LỢI ÍCH CỦA NHỮNG DÒNG NHẠC KHÁC NHAU LÊN TÂM TRẠNG CỦA CHÚNG TA

Âm nhạc là một trong những cách mà mỗi người trong cuộc đời này dùng để thể hiện tâm sự và ý nghĩ của bản thân một cách mãnh liệt nhất. Những giai điệu, những lời ca trong các bài hát giúp ta thay đổi nhận thức về thế giới xung quanh. Qua việc lắng nghe âm điệu và lời hát của người nghệ sĩ, ta hiểu và đọc vị được những suy nghĩ phức tạp của chính mình, mà đôi khi ta mất rất lâu vẫn chưa hiểu được nó.

Các nghiên cứu khoa học phát hiện rằng một số thể loại nhạc nhất định giúp ta tăng cường trí nhớ, và nâng cao các chức năng nhận thức. Lắng nghe các giai điệu giúp kích thích não bộ của chúng ta tương tự như cách tập thể thao kích thích lên cơ thể.

Âm nhạc và những thể loại riêng của nó dường như thống trị mọi khía cạnh trong đời sống của chúng ta, nó xuất hiện khi ta làm việc, khi mua sắm, trong các cuộc trò chuyện với người khác, và kể cả trong lúc ta yêu một ai đó. Âm nhạc chạm đến từng cung bậc cảm xúc của loài người, và kể từ rất lâu trong lịch sử đã chứng minh rằng âm nhạc có tác động cực kì lớn đến tâm trạng của giống loài chúng ta (và thậm chí cả thực vật!). Cũng vì vậy mà ta có các dòng nhạc không được liệt kê, nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến mối người như dòng nhạc thất tình, hoặc các bản hùng ca, quốc ca kiêu dũng.

Tuy nhiên, mỗi một thể loại có ảnh hưởng đến tâm trạng và cảm xúc của ta Theo những cách khác nhau. Theo đó:

DÒNG NHẠC CỔ ĐIỂN VÀ MỐI LIÊN KẾT VỚI ĐỘNG LỰC THÚC ĐẨY SỰ CỐ GẮNG TRONG CON NGƯỜI

Những bản soạn nhạc được sáng tác nhẹ nhàng bởi Beethoven, Bach hay Bizet thường xuất hiện trong các danh sách phát trong lúc học tập. Các “list nhạc dùng để học bài, làm việc” thường được tập hợp những bài hát theo thể loại cổ điển, không lời có tác động tích cực đến sự khuyến khích thúc đẩy động lực cố gắng, cũng như tăng sự tập trung và có thái độ tích cực hướng đến mục tiêu mà ta đang theo đuổi.

Thậm chí việc nghe âm nhạc cổ điển khiến ta có trí nhớ tốt hơn, giúp ích cho việc ôn luyện các kì thi, cũng như các vận động viên thường sử dụng thể loại nhạc này để nghe trong lúc tập luyện. Nghiên cứu từ Đại học Y Standford, Mỹ năm 2007 đã tìm ra rằng nhạc cổ điển có thể giúp não bộ tiếp thu và giải thích các thông tin mới dễ dàng hơn.

NHẠC ROCK VÀ MỐI LIÊN HỆ VỚI STRESS (CĂNG THẲNG)

Có một vài dòng nhạc khiến ta cảm thấy stress khi nghe, nhưng có những loại nhạc khác lại giúp giảm thiểu đi những căng thẳng đó. Nhạc rock, mặc dù được hình dung là một thể loại âm nhạc mạnh, nhưng đã được nghiên cứu từ ĐH Queensland chứng minh rằng nó có một sự ảnh hưởng rất tích cực đến việc giúp ta điều khiển được cơn tức giận và duy trì được tâm trạng tốt cho người nghe.

Ngoài ra nhạc Rock còn giúp chúng cảm nhận thêm năng lượng sống, tăng khả năng sáng tạo và hỗ trợ khả năng giao tiếp xã hội kể cả trên các trẻ em. Nhạc rock có xu hướng có nhiều phím và các nốt chuyển đổi, nó trở thành một thể loại nhạc tuyệt vời cho trẻ em khi muốn tập chơi bất kì các thể loại nhạc cụ nào khác. Ngoài ra nó còn giúp ích cho người tập nhạc Rock trong thời gian ngắn hạn và dài hạn, đồng thời giúp người chơi rock bổ sung thêm trí nhớ cho cơ bắp.

NHẠC DANCE VÀ MỐI LIÊN HỆ VỚI CẢM GIÁC HÀO HỨNG, SẢNG KHOÁI

Nhạc dance, nhạc khiêu vũ hay vũ điệu, vũ khúc là một loạt các thể loại nhạc có âm mạnh thường được dùng trong các tụ điểm giải trí đêm như quán bar, nightclub hay các lễ hội âm nhạc. Như cái tên của nó, dòng nhạc này có âm điệu nhanh khiến người nghe có cảm giác muốn lắc lư và nhún nhảy theo từng giai điệu của nó. Tất cả các thể loại nhạc dance được sáng tác với mục tiêu giúp ta giải toả, khiến ta có cảm giác tự do và như đưa bạn đến một vùng không gian khác cùng với âm nhạc.

Các nghiên cứu trước đây về thể loại nhạc này cho thấy mối liên hệ giữa âm nhạc và cảm giác hưng phấn cũng như giúp làm chúng ta cảm thấy sảng khoái hơn. Các nhà khoa học từ trường Đại Học Canada đề xuất rằng việc nghe những bài hát lên xuống như EDM (nhạc dance điện tử) có thể giúp chúng ta gợi lại cảm giác hào hứng trong quá khứ, nó còn giúp người nghe có cái nhìn lạc quan và tích cực hơn về tương lai của họ.

Một bản nhạc EDM thường được soạn bởi rất nhiều yếu tố âm nhạc riêng biệt khác nhau như các nhịp vào đoạn đầu bài hát giúp người nghe chuẩn bị tâm trạng, sau đó là các giai điệu đáng nhớ và các đoạn nhạc rõ ràng trước khi đến đoạn “drop”. Việc ta chờ đợi đoạn “drop” khi nghe EDM giúp tăng chất dẫn truyền thần kinh dopamine trong não. Và dopamine - 1 chất dẫn truyền trong não giúp ta cảm thấy sảng khoái, dễ chịu.

EDM còn giúp tăng thành quả tập luyện thể dục thể thao. Một nghiên cứu từ trang khoa học Pubmed của Mỹ năm 2009 cho thấy các vận động viên đạp xe đạp có thành tích tốt hơn khi tập luyện và nghe nhạc có tempo nhanh.

NHẠC BUỒN VÀ TÂM TRẠNG TỐT CHO NHỮNG NGƯỜI LUÔN MANG THEO TÂM TRẠNG BUỒN BÃ

Trái với suy nghĩ của nhiều người rằng việc ép một người đang buồn bã đau khổ nghe nhạc buồn như các bản hit của ca sĩ Lana del Rey sẽ đưa họ càng lún sâu vào vòng xoáy đau khổ. Các nhà nghiên cứu đã tìm ra rằng nhạc buồn có tác dụng như một loại chất kích thích cho những người luôn ôm “tâm trạng” trong người.

Nghe nhạc buồn còn liên quan đến sự đồng cảm giữa ta với người khác.Việc lắng nghe nỗi buồn và lời ca của ca sĩ giúp người nghe hiểu được cảm xúc của chính họ. Giúp họ liên hệ với cảm xúc và tâm trạng của người khác, và đó cũng là bản chất của việc chữa lành tâm hồn. Theo nhà nghiên cứu Vuokoski và các đồng sự (2012), việc nghe nhạc buồn gợi cho ta cảm xúc phức tạp và tích cực, giúp ta nhớ đến nỗi nhớ, sự bình yêu và sự diệu kỳ của cảm xúc.

Dưới góc độ sinh học, nghe nhạc buồn có mối liên kết với hóc môn PROLACTIN. Prolactin giúp ta tạo ra cảm giác bình tĩnh để chống lại nỗi đau tinh thần. Đây là hóc môn liên quan đến việc khóc và giúp kiềm chế sự đau buồn (Huron, 2011). Nhạc buồn đánh lừa não bộ chúng ta bằng cách giải phóng prolactin để tạo ra phản ứng bù đắp bên trong.

Ngoài ra một lợi ích khác khi lắng nghe các bài hát tâm trạng này còn giúp điều chỉnht tâm trạng, giúp người nghe thoát khỏi những tình huống đau buồn trong cuộc sống như chia xa, mất mát,..thay vào đó chỉ tập trung vào vẻ đẹp của âm nhạc. Hơn nữa, việc nghe các bài hát mà lời thoại trùng hợp với trải nghiệm của chúng ta, khiến ta bày tỏ được những tâm sự mà ta không thể nói được thành lời.

Bài viết được đăng tải tại Maybe theo sự cho phép của Nguyễn Lê Hoài Thương

Psychology facts - Tâm lý học Việt Nam