Đất phương Nam, đoạn ký ức đau thương nhưng hào hùng của dân tộc

Nhắn ai đi về miền đất phương Nam
Trời xanh mây trắng, soi dòng Cửu Long giang
Mênh mông rừng tràm, bạt ngàn dừa xanh.
Tiếng chang đước đong đưa, nhớ người xưa từng ở nơi này
Cho ta thêm yêu dấu chân ngàn năm đi mở đất
Cho ta thêm yêu bầy chim sáo sổ lồng

Đất phương Nam là tác phẩm truyền hình dài tập được thực hiện bởi Hãng phim Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh, Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh do NSƯT Nguyễn Vĩnh Sơn làm đạo diễn. Được chuyển thể từ tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi, bộ phim phát sóng lần đầu vào năm 1997 trên kênh HTV9 và là bộ phim dài tập đầu tiên của Việt Nam được xuất khẩu sang Mỹ.

Đất phương Nam lấy bối cảnh Nam bộ trong thời kỳ dân ta phải chịu cảnh một cổ hai tròng, bị thực dân Pháp và lũ cường hào ác bá cai trị, bóc lột. Bộ phim xoay quanh những mảnh đời cơ cực của người dân quê bình dị trong thời cuộc loạn lạc.

Trong một cuộc không kích của máy bay Pháp, An mất mẹ, trôi dạt tha phương trên bước đường đi tìm cha. Xuôi về phương Nam, An gặp những cảnh đời ngang trái, lay lắt của người nông dân dưới ách áp bức của bọn địa chủ và thực dân. Nghịch cảnh được mùa nhưng không giữ được vật phẩm lại để mất đất trong tay lũ cường hào đã đưa đẩy họ đến con đường khởi nghĩa. Tuy lang bạc giữa dòng đời trôi nổi, An vẫn luôn sống trong lòng nhân ái, tình yêu thương và đùm bọc của đồng bào. Đó là điểm sáng duy nhất trong cuộc đời tăm tối của cậu.

Không chỉ tái hiện chân thực lịch sử qua những thước phim, Đất phương Nam còn phát họa nên một Nam bộ hào sảng đầy bình dị. Từ tuyến nhân vật mang những cái tên như Cò, Tư Ngù, Ba Phi, chú Tư Võ Tòng, thầy Bảy… đến tính cách, lối sống đều thấm nhuần văn hóa nông thôn Tây Nam Bộ. Vẻ đẹp con người được lồng ghép vào vẻ đẹp của thiên nhiên với đồng lúa, rừng tràm, dòng sông, con đò…

• 

• 

• 

• 

• 

Bộ phim khép lại với thông điệp sâu sắc về tình yêu thương giữa con người với con người, tình yêu quê hương đất nước, và lòng tự hào dân tộc. Những câu chuyện về Bác Ba Phi, cô Út Trọng trên đồng Nọc Nạng sẽ mãi là ký ức không quên qua nhiều thế hệ.

Không thể phủ nhận rằng sự thành công của bộ phim còn đến từ dàn diễn viên. Tuy lúc vào vai, Hùng Thuận (An), Phùng Ngọc (Cò) chỉ ở ngưỡng 12 – 14 tuổi nhưng diễn xuất đã đạt được sự bùng nổ, được nhiều khán giả yêu mến. Sự góp mặt của dàn diễn viên gạo cội như NSƯT Mạnh Dũng, NSND Thanh Vy, NSƯT Mai Thanh Dung, Lê Bình góp phần tạo nên một tổng thể vững chãi cho mạch phim được lưu loát. Cũng từ bộ phim này, những diễn viên trẻ như Kiều Oanh, Kinh Quốc, Cát Phượng đã phát triển thành những ngôi sao lớn trong nền điện ảnh nước nhà.

Trải qua hơn 20 năm, bộ phim vẫn luôn là tác phẩm gây thổn thức bất kể thế hệ, tuổi tác. Nếu bạn đang tìm kiếm một bộ phim về văn hóa lịch sử, Đất phương Nam là một sự lựa chọn thích hợp.