Nhà phát triển game huyền thoại chia sẻ kinh nghiệm làm việc \'khó chịu\' với Steve Jobs

John Carmack là một nhà phát triển game nổi tiếng với các tựa game kinh điển như Doom hay Quake, những tựa game định hình cho thể loại bắn súng cho góc nhìn thứ nhất. Ngoài ra ông còn là đồng sáng lập ra hãng id Software lừng lẫy và hiện vẫn được xem là một trong những nhà lập trình hàng đầu trong thiết kế game, đặc biệt là nhờ nỗ lực đổi mới công nghệ đồ họa 3D.Trong một chia sẻ trên Facebook gần đây, John đã tiết lộ cho người đọc quãng thời gian ông làm việc tại Apple, và đặc biệt hơn hết là trải nghiệm của chính mình khi trở thành cộng sự của Steve Jobs. Lost Bird xin đăng tải nguyên văn bản dịch:

Vợ đã từng hỏi tôi “Tại sao anh lại bỏ dở việc mình đang làm khi Steve Jobs yêu cầu làm một cái gì khác? Anh không bao giờ phải nghe lời ai cả.”

Câu nói này của vợ đã khiến tôi phải suy ngẫm rất nhiều.

Là fan máy tính Apple từ khi còn teen, Jobs và Wozniak chính là thần tượng của tôi, và giấc mơ thuở thơ ấu của tôi chính là sở hữu một chiếc Apple 2. Sau đó, khi nhìn thấy NeXT xuất hiện tại một buổi triển lãm máy tính khiến tôi có cảm giác như con đường đi đến tương lai đã ở đó sẵn rồi (hồi đó, một chiếc NeXT như vậy trị giá hơn 10.000 USD, chà!).

Với thành công mà id Software có được từ Commander Keen và Wolfenstein 3D, thứ đầu tiên tôi mua không phải là một chiếc xe hơi mà chính là bộ máy tính NeXT. Nó thực sự đem lại một ý nghĩa to lớn với việc phát triển phần mềm của chúng tôi, và rồi, cả công ty đều chuyển sang dùng phần cứng của NeXT.

Tất cả chúng tôi đều yêu NeXT và mong muốn của mọi người khi đó là câu “Được phát triển trên NeXT” sẽ được đính kèm với tựa game Doom khi ra mắt. Vậy nhưng yêu cầu này đã bị Apple từ chối.

Một thời gian sau khi ra mắt, Doom đã bắt đầu tạo được dấu ấn riêng, thì chúng tôi nghe nói Steve đã thay đổi ý định. Ông nói, sẽ rất vui khi có thương hiệu NeXT trên trò chơi, nhưng sự thì đã rồi. Tuy nhiên, vẫn thật tuyệt khi trao đổi một vài email với Steve Jobs.

Trong vài năm qua có một số thứ đã đưa tôi đến kết luận rằng, sự thực thì Steve không thích các trò chơi và luôn ước rằng chúng không trở nên quá quan trọng như vậy. Tôi thì không mấy quan tâm tới chuyện đó.

Khi Apple mua lại NeXT và Steve trở lại phụ trách, tôi đã rất vui mừng bởi có khả năng Apple sẽ hồi sinh với những đặc điểm của NeXT trên một nền tảng chính.

Tôi bị lôi vào cuộc nói chuyện về nhu cầu với trò chơi nói chung, nhưng với tôi, quan trọng nhất là Apple áp dụng OpenGL như là đồ họa API 3D của họ. Tôi đã tranh luận với Steve rất nhiều về chuyện này.

Một trong những phương pháp của ông ấy, ít nhất với tôi, đó là để loại bỏ các phương án hiện tại và thách tôi nói điều khác. Bởi với ông, chúng nghe có vẻ thực tế nhưng không thực sự tốt. “Tôi có Pixar. Chúng tôi sẽ làm một cái gì đó [một API] thực sự hay ho.”

Nó thường gây ra nhiều phiền toái bởi vì ông ấy có thể nói chuyện vô cùng tự tin về những điều mà ông ấy không biết, như là giá bộ nhớ cho card màn hình và số lượng hệ thống băng thông được khai thác bởi các phần mở rộng AltiVec.

Nhưng khi tôi biết tôi đang nói về cái gì, tôi sẽ luôn giữ vững lập trường của mình.

Khi Steve đã đưa ra quyết định, ông ấy rất kiên quyết với nó. Các quyết định được đưa ra, các công ty được mua lại, các bài phát biểu được lên kế hoạch, và với khả năng thay đổi thực tại của mình, ông ấy biến những thứ đã từng được xem xét trước đây trở thành những ý tưởng khủng khiếp.

Tôi xem đây là một trong những tác động gián tiếp lớn nhất mà tôi từng trải qua trong ngành. OpenGL chưa bao giờ là mối đe dọa nghiêm trọng với D3D trên PC, nhưng nó là một chuyện hệ trọng ở Apple, và điều đó có nghĩa là có thể nó sẽ không được sử dụng khi các thiết bị di động bắt đầu có GPU. Giờ nó đã lỗi thời nhưng vẫn tốt hơn rất nhiều so với những gì chúng tôi đã có thể nhận được nếu nửa tá nhà cung cấp SoC đem API của chúng tôi trở lại vào thời kì sơ khai của các thiết bị di động.

Tôi đã thực hiện một vài bài phát biểu với Steve, và nó luôn là một việc điên rồ vì không đủ thời gian để làm điều gì đúng, và thường đòi hỏi nỗ lực từ nhiều người để mọi thứ được suôn sẻ. Tôi nghĩ rằng đây cũng là một phần có sẵn trong phương pháp của ông ấy.

Ấn tượng đầu tiên của tôi về "Keynote Steve" là khi ông ta đang say sưa chê bài thuyết trình được làm bởi "cái thứ Home Depot này", với khuôn mặt không mấy hài lòng. Điều ông ấy nói không phải là vô lí, và ông ấy đã cải thiện chất lượng bài thuyết trình bằng cách săm soi và chỉnh sửa từng chi tiết, và lúc đó tôi đã nghĩ rằng mình không bao giờ muốn làm việc cho người đàn ông này.

Một lần, vợ tôi (lúc đó còn là vợ chưa cưới) và tôi đã gặp Steve ở Apple, và ông ấy muốn tôi làm một bài phát biểu mà sẽ diễn ra cùng ngày với đám cưới của chúng tôi. Với một nụ cười tỏa nắng và đầy quyến rũ, ông ấy bảo chúng tôi hãy hoãn đám cưới đi. Chúng tôi đã từ chối, nhưng ông ấy cứ tiếp tục. Cuối cùng vợ tôi nói rằng nếu ông cần John đến thế, ông nên thuê John Lasseter (giám đốc sáng tạo của Pixar hiện giờ) đến công ty truyền thông của cô ấy để tư vấn. Khuôn mặt Steve nhanh chóng thay đổi từ thân thiện thành lạnh như tiền. Và tôi không làm bài phát biểu đó.

Khi tôi chuẩn bị phát hành bản demo đầu tiên của Doom 3 tại Nhật Bản, tôi đã có một khoảng thời gian khó khăn do một số nhà quản lý liên quan nói rằng tôi nên chỉnh sửa bản demo vì "Steve không thích máu". Ông ấy không thích Doom 3 , nhưng đó không phải mục đích của việc làm bản demo.

Tôi đưa nó cho Steve, với tất cả những người liên quan. Ông ấy đã trả lời rằng:"Tôi tin anh John, cứ làm bất cứ điều gì anh nghĩ là tốt nhất". Và sau vụ đó không ai nói gì nữa.

Khi vợ tôi và tôi sau đó bắt đầu làm trò chơi mới cho điện thoại (DoomRPG! Orcs & Elves!), tôi liên tục nói với Steve rằng điện thoại Apple có thể rất hợp với nó. Mỗi lần có một tin đồn rằng Apple có thể đang làm điện thoại, tôi ngay lập tức liên lạc cho ông ấy. Một lần ông ấy gọi cho khi tôi đang ở nhà vào ngày chủ nhật (làm thế quái nào mà ông ấy có được số của tôi?) để hỏi tôi, và tôi đã kể hết cho ông ấy.

Nó không được chấp nhận, nhưng tôi đã rất vui khi iPhone thực sự đã nhìn thấy ánh sáng của tương lai. Một màn hình màu khổng lồ (vào lúc đó) có kèm GPU! Chúng tôi có thể làm vô số điều tuyệt vời với điều này!

Steve lần đầu tiên nói về phát triển ứng dụng cho iPhone cùng lúc tôi đang có bài thuyết trình minh họa cho tính năng của ID Tech 5 mới trên Mac, vì vậy tôi đã ngồi ở hàng đầu. Khi ông ấy bắt đầu nói về “Ứng dụng web”, tôi (lặng lẽ ngồi dưới) reo lên “Booo!!!”.

Sau khi công chúng giải tán và khi phần còn lại của chúng tôi đã tụ tập trước sân khấu, tôi bắt đầu nói về ứng dụng web tệ hại như thế nào và không thể nào thể hiện tiềm năng thực sự của thiết bị. Chúng tôi có thể làm được nhiều hơn nữa nếu được truy cập vào thiết bị!

Steve trả lời bằng một câu mà ông đã từng sử dụng trước đây: “Những ứng dụng tồi tệ có thể làm hỏng các thiết bị di động.” Tôi ghét cái câu đó. Ông ta có thể nói là “Chúng tôi chưa sẵn sàng”, và thế cũng được.

Tôi đã thử đoán vài lần, rằng phần cứng và hệ điều hành iPhone chỉ có thể bảo vệ hiệu quả cho các phần mềm có sẵn. Tôi chỉ vào một kỹ sư gần đó và nói "Có phải ông có một MMU (bộ nhớ ảo) và quá trình cô lập trên iPhone bây giờ?" Ông ấy mở to mắt nhìn vào tôi với ánh mắt đừng-lôi-tôi-vào-đây, nhưng cuối cùng tôi đã có một chữ "Đúng" từ ông ta.

Tôi nói rằng OS-X chắc chắn đang được dùng cho những thứ mà cần bảo vệ nghiêm ngặt hơn một chiếc điện thoại, và nếu Apple không thể bảo vệ những cái đó, thì họ đang gặp rắc rối lớn rồi. Ống ấy quay lại rồi lẩm bẩm “John, nếu như anh thông minh đến thế, thì tại sao anh không tự viết một hệ điều hành mới đi?” Lúc đó, suy nghĩ của tôi là, “Mẹ kiếp, Steve.”.

Người qua lại đã tránh xa chúng tôi. Nếu Steve mà điên lên, nhân viên Apple sẽ không muốn Steve Jobs liên kết họ với trải nghiệm đó. Sau đó, một trong những nhà quản lý đảm bảo với tôi rằng "Steve rất trân trọng cuộc trò chuyện với anh".

Làm việc với Steve Jobs “anh hùng/đầu đất” cứ như là đi một chuyến tàu lượn siêu tốc vậy. Và đó là chuyện có thật, và sau thành công trong một thời gian dài, tôi đã gặp thất bại. Có người nói với tôi rằng Steve đã bảo họ không cho tôi truy cập vào iPhone SDK đầu tiên khi nó đã sẵn sàng.

Tôi đã viết một số ứng dụng iPhone và nó khá thành công (tất cả đều bị mất do không còn hỗ trợ 32 bit, điều làm tôi khá buồn), và tôi có nhiều đồng minh lớn bên trong Apple, nhưng tôi vẫn không về phe với Steve.

Sản phẩm iOS cuối cùng tôi làm là Rage cho iOS, mà tôi nghĩ đã thiết lập một tiêu chuẩn mới cho hình ảnh trên thiết bị di động và cũng như hỗ trợ một số tính năng hoàn toàn mới như kết nối với TV. Tôi nghe nói rằng nó rất được yêu thích trong Apple.

Tôi đang thảo luận với nhóm sau bữa trưa thì nhận được một cuộc gọi. Lúc đó tôi đang bận nên tôi đã từ chối. Vài phút sau, có người đến và nói rằng Steve đã cố gọi cho tôi. Thôi xong.

Mọi người đều cười khúc khích về tôi việc “cho Steve Jobs leo cây”, nhưng hóa ra đó là lần cuối ông ấy gọi cho tôi.

Khi câu chuyện về sức khỏe của ông ấy bắt đầu công khai, tôi đã định gửi vài cái email để nói điều gì đó có ý nghĩa và tích cực, nhưng tôi chưa bao giờ làm được, và tôi rất nuối tiếc vì hành động đó.

Tôi đã được chứng thực nhiều tính cách tiêu cực mà người ta biết đến về ông, nhưng những yếu tố trên con đường dẫn tới nơi tôi đang đứng ngày hôm nay phụ thuộc nhiều vào những thành tựu mà ông ta để lại trong vũ trụ này

Tôi ở đây là nhờ ông ấy.