Máy thám hiểm của NASA ghi hình nhật thực trên sao Hỏa

Tàu thăm dò Perseverance của NASA đã ghi lại hình ảnh Mặt trăng của Sao Hỏa Phobos tạo ra chiếc bóng lớn trên bề mặt mặt trời.

Ngày 2/4, máy thám hiểm đã tạm ngừng di chuyển tới vùng đồng bằng sông trên Sao Hỏa để ghi lại quá trình Phobos di chuyển qua Mặt Trời. Những quan sát này có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về quỹ đạo của vệ tinh và cách lực hấp dẫn của nó tác động lên Sao Hỏa. Ngoài ra, điều này còn giúp các nhà khoa học định hình lớp vỏ và lớp phủ của "hành tinh đỏ".

Các tàu thám hiểm Sao Hỏa khác khác như Curiosity của NASA cũng quan sát nhật thực. Tuy nhiên máy ảnh Mastcam-Z của Perseverance vẫn là bên cung cấp những bức ảnh rõ nét nhất về sự kiện.

Phobos nhỏ hơn Mặt trăng của Trái đất khoảng 157 lần, là một trong hai vệ tinh tự nhiên của Sao Hỏa bên cạnh Deimos. Các nhà khoa học cho rằng hai thiên thể này trước đó có thể là những tiểu hành tinh bị lực hấp dẫn của Sao Hỏa kéo lại. Người ta còn dự đoán Phobos có khả năng sẽ đâm vào bề mặt hành tinh đỏ trong vài chục triệu năm nữa.

Các nhà khoa học cũng đang tìm hiểu thêm về cấu trúc của Sao Hỏa nhờ tác động của Phobos. Các quan chức của JPL (phòng thí nghiệm lực đẩy phản lực của NASA) cho biết:

"Khi Phobos quay quanh sao Hỏa, lực hấp dẫn của nó tạo ra các lực thủy triều nhỏ lên bên trong hành tinh đỏ, làm đá trong lớp vỏ và lớp phủ của hành tinh bị biến dạng nhẹ. Nguyên nhân gây ra lực là do sự thay đổi quỹ đạo của Phobos. Kết quả là các nhà địa vật lý có thể sử dụng những thay đổi đó để hiểu rõ hơn về độ dẻo bên trong Sao Hỏa, cũng như về các vật liệu bên trong lớp vỏ và lớp phủ”.

Trước Perseverance, thông qua hai máy thám hiểm Spirit và Opportunity, các nhà khoa học cũng đã có được hình ảnh của Phobos và Deimos khi bay che ngang Mặt Trời vào năm 2004.

Sau sự khi nâng cấp Curiosity, các nhà khoa học có thể quan sát được video nhật thực một cách chân thật nhất. Tính đến năm 2019, Curiosity, Opportunity và Spirit đã ghi lại 40 lần nguyệt thực của Phobos và 8 lần chuyển động quanh mặt trời của Deimos.

Được biết Mastcam-Z của Perseverance được nâng cấp hơn so với những chiếc camera trước đó, bao gồm: Một bộ lọc giống như kính râm giúp giảm cường độ ánh sáng mặt trời, cho phép các nhà khoa học nhìn thấy các điểm nhô gô ghề quanh đường viền của Phobos cũng như nhóm vết đen trên mặt trời.

Perseverance đang thực hiện một nhiệm vụ kéo dài nhiều năm để tìm kiếm các dấu hiệu của sự sống cổ đại trên Sao Hỏa. Đồng thời nó thu thập và lưu trữ hàng chục mẫu có thể chứa những bằng chứng về các sinh vật trên hành tinh này. NASA và Cơ quan Vũ trụ Châu Âu có kế hoạch trả những mẫu dữ liệu về Trái đất thông qua một chiến dịch trong vòng một thập kỷ tới.