Viêm là gì? Nguyên nhân, phân loại, triệu chứng, cách điều trị các trường hợp mãn tính, mối liên hệ của nó với ung thư và các bệnh tự miễn

Bệnh tim, tiểu đường type 2, bệnh Alzheimer và ung thư đều là những tình trạng nghiêm trọng có chung mối liên hệ với chứng viêm mãn tính.

Viêm thực sự không phải là một điều xấu - đó là khi tình trạng viêm cấp tính kéo dài và trở thành mãn tính, nó bắt đầu có tác động tiêu cực đến sức khỏe của chúng ta.

Maxi Schoenteich, bác sĩ chuyê khoa xương khớp và bác sĩ y học chức năng tại Viện Y học Tích hợp ở Hồng Kông cho biết: “Chúng ta cần viêm để chống lại nhiễm trùng và chấn thương. Tuy nhiên, khi tình trạng viêm không ngừng và vẫn tồn tại ngoài nhiễm trùng hoặc tổn thương ban đầu, chúng ta sẽ gặp phải vấn đề”.

Ví dụ, khi chúng ta bị cảm lạnh hoặc cảm cúm , hệ thống miễn dịch được kích hoạt và gửi các tế bào bạch cầu đến vị trí nhiễm trùng, nơi chúng tiết ra các phân tử gây viêm gọi là cytokine để chống lại virus.

Một số phân tử này di chuyển qua cơ thể đến não để kích hoạt sự gia tăng nhiệt độ cơ thể - điều này giải thích tại sao chúng ta bị sốt khi cảm lạnh hoặc cảm cúm.

Nhiệt độ cơ thể cao hơn khiến virus và vi khuẩn khó tồn tại hơn; sốt, nhức mỏi, đau nhức và “sương mù” não mà bạn gặp phải khi bị cảm lạnh hoặc cúm thực sự không phải do virus gây ra, mà là do hệ thống miễn dịch, để chống lại sự lây nhiễm, buộc bạn phải nằm trên giường và nghỉ ngơi.

Sau khi chống lại nhiễm trùng thành công, cơ thể sẽ gửi đi những gì được gọi là phân tử "phân giải ủng hộ" giao tiếp với hệ thống miễn dịch để ngăn chặn phản ứng viêm cấp tính và trở về trạng thái ban đầu.

Schoenteich cho biết thêm: “Hệ thống miễn dịch của chúng ta được điều chỉnh tích cực. Ở một số người, điều này xảy ra không thành công và hệ thống miễn dịch của họ vẫn tiếp tục chiến đấu mặc dù không có tác nhân lây nhiễm nào. Nếu phản ứng viêm không thuyên giảm sau đó mà vẫn tiếp tục, chúng ta bắt đầu bị viêm mãn tính ”.

Các triệu chứng điển hình của viêm cấp tính bao gồm đỏ, đau, nóng, sưng và mất chức năng. Viêm mãn tính khó xác định hơn vì các triệu chứng của nó là đa yếu tố và không đặc hiệu. Chúng bao gồm “sương mù” ở não, hay quên, mệt mỏi mãn tính, đau nhức lan rộng, nhiễm trùng thường xuyên, kháng insulin, đông máu và cứng động mạch (xơ vữa động mạch) và các vấn đề tiêu hóa.

Schoenteich giải thích rằng tình trạng viêm ảnh hưởng rất nhiều đến cơ thể; để giữ cho quá trình diễn ra, cơ thể cần rất nhiều năng lượng và nguồn lực. Các phân tử gây viêm cũng gây hại cho các mô của chúng ta.

“Do đó, với tình trạng viêm liên tục, chúng ta bắt đầu thấy các vấn đề như kháng insulin, xơ cứng động mạch và đau khớp. Các phân tử gây viêm cũng có thể làm hỏng hàng rào máu não - một hàng rào chặt chẽ bảo vệ não của chúng ta - và dẫn đến chứng viêm trong não”, cô nói.

Điều này giải thích tại sao nhiều bệnh mãn tính - chẳng hạn như ung thư, các bệnh tự miễn dịch như bệnh vẩy nến và bệnh đa xơ cứng , các bệnh thoái hóa thần kinh như mất trí nhớ và bệnh Alzheimer, và các bệnh lý về tim mạch như tiểu đường type 2 và xơ vữa động mạch - có liên quan đến tình trạng viêm mãn tính.

Gần đây, các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng mạnh mẽ rằng protein phản ứng C (CRP), một dấu hiệu sinh học của chứng viêm mãn tính, có thể liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc chứng rối loạn trầm cảm nghiêm trọng. Những phát hiện này đã được chia sẻ vào tháng 4 này trên tạp chí Khoa học thần kinh .

Viêm mãn tính có liên quan nhiều đến các yếu tố lối sống, đó là lý do tại sao các chuyên gia y tế sử dụng thuật ngữ “bệnh lối sống” để mô tả các tình trạng như bệnh tim và ung thư.

Chẳng hạn, thừa cân hoặc béo phì là nguyên nhân tiềm ẩn của chứng viêm mãn tính vì chất béo trong cơ thể lưu trữ các phân tử gây viêm, Naras Lapsys, chuyên gia tư vấn dinh dưỡng và bác sĩ y học trường thọ tại Trung tâm Y tế Tích hợp ở Singapore cho biết.

Những nguyên nhân lớn khác gây ra chứng viêm mãn tính bao gồm hút thuốc, uống quá nhiều rượu, không tập thể dục đủ hoặc ít, ngủ kém hoặc không đủ giấc, cô đơn và cô lập, và căng thẳng mãn tính.

Một chế độ ăn nhiều thực phẩm chế biến và không lành mạnh là một yếu tố đóng góp lớn khác - hãy nghĩ đến bánh quy, bánh pizza, khoai tây chiên giòn, thịt nguội, đồ chiên, đồ ăn nhẹ chứa nhiều đường và thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa. Ở một số người, ăn gluten và ngũ cốc cũng có thể gây viêm.

Schoenteich nói: “Đường ruột của chúng ta chứa 80% hệ thống miễn dịch. Bất cứ thứ gì vào miệng của bạn đều có khả năng làm dịu hoặc kích hoạt hệ thống miễn dịch, và thực phẩm chế biến sẵn có khả năng gây viêm nhiễm”.

Vệ sinh răng miệng kém cũng có liên quan đến tình trạng viêm mãn tính. Khoang miệng là nguồn lây nhiễm vi khuẩn chủ yếu. Khi chúng ta không chăm sóc răng và nướu của mình, những vi khuẩn này có nhiều khả năng xâm nhập vào máu và gây ra quá trình viêm.

“Vi khuẩn được tìm thấy trong khoang miệng đã được tìm thấy trong các mảng bám của bệnh nhân đau tim. Đây là khoảng cách mà những vi khuẩn này có thể di chuyển và nếu không được kiểm soát, chúng có thể gây ra rất nhiều thiệt hại ”, Schoenteich chỉ ra.

Nghiên cứu mới, được công bố vào tháng 4 trên tạp chí Cell , đã phát hiện ra rằng một bệnh viêm nhiễm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh khác. Khi sử dụng chuột, các nhà khoa học phát hiện ra rằng một chứng rối loạn viêm như bệnh nướu răng dẫn đến những thay đổi xảy ra trong tế bào trong tủy xương, làm tăng nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp của động vật, một chứng rối loạn viêm mãn tính khác.

Theo các nhà nghiên cứu, những thay đổi tế bào này là “một cơ chế trung tâm, một nguyên tắc thống nhất làm cơ sở cho mối liên hệ giữa nhiều loại bệnh đi kèm”.

Để ngăn ngừa hoặc giảm thiểu tình trạng viêm mãn tính , bạn nên áp dụng thói quen sống lành mạnh hơn. Lapsys nói rằng giảm mỡ thừa trong cơ thể một cách từ từ và đều đặn là một khởi đầu tốt. Bạn cũng nên xem những gì bạn đang ăn và lấp đầy bũa ăn bằng các loại thực phẩm toàn phần chống viêm , đặc biệt là trái cây và rau quả nhiều màu sắc, giàu chất chống oxy hóa, trà xanh và các loại thực phẩm như quả óc chó và cá có dầu, chứa nhiều chất béo omega-3 cùng các axit.

Schoenteich nói: “Axit béo Omega-3 tạo ra một số phân tử chống viêm mạnh nhất và rất quan trọng để hạn chế tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể. Các nguồn tuyệt vời khác bao gồm hạt lanh, hạt chia , hạt cây gai dầu, trứng và tảo”.

Các chất bổ sung, như curcumin, dầu cá và vitamin D, cũng có thể hữu ích.

Và hãy nhớ đánh răng hai lần hoặc ba lần một ngày, dùng chỉ nha khoa hàng ngày và lên lịch khám răng định kỳ để giữ cho răng và nướu khỏe mạnh.

Schoenteich cho biết thêm : “Bạn cũng nên chú ý đến việc có được giấc ngủ chất lượng liên tục bảy giờ mỗi đêm , vì điều này đặt nền tảng cho một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh”, Schoenteich nói thêm.

“Nếu bạn bị ngưng thở khi ngủ, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia về giấc ngủ. Tình trạng này có liên quan đến các đợt không thở vào ban đêm - tình trạng thiếu oxy tạm thời trong cơ thể là một tác nhân gây viêm mạnh. Ngáy to , thức dậy với khô miệng, buồn ngủ quá mức vào ban ngày và thức giấc quá nhiều vào ban đêm đều có thể dẫn đến chứng ngưng thở khi ngủ ”.

Cuối cùng, để ngăn ngừa hoặc giảm thiểu tình trạng viêm mãn tính, hãy tập thể dục để giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và mạnh mẽ; ngừng hút thuốc lá; loại bỏ rượu bia ; quản lý căng thẳng bằng cách hít thở sâu , thiền định hoặc tham gia vào các hoạt động thư giãn khác; và giữ kết nối xã hội .