[Trước thềm Oscar 2023] Tár – Cate Blanchett toả sáng rực rỡ trong thước phim đậm tính nghệ thuật về lằn ranh giữa đạo đức và tài năng

*6 đề cử Oscar: Best Picture, Best Director, Best Lead Actress, Best Original Screenplay, Best Cinematography, Best Film Editing

Tár chỉ có thể là một trong những bộ phim hay nhất của năm. Được chấp bút và đạo diễn bởi Todd Field, câu chuyện hướng về sự sụp đổ của một nhà soạn nhạc/ nhạc trưởng cổ điển nổi tiếng thế giới. Tár cân nhắc một cách tinh tế liệu nghệ thuật có thể tách rời khỏi nghệ sĩ hay không, và mặc dù không mang tính chất thuyết giáo hay chủ tâm đặt ra những câu hỏi đạo đức, Tár lại càng hấp dẫn hơn vì nó tập trung vào một cốt truyện nhiều tầng lớp, đa sắc thái và mạnh mẽ.

Lydia Tár (Cate Blanchett) là một nhạc trưởng và nhà soạn nhạc cổ điển đang ở đỉnh cao của sự nghiệp – một bài báo nổi bật trên tờ New Yorker đã được xuất bản về tầm quan trọng của cô. Là giảng viên khách mời tại Juilliard, Lydia đồng thời đang trong quá trình quảng bá cuốn hồi ký của mình và đã sáng tác bản nhạc mới sẽ được trình diễn tại Berlin Philharmonic nơi cô là nhạc trưởng, người phụ nữ đầu tiên đạt được vị trí danh giá như vậy. Tuy nhiên, khi nữ trợ lý Francesca (Noémie Merlant) tiết lộ rằng Krista, một cô gái trẻ trong quá khứ của cả hai đã gửi email cho Lydia với hy vọng nhận được phản hồi, cuộc sống hoàn hảo không tì vết của Lydia bắt đầu lung lay đe doạ sẽ hủy hoại tất cả những gì cô gầy dựng bao lâu nay.

Với lối kể chuyện bậc thầy, bộ phim khám phá một kẻ ở vị thế độc tôn bất ngờ rơi vào ngã ba đường của quyền lực, giới tính và ảnh hưởng trong ngành công nghiệp âm nhạc. Tập trung vào một phụ nữ ở vị trí lạm dụng quyền lực của cô là lựa chọn thú vị khi xem xét khả năng đàn ông làm như vậy cao hơn bao nhiêu vì họ thường là những người ở vị trí của Lydia hơn. Vị nhạc trưởng xuất thân từ gia đình thuộc tầng lớp lao động, và cô thiết lập một số chương trình để khuyến khích nữ giới theo học nhạc cổ điển, nhưng tất cả dường như chỉ để đánh bóng tên tuổi và đảm bảo Lydia có thể được biết đến như người phụ nữ đầu tiên làm một việc như vậy. Đầu phim cũng có cảnh Lydia chia sẻ rằng cô không gặp phải bất kỳ thách thức nào với tư cách là một phụ nữ trong ngành, sau đó gợi ý với một trong những nhà đầu tư của cô rằng nên loại bỏ các chương trình dành cho phái nữ vì nó đã đủ lâu. Hầu hết những gì Lydia làm có lẽ nhằm duy trì quyền lực, hoặc càng gần nó càng tốt cho dù có chuyện gì xảy ra.

Khi bộ phim tiếp tục và khán giả chứng kiến mối quan hệ của cô ấy với những người xung quanh, hẳn sẽ phần nào cảm nhận được chính xác Lydia là người như thế nào và cách cô sử dụng sức mạnh của mình để thao túng mọi người. Tár không có ý định trở thành một bài giảng đạo đức, cũng như không thực sự đồng cảm với Lydia. Thay vào đó, bộ phim thiên về cách một người ở vị trí như cô ấy có thể gặp phải sự diệt vong về danh tiếng, cũng như khám phá một kẻ có quyền lực cao và ý thức về tầm quan trọng của họ. Đó là kiểu nghiên cứu về nhân vật đầy táo bạo và hấp dẫn mà không hạn chế về chủ đề của nó, hướng tới một đỉnh cao sẽ khiến khán giả ít nhiều kinh ngạc về những gì họ vừa trải qua, qua đó suy ngẫm về những người nắm quyền và nghệ thuật được nhìn nhận như thế nào khi chiêm ngưỡng các nghệ sĩ và lịch sử phức tạp của nó.

Diễn xuất chói sáng của Cate Blanchett chắc chắn đã nâng tầm bộ phim đáng kể. Dù là sự kìm kẹp của Lydia đối với cuộc sống của mình, cách cô giữ khoảng cách với mọi người hay cảm giác thống trị mà cô toát ra, tất cả đều được nữ diễn viên lột tả đầy xuất thần. Ngay cả khi sự nghiệp của Lydia trở nên mong manh và vị nhạc trưởng bắt đầu mất kiểm soát đối với đời mình, thì cách miêu tả đầy sắc thái của Blanchett đã nắm bắt một cách xuất sắc lớp vỏ rạn nứt của nhân vật cũng như tính khí sôi sục và nỗi sợ hãi ẩn chứa bên dưới bề mặt. Không nghi ngờ gì rằng Tár là một trong những màn trình diễn mê hoặc nhất trong sự nghiệp của Blanchett.

Với thời lượng hơn hai tiếng rưỡi, “đứa con tinh thần” của Field gây say sưa theo mọi cách tốt nhất, giàu cảm xúc và quyến rũ. Trong khi Blanchett là người nổi bật rõ ràng, thì dàn diễn viên phụ cũng tuyệt vời không kém với những màn trình diễn bổ sung cho cường độ có tính toán của cô ấy trong mọi cảnh quay. Đắm chìm trong thế giới âm nhạc cổ điển, sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc đến bản nhạc ngoạn mục của Hildur Guðnadóttir, điều rất quan trọng đối với việc thực hiện bộ phim. Xem Tár giống như đang thưởng thức một dàn nhạc giao hưởng – sang trọng, trang nghiêm và đầy say mê đến những giai điệu cuối cùng…