The True Cost - Ai đang thật sự trả giá cho những quần áo giá rẻ mà chúng ta hay mua?

“Quần áo của các người đang giết chết chúng tôi …” Một câu nói trong The True Cost - bộ phim tài liệu nói về hiểm họa của ngành công nghiệp thời trang. 

The True Cost là hồi chuông cảnh báo về sự thật đau lòng đằng sau những sản phẩm may mặc giá cực rẻ mà chúng ta hào hứng mua được, và mua không ngừng tay bởi độ hấp dẫn của chúng mang lại.

Những con số đau lòng từ The True Cost

• Con người đang tiêu dùng quần áo 500% nhiều hơn so với 2 thập kỷ trước

• Có 80 tỷ sản phẩm quần áo được bán ra trên toàn cầu mỗi năm, tăng 400% so với cách đây 2 thập niên

• Chỉ 10% số lượng quần áo người ta quyên góp cho các cửa hàng đồ cũ được bán ra, số còn lại kết thúc tại bãi rác các nước đang phát triển 

• Có 250 000 người nông dân trồng bông cotton ở Ấn Độ đã tự tử trong vòng 15 năm qua, một phần là do nợ nần chồng chất từ việc mua hạt giống bông biến đổi gen

Fast Fashion - thời trang mì ăn liền 

Xu hướng thay đổi liên tục của thời trang nhanh (Fast Fashion) luôn kích thích người tiêu dùng bỏ tiền ra mua những mặt hàng chưa chắc đã cần thiết với họ. Các mẫu quần áo được thay đổi theo mùa, theo quý, những mẫu mã mới liên tục ra đời với các chiến dịch quảng cáo khiến họ mua lấy mua để. Để rồi tủ đồ chúng ta chất đống với những bộ quần áo chỉ dùng 1-2 lần và rồi bị thay thế bởi những item khác bắt trend hơn. 

Có một sự thật là giá cả những bộ quần áo ngày nay rẻ hơn rất nhiều so với thời kỳ trước. Có khi chỉ với vài chục ngàn bạn đã có thể sở hữu một cái áo hay chiếc quần từ các sàn thương mại điện tử. Nhưng có khi nào bạn đặt ra câu hỏi tại sao chúng lại có thể rẻ đến đáng kinh ngạc hay không ?

Để có thể giảm chi phí sản xuất tới mức tối thiểu, các nhà sản xuất thường lựa chọn những nơi có giá lao động rẻ đến mức bạn không thể nào tưởng tượng được, lao động ở các nước như Bangladesh, Ấn Độ…chính là sự lựa chọn lý tưởng nhất. Bên cạnh đó, để đáp ứng cho nhu cầu ăn mặc ngày càng lớn, việc tăng sản lượng bông để phục vụ cho sản xuất là điều không tránh khỏi. Với các loại hạt giống biến đổi gen trồng trọt liên tục, sử dụng các hóa chất độc hại khiến những vùng nông nghiệp canh tác chịu ô nhiễm nặng nề. Đó là sự suy giảm sức khỏe nghiêm trọng môi trường đất, không khí, nước. Trong khi các công ty ngày càng giàu có, con người và thiên nhiên càng bị đánh đổi.

Cái giá phải trả rất đắt

Chi phí cho những cú click chuột mua hàng, những lần săn sale điên cuồng, và ở The True Cost nó khiến bạn phải sửng sốt và nhìn nhận rất nhiều. 

Chúng ta trả tiền cho những sản phẩm ta mua, không có nghĩa đó là tất cả. Cái giá cho sự ô nhiễm môi trường trầm trọng từ quá trình trồng trọt, sản xuất. Cái giá của những lao động giá rẻ để các doanh nghiệp có thể cạnh tranh chi phí với nhau, đôi khi đó là mạng sống của những người lao động. Những cơ sở làm việc tồi tàn, đời sống người dân xung quanh các khu xử lý rác thải, những hậu quả đau lòng về bệnh tật, gánh nặng tài chính, nghèo đói.  Gánh nặng rác thải càng đè nặng lên đôi vai của những nước đang phát triển. Họ sản xuất nhưng nhận về những mức lương rẻ bèo, giờ đây còn phải chịu những tác động tiêu cực từ quần áo thải ra khi không phải họ là người sử dụng.

Và trong phim, những khung cảnh từ con người đến môi trường được quay lại khiến người xem phải rùng mình cho những điều đang xảy ra.

Tạm kết 

Đạo diễn Andrew cũng cho biết, anh làm phim không phải muốn mọi người tẩy chay thời trang mà muốn qua đó kêu gọi người tiêu dùng ý thức hơn đến hành vi mua sắm của mình, không nên góp phần làm gia tăng vòng quay của quy trình sản xuất hàng loạt mà các công ty fast fashion đang theo đuổi.

Bạn đừng nên trông chờ các thương hiệu làm nên sự thay đổi khi những biểu đồ tăng trưởng hay báo cáo doanh thu với những con số khổng lồ từ tháng này qua tháng khác, điều đó khó khiến họ dừng lại. Chúng ta mới là người có quyền quyết định ở đây, tỉnh táo và khó tính khi mua sắm mới là điều cần thiết. Bên cạnh đó, những nội dung review mua sắm, hay các video haul đồ cũng ngày một nhiều hơn, chúng ta mua vì sự tò mò với suy nghĩ rằng “ rẻ, không hợp thì vứt” thật sự rất tai hại.

Hãy mua những gì bạn thực sự cần.