Lữ Khách Thành Lisbon: Liệu ta có thể hạnh phúc được bao nhiêu lần trong đời?

Sau một thời gian kể từ khi đọc cuốn sách đầu tiên của Philippe Besson - Đừng Tự Dối Mình, mình tái ngộ ông lần nữa qua Lữ Khách Thành Lisbon.  Khác với những hồi ức sầu thảm và đong đầy tiếc nuối của một tình yêu không thể vãn hồi trong cuốn trước, dù bao trùm Lữ Khách Thành Lisbon vẫn là một bầu không khí man mác buồn, nhưng đây không phải một câu chuyện với cái kết dở dang hay bế tắc, mà nó mở ra những hi vọng mới. Cuốn sách là một liều thuốc chữa lành nhẹ nhàng, một cái ôm trấn an đầy trìu mến cho những ai đang buồn bã vì sự lìa xa.

Có một câu nói trong cuốn này mà mình cứ nhớ mãi, và đồng thời cũng yêu thích vô cùng: “Không ai hạnh phúc hai lần.” Đó cũng là lí do mình muốn đặt tiêu đề của bài viết bằng một câu hỏi: Liệu ta có thể hạnh phúc được bao nhiêu lần trong đời?

Hẳn không ít người từng có suy nghĩ rằng “mình sẽ không bao giờ hạnh phúc được nữa” khi phải trải qua một biến cố khủng khiếp nào đó. Ấy có thể là vào khoảnh khắc người mẹ nhận được giấy báo tử của con nơi chiến trường, giây phút người đàn ông nhìn hình bóng người yêu xa dần theo chuyến tàu không vé khứ hồi. Và với Mathieu Belcour, hạnh phúc đã chấm dứt khi Diego - người yêu anh để lại một lá thư trong căn phòng trống, sau đó biến mất khỏi cuộc đời Mathieu. Với Hélène Villedieu, hạnh phúc đã khép lại khi chồng cô gặp tai nạn và ra đi mãi mãi. Mang theo nỗi đau không biết trút sao cho thoả mà cũng chẳng thể tâm sự cùng ai, Mathieu và Hélène tới Lisbon du lịch để rồi tình cờ gặp gỡ. Cũng thật kì lạ, vết thương mà hai người đều giữ rịt không biết bày tỏ ra sao với người ngoài ấy, cuối cùng đều được họ chủ động mở ra trước mắt đối phương.

Dõi theo quá trình Mathieu và Hélène gặp gỡ, làm quen và tâm sự, mình càng thêm mến cách nhìn nhận cuộc sống của Philippe Besson. Song song với việc để Mathieu và Hélène kể câu chuyện của mình, ông cũng nhẹ nhàng nhắn nhủ ta một điều: không có nỗi đau nào hơn nỗi đau nào. Nỗi đau là cái không thể đong đếm và cũng không thể so sánh được, chỉ có thể chia sẻ mà thôi. 

Vậy nên mình muốn đón nhận cả câu chuyện của Mathieu lẫn Hélène với một thái độ trân trọng và thương mến như nhau.

Mathieu kể câu chuyện về cậu bạn trai tên Diego, người đã khiến anh không quản ngại khó đi đi về về giữa hai nơi trong năm năm trời, nhưng cuối cùng lại chọn cách biến mất khỏi cuộc đời anh như chưa từng xuất hiện. Đó là lý do anh nói với Hélène, có lúc, anh muốn nghĩ rằng Diego đã chết, chỉ có vậy thì anh mới bớt được cảm giác ghen tị và dằn vặt.

Biết rằng người ta yêu vẫn còn trên cõi đời và cậu ấy đang ở đâu đó ngoài kia, có thể đang trong vòng tay của một người khác, có thể cậu đang hạnh phúc bên một người xa lạ, người mà anh không biết tên, cũng chẳng rõ mặt... Những điều ấy giày vò Mathieu. Có lúc anh nghĩ, giá như Diego chết đi thì tốt hơn. Suy nghĩ này quả thực rất cực đoan. Thế nhưng mình cảm nhận được sự dịu dàng và chẳng nỡ của Mathieu. Mathieu à Mathieu, mình nghĩ đây chính là dạng nhân vật mà dù có xuất hiện trong bất cứ tác phẩm nào cũng có thể khiến cho độc giả vô cùng khó xử, không biết nên trách mắng hay hết lòng yêu thương anh thì mới phải. Tình cảm của anh quá mức đắm say và tuyệt vọng, đến độ mà khi đọc tới lời anh nói với Hélène, “Không ai hạnh phúc hai lần”, tim mình như run rẩy. Chẳng rõ vì sao, mình vô cùng xúc động. Chắc bởi vì lời nói của Mathieu giống hệt như suy nghĩ trước đây của mình. Nếu không phải là người ấy, mình sẽ không thể hạnh phúc được. Và có lẽ, sau này bản thân cũng sẽ không thể yêu ai như thế nữa.  

Và Hélène ấy, khi lắng nghe câu chuyện của cô, mình muốn ôm cô cả ngàn lần. Lúc đọc tới đoạn cô kể rằng đã dành hàng giờ để xem các bản tin trên TV, cô không thể ngủ được, cầu nguyện rằng chồng cô đã rời San Francisco trước khi thảm họa xảy ra. Nhưng cuối cùng, sự thật đã đến: chồng cô, Vincent, đã chết. Người ta thậm chí còn không tìm thấy xác anh và do đó, cô không thể chôn cất được cho anh. Mình thương cô vô cùng. Tình yêu không rời bỏ chúng ta theo sự ra đi của những người yêu dấu, thế nhưng nó làm sâu thêm những khoảng trống của sự giày vò.

Mình nghĩ rằng cuốn sách này là một quá trình “mài bút” tinh tế của Philippe Besson. Lâu nay nhiều người vẫn nghĩ, chuyện như bị người yêu bỏ rơi hay mất đi một người thân bên mình, những nỗi đau ấy quá to lớn để chia sẻ với người lạ. Cũng có nghĩa rằng nếu ta không thể mở lòng tâm sự với người quen, nỗi đau sẽ cứ dồn ứ ở đó mãi. Nhưng vì đã trải qua trường hợp giống Mathieu và Hélène nên mình hiểu rằng, đôi khi ta có thể thoải mái tâm sự với người lạ hơn cả người thân. Nếu gặp đúng người, bạn sẽ cảm thấy giữa hai bên có một sợi dây đồng cảm sâu sắc rất lạ kỳ, và ta cảm thấy mình được lắng nghe, được trân trọng hơn bao giờ hết.

Mỗi giây trôi qua, trên thế giới đồng thời xảy ra biết bao hạnh phúc và khổ đau. Ở đây có người đang vui sướng vì được đoàn tụ với gia đình, nơi khác lại có người oà khóc vì một lá thư báo tử. Có người đang hân hoan khi bắt đầu một mối quan hệ mới, có người lại không sao thoát khỏi nỗi ám ảnh từ quá khứ. Nhưng mình vui và xúc động khi hiểu rằng dù gấp cuốn sách này lại, hành trình của Mathieu và Hélène vẫn sẽ tiếp tục, bởi họ đã nói với người kia: “Hãy chăm sóc tốt cho bản thân nhé”, và mình tin cả hai đều sẽ làm theo lời nhắn nhủ ấy. 

Thật ra, Lữ Khách Thành Lisbon chỉ là cuốn sách viết về cuộc gặp gỡ giữa hai lữ khách lần đầu gặp mặt. Chuyện của họ cũng rất đơn giản, đó là câu chuyện ta có thể gặp ở bất cứ đâu, nhưng sức nặng của ngôn từ và sự da diết của tình yêu đã khiến cho chúng không trở nên bình thường hay tầm thường. Đi từ việc nhìn thấy sự u uất của đối phương, sau đó họ bắt chuyện và bày tỏ, lắng nghe và thấu hiểu. Nhờ thế mà nỗi đau tưởng như không thể bày tỏ cùng ai của Mathieu và Hélène cuối cùng cũng có cơ hội giãi bày. 

Cuối cùng, Mathieu tìm lại được cảm giác hạnh phúc, và Hélène, mình muốn tin cô cũng sẽ sớm được cảm thấy hạnh phúc một lần nữa, bất kể ở phương diện nào.

Cảm ơn tình yêu đã cho họ dũng cảm để bắt đầu lại một lần nữa.

Đánh giá: 4/5