giả lẫn giới chuyên môn.

Vậy còn những bộ phim điện ảnh do Netflix sản xuất thì sao? Theo chính nhận định của ông lớn trong lĩnh vực truyền hình trả phí, số phận của chúng khá giống với trường hợp của các bộ phim từ cây hài Adam Sandler.

Dù rất kín tiếng với số lượt xem của các bộ phim, vào năm 2017, Netflix từng tiết lộ những tác phẩm có nhiều lượt xem nhiều là một cặp phim của Adam Sandler với tổng số điểm trên Rotten Tomatoes chỉ vỏn vẹn mười phần trăm. Những tác phẩm này cũng không được công chúng đánh giá cao. Thảm họa điện ảnh từng nhận về số 0 tròn trĩnh trên Rotten Tomatoes The Ridiculous Six chỉ nhận về phản ứng tích cực từ một phần ba khán giả đã xem.

Mặt khác, vẫn có một vài tác phẩm của Netflix từng là con cưng của các giải thưởng danh giá và giới phê bình như Beasts of No Nation và Roma. Tuy nhiên, với hầu hết các bộ phim này, Netflix chỉ chịu trách nhiệm phân phối và lựa chọn chúng sau khi quá trình sản xuất hoàn tất. Nói cách khác, kênh truyền hình trực tuyến chỉ phát sóng một cách độc quyền (Netflix Exclusives) hơn là phụ trách sản xuất chúng (Netflix Originals).

Với rất nhiều series được người hâm mộ và các nhà phê bình yêu thích, tại sao những bộ phim của Netflix lại nhận về phản ứng trái ngược như vậy? Chủ xị chương trình Girls On Film Anna Smith cho rằng phong cách làm phim còn khá chậm chạp của Netflix có thể là nguyên nhân.

"Dù quá trình sản xuất các series đã được phát triển qua nhiều năm, phong cách làm phim điện ảnh của Netflix lại giống như chỉ mới ở giai đoạn sơ khai." - Người dẫn chương trình Anna Smith cho biết.

Cô cũng cho rằng vấn đề của Netflix không chỉ nằm ở việc sản xuất: "Có vẻ kênh truyền hình trả phí này tập trung quảng bá cho các series nhiều hơn là những bộ phim điện ảnh của nó. Nếu bạn tạo một tài khoản hoàn toàn mới, thuật toán của Netflix sẽ hướng dẫn bạn tới hàng loạt các bộ phim truyền hình còn những tác phẩm điện ảnh dường như không tồn tại."

Trong cuộc chiến "truyền hình trực tuyến" giữa Netflix và vô vàn các dịch vụ vượt trội mới ra đời khác, chiến dịch giới thiệu một series hấp dẫn dài 10 giờ đến khán giả hợp lý hơn việc để họ xem một bộ phim chỉ khoảng 1 giờ 30 phút. Tuy nhiên, chuyên gia trong ngành truyền hình trực tuyến Dan Rayburn cho rằng việc quảng bá phim điện ảnh lại là một hành động mang tính cân bằng hơn.

Netflix hiện đang đối mặt với thách thức không hề nhỏ vì đối tượng mà công ty này hướng đến rất rộng từ gia đình, mọt phim khó tính tới các khán giả quốc tế với hơn 150 triệu thuê bao trên toàn thế giới. Hai loại hình phim bộ và phim một tập nhắm vào các phân khúc khách hàng khác nhau trong ngân hàng thuê bao của họ.

Netflix liên tục thu thập dữ liệu và phân tích thói quen của người xem. Ví dụ, nếu dữ liệu cho thấy các bộ phim dành cho trẻ em đang được ưa chuộng, có nhiều khả năng họ sẽ bắt tay vào sản xuất một bộ phim dành cho trẻ em.

Mức độ bảo mật số liệu của Netflix không khác gì so với của CIA (Cơ Quan Tình Báo Trung Ương Hoa Kỳ). Công ty này hiếm khi cung cấp thông tin chi tiết về dữ liệu của mình. Tuy nhiên, lần đầu tiên chia sẻ số liệu lượt xem vào tháng 12 năm ngoái của họ đã khiến cả thế giới phải chú ý: kỷ lục 45 triệu lượt xem trong bảy ngày cho bộ phim do chính mình sản xuất Bird Box.

Tác phẩm đỉnh cao của Sandra Bullock có thể nhận về nhiều ý kiến trái chiều từ các nhà phê bình, nhưng kết quả của nó còn tốt hơn cả thành tích ngoài rạp của bom tấn Star Wars: The Force Awakens. Nói cách khác, bộ phim được hơn một phần ba số người đăng ký của Netflix thưởng thức đã trở thành một hiện tượng toàn cầu.

Một vài bộ phim Netflix "gốc" khác cũng được khán giả yêu thích dù phản ứng từ các nhà phê bình không hề tích cực. Nổi bật nhất trong số đó là tác phẩm cảnh sát điều tra mang yếu tố khoa học viễn tưởng Bright. Dù từng nhận về danh hiệu "bộ phim dở tệ nhất 2017" từ một nhà phê bình, Bộ phim của tài tử Will Smith lại đạt số điểm 86% trên Rotten Tomatoes.

Người sáng lập trang đánh giá phim ảnh New On Netflix Matthew Morley cho biết: "Bright là một trong những bộ phim 'gốc' mà tôi yêu thích nhất. Tôi có thể kể tên nhiều bộ phim Netflix với chất lượng không hề thua kém các series của nó. Tôi không nghĩ chất lượng là vấn đề, mà các nhà phê bình ghét chúng vì các bộ phim của Netflix thường không có màn ra mắt tử tế tại các rạp phim."

Vì vậy, bỏ qua các bộ phim của Adam Sandler, có phải các nhà phê bình chỉ đơn giản là không cùng ý kiến với người xem Netflix về các bộ phim "gốc", hay thực tế này phản ánh bản chất khác biệt của các dịch vụ truyền hình trực tuyến trong thời điểm hiện tại?

Việc lựa chọn Murder Mystery hay Otherhood để xem vào một tối chủ nhật rảnh rỗi rõ ràng không phải là khoản đầu tư tương tự như chiếc vé hơn 100 nghìn để xem Once Upon A Time In Hollywood trên màn bạc. Thật vậy, các tác phẩm từ Netflix được một số nhà phê bình đặt cho cái tên là "những bộ phim nền" - thứ mà bạn có thể dễ dàng vừa theo dõi vừa lướt Instagram.

Tuy nhiên, chủ xị Anna Smith lại có ý kiến hoàn toàn khác: "Sau nhiều năm xem lại phim truyền hình trên các kênh mặt đất, tôi có thể nói rằng những bộ phim "Netflix Originals" tốt hơn hầu hết số đó. Ngân sách dành cho các tác phẩm của Netflix rõ ràng là nhiều hơn, công ty này có thể chi trả cho những tên tuổi lớn và thực lực trong ngành từ đạo diễn, diễn viên đến đoàn làm phim.

Bên cạnh đó, nhiều tạp chí vẫn chỉ tập trung vào các tác phẩm ra mắt trong rạp chiếu phim hơn là trên các dịch vụ phát sóng trực tuyến. Vì vậy, các bộ phim của Netflix có thể ít nhận được sự chú ý.

Với cương vị là một công ty sản xuất phim, Netflix có được nhiều lợi thế nhưng cũng không thiếu các tình huống mạo hiểm. Một trong những cú hit lớn nhất của công ty này với các nhà phê bình và khán giả là Okja. Câu chuyện tình yêu đan xen khoa học viễn tưởng của Hàn Quốc xoay quanh một con lợn biến đổi gen rõ ràng không phải là món ăn truyền thống của Hollywood. Tương tự như vậy, đạo diễn Bird Box Susanne Bier từng ca ngợi Netflix trong việc bật đèn xanh cho một bộ phim do phái nữ dẫn dắt, việc mà trước đó luôn kẹt lại trong địa ngục sản xuất.

Việc trao cho đạo diễn nhiều quyền tự do sáng tạo hơn bình thường có thể tác động tích cực đến bộ phim nhưng đồng thời cũng ẩn chứa nhiều cạm bẫy. Chủ xị Girl on Film cho biết việc các đạo diễn chạy theo tiếng gọi con tim mà không có bất kỳ sự can thiệp nào của studio có thể mang đến không ít rủi ro.

Trong khi đó, một vài nhà phê bình cho rằng các bộ phim gốc của Netflix giống như "những tác phẩm xây dựng dựa trên thuật toán" - các yếu tố khác nhau được trộn lẫn vào cùng một bộ phim để nó có thể được phân loại vào càng nhiều thể loại phim càng tốt. Từ đó, bộ phim mới có thể xuất hiện trên menu chính của thuê bao và thu hút nhiều người xem.

Chuyên gia Dan Rayburn lại cho rằng đây là một phương pháp làm phim chứ không hề là thuật toán. Ông cho biết: "Netflix tuân theo một phương pháp duy nhất cho mọi nội dung mà công ty này tạo ra. Họ có nhiều dữ liệu hơn cần thiết để sáng tạo các nội dung mới. Họ nắm được thói quen xem phim và những gì mà mọi người muốn.

Thuật toán được sử dụng như một dữ liệu cho quá trình tạo lập chương trình mới. Vì vậy, họ sẽ hướng đến một đối tượng nhất định khi sản xuất các nội dung mới. Điều này khó khăn hơn bao giờ hết, vì khi là Netflix, đối tượng của bạn là tất cả mọi người."

Tuy nhiên, có một vài dấu hiệu cho thấy Netflix đang trở thành ngôi sao lớn của Hollywood. Vào tháng 1, ông lớn của dịch vụ truyền hình trực tuyến chính thức gia nhập Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ cùng với các đối thủ nặng ký của ngành công nghiệp điện ảnh như Disney, Fox, Warner Bros., Universal, Sony và Paramount. Không lâu sau, công ty này đạt được thỏa thuận làm phim độc quyền với hãng phim Shepperton ở phía tây Luân Đôn. Bên cạnh đó, bom tấn sử thi tội phạm của huyền thoại Martin Scorsese The Irishman do Netflix sản xuất cũng sẽ đổ bộ vào đầu tháng 11 này.

Với sự tham gia của các tên tuổi kinh điển của điện ảnh nói chung và dòng phim tội phạm nói riêng như Robert De Niro, Al Pacino và Joe Pesci, The Irishman chắc chắn sẽ là một trong những tiêu điểm điện ảnh dịp cuối năm. Tuy nhiên, Netflix đã tăng thêm 175 triệu USD trong ngân sách làm phim để mua lại bản quyền phân phối tác phẩm này. Điều đó đồng nghĩa với việc ngoài màn ra mắt chớp nhoáng tại các rạp chiếu phim (để đủ điều kiện góp mặt tại các giải thưởng điện ảnh trong năm 2020), bom tấn này chỉ được phát sóng độc quyền trên Netflix.

Netflix chắc chắn đang bắt đầu tăng cường sức mạnh cho "nhà máy" làm phim của mình. Và với sự ra đời của hàng loạt dịch vụ truyền hình trực tuyến theo yêu cầu mới như Disney+, Apple TV+ hay HBO Max, họ rõ ràng cần phải cố gắng nhiều hơn nữa. Dan Rayburn cho rằng việc Netflix gặp phải nhiều thách thức là điều không còn nghi ngờ gì nữa.

"Apple đang tập trung vào các nội dung thân thiện với gia đình còn Warner Bros. cũng bắt đầu tham gia trò chơi. Tuy nhiên, những người duy nhất tôi chắc chắn sẽ thành công là Disney+ với nội dung chất lượng cao tập trung vào các đối tượng cụ thể, từ Star Wars cho đến các tác phẩm thuộc vũ trụ điện ảnh Marvel." - Ông nhấn mạnh.

Liệu Netflix và những gã khổng lồ công nghệ khác có thể trở thành một làn sóng Hollywood mới cũng như cho ra đời các bộ phim thực sự tuyệt vời hay không? Việc một biểu tượng điện ảnh như Martin Scorsese làm phim cho một dịch vụ truyền hình trực tuyến quả thực là một bước tiến quan trọng. Hiển nhiên là Netflix sở hữu nhiều tiền hơn hầu hết các hãng phim khác. Tuy nhiên, chỉ có thời gian mới thực sự trả lời được câu hỏi liệu công ty có thể cạnh tranh với các hãng phim lớn trên chặng đường dài hay không?