Những Người Đàn Ông Không Có Đàn Bà: Tập truyện ngắn nhẹ nhàng của Haruki Murakami cho những ngày đông lặng gió

Đừng để cái tựa sách gợi ra những suy nghĩ đi xa quá nhé, đây chỉ đơn thuần nói về những người đàn ông đã để lạc mất người phụ nữ trong thế giới của mình mà thôi.

Những Người Đàn Ông Không Có Đàn Bà là tập truyện ngắn của Haruki Murakami được phát hành lần đầu vào năm 2014, cách tập truyện ngắn trước đó là Những Câu Chuyện Kỳ Lạ Ở Tokyo khoảng 9 năm. Vì ông bác thường xuyên viết truyện dài nên tính ra có khá ít những tập truyện ngắn như thế này. Cả quyển gồm bảy câu chuyện độc lập: Drive My Car, Yesterday, Cơ Quan Độc Lập, Scheherazade, Kino, Samsa Đang Yêu và Những Người Đàn Ông Không Có Đàn Bà.

Không giống những truyện dài mang màu sắc siêu thực thường thấy của Murakami, Những Người Đàn Ông Không Có Đàn Bà ẩn chứa nỗi buồn mang thiên hướng hiện thực nhiều hơn. Những câu chuyện được kể tuy không mang tính hư cấu nhưng vẫn có các tình huống kì lạ đậm chất Murakami: một người biếng ăn bị không khí rút đi từng calo và cơ thịt hằng ngày; một người đàn ông đi công tác về sớm và nhìn thấy vợ mình đang nằm trên một người đàn ông khác; hay anh chàng Gregor Samsa của Franz Kafka nay lại xuất hiện trong thế giới của Haruki Murakami,…

“Bỗng một ngày, bạn trở thành những người đàn ông không có đàn bà. Ngày đó bất thình lình ghé thăm nhà bạn mà không cho bạn bất kỳ cảnh báo hay gợi ý nào, không cả linh cảm lẫn điềm báo, thậm chí còn chẳng buồn gõ cửa hay đằng hắng để bạn biết. Bạn mới qua một ngã rẽ và đã thấy mình ở đó. Nhưng giờ không thể thoái lui. Một khi đã rẽ, đó sẽ là thế giới duy nhất của bạn. Ở thế giới đó, bạn sẽ bị gọi là "những người đàn ông không có đàn bà". Dưới dạng số nhiều lạnh lùng.”

Nỗi cô đơn có thể tìm đến bất cứ lúc nào mà không ai biết trước, chợt một ngày hình bóng luôn quen thuộc bên cạnh biến mất và cuộc đời bỗng trở nên cô độc lạ lùng. Hầu hết các câu chuyện trong này kể về thế giới nội tâm cô độc của “những người đàn ông không có đàn bà”, trong đó hai truyện ngắn làm mình ấn tượng nhất là Cơ Quan Độc Lập và Samsa Đang Yêu.

Cơ Quan Độc Lập là câu chuyện kể về anh bác sĩ Tokai độc thân không tin vào tình yêu bền vững, hẹn hò với vài ba cô một lúc là chuyện bình thường. Đến một ngày anh ta rơi vào tình yêu say đắm và bị người phụ nữ ấy quay lưng khiến anh bắt đầu buông bỏ cả cuộc sống của mình. Giống như bạn đang hờ hững với mọi thứ thì chợt tìm được một điều khiến bạn dồn hết tâm trí vào, và khi cái thứ bạn dày công xây dựng ấy đổ vỡ nó sẽ làm bạn thất vọng hơn gấp nhiều lần.

“Theo ý kiến cá nhân của Tokai thì tất cả phụ nữ từ lúc sinh ra đã có một cơ quan độc lập chuyên phục vụ cho việc nói dối. Nói dối ở đâu, thế nào sẽ khác nhau tùy từng người. Nhưng mọi phụ nữ, đến một thời điểm nào đó nhất định sẽ nói dối, lại còn nói dối về điều quan trọng.”

Không ai rõ tại sao một người luôn đề cao lý trí, nghi ngờ sự chung thủy của phụ nữ như Tokai lại dễ dàng từ bỏ sinh mạng chỉ vì một lần phản bội. Có thể vì Tokai đã dành tất cả tình yêu mình có cho người phụ nữ ấy, thứ tình yêu anh ta đã dùng lý trí để giữ lại sau bao mối tình trước, nên sự ra đi của cô ta đồng nghĩa với việc cả cuộc đời anh đã bị mang đi theo.

"Nhưng lạ thật đấy." Cô nói với vẻ suy tư. "Trong khi thế giới đang tan tác thế này thì có người vẫn quan tâm đến cái khóa bị hỏng và vẫn có người đến sửa nghiêm chỉnh. Ngẫm thử thì thấy thật kỳ khôi. Anh cũng nghĩ thế đúng không? Nhưng có lẽ như vậy lại tốt. Biết đâu đó lại là cách làm đúng. Dù ngay lúc này, thế giới đang tan tác, nhưng bằng việc duy trì cần mẫn, nghiêm chỉnh những việc nhỏ nhặt, biết đâu con người lại giữ được tỉnh táo."

Đây là một đoạn trích từ truyện Samsa Đang Yêu, ai đã từng đọc Kafka hẳn sẽ biết tác phẩm Biến thân với nhân vật chính là chàng Gregor Samsa. Một nhân vật đáng thương bỗng bị biến thành con gián và bị gia đình ruồng bỏ. Ở đây Samsa đã tỉnh dậy và gặp cô gái lưng gù đến sửa khóa, hai con người chỉ tập trung vào “những việc nhỏ nhặt” giữa một thế giới hỗn loạn và tan tác. Hẳn đã nảy sinh một mối liên kết dù khá mong manh giữa hai con người có thân xác không vẹn toàn ấy. Cô gái mang lại cho Samsa một tia sáng giữa những tháng ngày mặc cho thời gian phủ bụi lên tâm trí. Nhưng lời hứa quay lại của cô gái có được thực hiện hay không thì không ai đoan chắc được. Biết đâu số phận của anh chàng Samsa là không thể thoát khỏi kiếp lẻ loi, dù là trong lời văn của tác giả nào đi chăng nữa.

Xuyên suốt những câu chuyện là một bầu không khí bình lặng đến kì lạ, dù có bao nhiêu biến cố mang đến đau khổ dằn vặt cho các nhân vật thì mạch truyện cũng không bị khuấy động. Mang lại cho mình cảm giác như mọi chuyện vốn nên phải thế, hay sớm muộn gì cũng trở nên như thế, chẳng việc gì phải ngạc nhiên. Điểm chung của những câu chuyện có vẻ chẳng liên quan gì đến nhau này có lẽ là thế giới cô đơn của những con người hiện đại. Những người bận rộn với cuộc sống nhộn nhịp bên ngoài và chợt nhận ra tâm hồn mình đã rơi vào thế giới cô độc riêng từ lúc nào không hay.

"Tất nhiên là như anh nói. Bắt đầu cuộc đời từ chỗ chưa có gì hẳn là vất vả rồi. Về mặt này thì tôi nghĩ mình may mắn hơn người khác. Nhưng đến một độ tuổi nào đó, khi đã hình thành lối sống riêng, có một vị trí xã hội thì việc nghi ngờ giá trị của bản thân lại day dứt theo một nghĩa khác. Ta sẽ thấy quãng đời mình vừa trải qua thật uổng phí, vô nghĩa. Nếu còn trẻ thì vẫn còn khả năng thay đổi, vẫn còn hy vọng. Nhưng đến tuổi này rồi, gánh nặng quá khứ cứ nặng trĩu trên vai. Chẳng dễ mà làm lại từ đầu."

Khi chúng ta bước vào thế giới của người lớn, ta nhận ra rằng cuộc sống không có quá nhiều sự lựa chọn và không phải lúc nào ta cũng được chọn cái mà mình muốn. Đôi khi còn chẳng biết được mình chọn đúng hay sai, đến khi vỡ lẽ mình đang “mất” nhiều hơn “được” thì lại chẳng có mấy ai đủ can đảm để quay đầu.

Mình nghĩ mình đã đọc quyển này quá sớm để có thể hiểu hết những gì ông bác muốn truyền đạt, sau này đọc lại có thể mình sẽ tìm được một góc nhìn sâu hơn. Nhìn chung thì quyển này khá nhẹ nhàng, các bạn muốn nhập môn Haruki Murakami mà ngại dung lượng dài hay logic siêu thực của ông bác thì có thể cân nhắc đọc thử nhe.

Đánh giá cá nhân: 4.5/5

Hoàng Linh