Timothée Chalamet - \'Chàng thơ\' thay đổi hình mẫu lý tưởng của phái đẹp về đàn ông

Vào một đêm đầy dục vọng ở miền bắc Italia năm 1983, chàng trai 24 tuổi Oliver đang vung vẩy cánh tay dài của anh ta dưới nền nhạc ca khúc Love My Way của nhóm The Psychedelic Furs. Armie Hammer mặc trên mình chiếc áo sơ mi hở vài nút khoe ra thân hình 1,96m cùng với mái tóc vàng bồng bềnh và khuôn ngực rắn chắc. Người đàn ông mạnh mẽ với quai hàm vuông vức trông thật tự tin ấy bình thường sẽ thu hút tôi một cách dễ dàng. Nhưng không phải thế, có một cảnh phim đặc biệt khác trong Call Me By Your Name khiến bản thân tôi phải tự đặt lại câu hỏi về mẫu đàn ông lý tưởng của mình.

https://www.youtube.com/watch?v=DoavfxVWmr4

Điệu nhảy của ấn tượng của Oliver trong phim Call Me by Your Name dưới nền nhạc ca khúc Love My Way của nhóm nhạc The Psychedelic Furs

Ánh mắt tôi lưu luyến không rời khỏi cậu nhóc 17 tuổi Elio được thủ diễn bởi chàng trai năm ấy mới 20 tuổi - Timothée Chalamet. Với dáng người mảnh khảnh, cậu ngồi ở cái bàn gần đó chăm chú theo dõi Oliver một cách mê hoặc. Elio kéo một hơi thuốc dài rồi lướt nhẹ lên sàn nhảy. Cậu nắm lấy tay cô bạn gái một cách tự tin, rủ rê cô vào điệu nhảy của mình. Và Chalamet cho thấy mình còn quyến rũ hơn cả Armie Hammer (người được tạp chí People lựa chọn là một trong những gã đàn ông quyến rũ nhất năm 2017).

Sau khi Call Me By Your Name được phát hành vào cuối năm ngoái, Chalamet nhanh chóng trở thành người tình lớn trên hàng tít của nhiều tờ báo đầu 2018. Cậu liên tục xuất hiện trên thảm đỏ của những liên hoan phim hay giải thưởng, trở thành hình ảnh của đại chúng và vượt mốc 1 triệu người theo dõi trên Instagram. Không chỉ có thế, Chalamet còn nhận được những sự ngưỡng mộ của nhiều người nổi tiếng. Jennifer Lawrence gọi ngôi sao trẻ bằng từ "nóng bỏng" và không quên nhắn nhủ rằng "Timothée, chị sẽ đợi em lớn hơn một chút".

Nhiều fan dường như đã chấp nhận thương hiệu nam tính của Chalamet - một sự đa dạng về mặt cảm xúc so với những gì thường được mô tả trên màn ảnh. Bạn bè, đồng nghiệp và bản thân tôi gần đây dành phần lớn thời gian để tìm hiểu về những bức ảnh chụp của Chalamet đang chi phối các phương tiện truyền thông xã hội (trong ngày Valentine, khi tạp chí GQ đăng tải câu chuyện chưa kể về cậu ấy, một người bạn của tôi nhận xét rằng Facebook hôm ấy tràn ngập những bức hình về Timmy như thác lũ).

Chính bản thân tôi cũng bất ngờ vì độ cuồng nhiệt của mình với Timothée Chalamet vì vốn cậu ấy không phải là mẫu người của tôi. Tôi thích những chàng trai cơ bắp và trông thật cá tính. Hồi tôi 20 tuổi, tôi say mê những người đàn ông quyền lực và hẹn hò với cả những gã lớn hơn tôi cả 20 tuổi. Còn bây giờ, chồng của tôi xấp xỉ tuổi và anh ấy là một người có cơ bắp lực lưỡng cũng như luôn làm chủ mọi cuộc nói chuyện. Bốn năm trước, tôi từng viết trong một bài của mình rằng: "Sự nam tính chính là điều phân biệt một cuộc nói chuyện bình thường với một buổi hẹn hò của cô gái."

Tôi đã không nhận ra rằng quan điểm của mình đã thay đổi như thế nào (hoặc tại sao lại có sự thay đổi này) cho đến khi tôi nhìn thấy Timothée Chalamet. Sau nhiều suy nghĩ, tôi thấy được gốc rễ của việc tôi bị ám ảnh bởi Chalamet vì cậu ấy mang đến cái cảm giác yên bình, tránh đi sự "độc hại" đến từ sự nam tính thái quá của đàn ông. Trong thời đại mà tin tức phủ bóng những cáo buộc xâm hại nữ giới cũng như một gã tổng thống mang nặng tư tưởng trọng nam khinh nữ, Chalamet xuất hiện với những phẩm chất nam tính mà tôi không cảm thấy nguy hiểm cho bản thân mình. Tôi nghĩ rằng, cậu ấy sẽ trở thành không gian an toàn cho những ham muốn của mình.

Trong lịch sử màn ảnh cũng đã phân ra nhiều dạng đàn ông khác nhau. Họ có thể là những gã "bad boy" tràn đầy sự nam tính như Robert Downey Jr. trong Iron Man hay Dwayne “The Rock” Johnson trong The Fast and the Furious, hoặc có thể là những người yêu sự bóng bẩy như Daniel Day-Lewis trong Phantom Thread hay Jon Hamm trong Mad Men. Kể từ khi điện ảnh xuất hiện, phụ nữ đã phải xem những nữ diễn viên lộng lẫy kiêu sa phụ thuộc vào những gã đàn ông kiểu mẫu, củng cố vào cái thông điệp văn hóa đã lấn chiếm một cách hung bạo vào cuộc sống thực bây giờ. Và chính điều này khiến nhiều khi chúng ta vị tha cho những hành vi tệ bạc: xâm hại tình dục, lạm dụng tình cảm, bạo lực như là một phần của những gã đàn ông.

Dù vậy, khuôn mẫu nam giới cũng đã phát triển theo thời gian. Những vai nam chính đổi thay từ hình ảnh cao bồi cầm súng của John Waynes hay cao to lực lưỡng của Arnold Schwarzeneggers cho đến vest đen lịch lãm của George Clooneys trở thành những chàng trai nhiều sắc thái biểu cảm như Ryan Gosling, Jake Gyllenhaals hay Sterling K.Brown. Những chương trình truyền hình và nhiều bộ phim như Insecure, This Is Us và Moonlight thì miêu tả những người đàn ông da đen nam tính nhạy cảm và phức tạp theo một cách thật đặc biệt. Bộ phim Queen Eye của Netflix kể về những người đồng tính nam trang điểm cho phần lớn trai thẳng. Những bộ phim như thế đang liên tục đẩy ranh giới của nam giới trên màn ảnh trở nên thông thường hơn.

Nhưng vẫn còn đâu đó rất nhiều hình tượng của sự nam tính như Fifty Shades Freed, Blade Runner hay The Wolf of Wall Street, những bộ phim tôn vinh quyền lực của đàn ông hoặc hơn nữa là chủ nghĩa sô vanh*. Và cũng không ít những nam diễn viên trẻ tuổi đầy thu hút như Ansel Egort (Baby Driver), Michael B. Jordan (Black Panther), Zac Efron (The Greatest Showman) hay Daniel Kaluuya (Get Out) sẵn lòng vào một vai diễn kiểu như đội trưởng đội bóng bầu dục.

Chalamet thì lại là một kiểu người không hề mạnh mẽ cũng như hung hăng. Trong Lady Bird, cậu ấy vào vai người tình đáng mơ ước của những nàng học sinh trung học với mái tóc rối bù, ánh mắt nhiều suy ngẫm và phong cách đầy nổi loạn. Trước đó không lâu, cậu vào vai một cậu nhóc 17 tuổi giỏi giang đủ thứ biết soạn lại những đoạn nhạc cổ điển bằng đôi tai của mình và yêu thích việc ôm chầm lấy mẹ. Elio (Call Me By Your Name) lướt qua những trải nghiệm tình dục đầu đời với một người bạn gái rồi tới một gã đàn ông lớn hơn vài tuổi cho tới tự thỏa mãn bản thân với một trái đào. Cậu nhóc đắm chìm trong tình yêu rồi đau đớn vì phải chia xa nhau. Trái ngược với phần lớn những con người sắt đá, vô cảm của Hollywood, Elio cởi mở với những sợ hãi, sự thiếu thốn và cả những bối rối của bản thân mình. Khi cha của cậu ấy trải lòng với màn độc thoại kinh điển của điện ảnh nhiều năm qua về việc chấp nhận những nỗi đau trong cuộc sống, Elio lắng nghe một cách đắm say với hai dòng nước mắt chảy dài trên má.

Đoạn độc thoại kinh điển của cha Elio trong Call Me by Your Name

Ngày nay, Hollywood hết lần này đến lần khác nhắc nhở cho người xem trên truyền hình lẫn điện ảnh biết rằng những gã đàn ông nam tính phải mạnh mẽ hơn trong mọi thứ. Họ phải có sức mạnh quyền thế, sức mạnh thể lực và nhiều hơn những cái tôi cũng như quyền làm chủ trong cảm xúc của họ. Hollywood khiến những người xem nữ giới nghĩ rằng những người đàn ông không múi bụng là những kẻ nhút nhát, yếu đuối và không xứng đáng với tình yêu của họ.

Nhưng trong thực tế, Chalamet tiếp tục thách thức những khuôn mẫu truyền thống về sự nam tính. Cậu ấy xuất hiện với hình ảnh một người đàn ông trẻ trung, nghiêm túc, giàu tình cảm, sớm tự lập từ nhỏ. Trong những cuộc phỏng vấn, cậu ấy thường bộc lộ sự phấn khích: "Nếu em bùng nổ, mọi người hãy tha thứ cho em nhé," cậu ấy nói với Ellen và tự kiềm chế bản thân, cười một cách lo lắng sau những câu trả lời và câu hỏi: "Ôi chúa ơi, em đang nói gì thế này!". Chalamet cũng thường xuyên lảng tránh những câu hỏi liên quan đến Hammer trên báo chí: "Armie sẽ kể câu chuyện tốt hơn em" và gọi bạn diễn của mình là "anh trai" hoặc "người cố vấn".

Tôi đã luôn khao khát một kiểu đàn ông nam tính ít đe dọa hơn cho tới khi Chalamet xuất hiện. Vài năm qua, tôi nhận ra rằng chính những phẩm chất nam tính mà tôi từng tôn vinh lại là nguyên nhân gốc rễ của sự quấy rầy và lạm dụng của đàn ông với phụ nữ. Bill Cosby, Harvey Weinstein và nhiều kẻ săn mồi khác bị phơi bày bởi phong trào MeToo đã sử dụng sức mạnh của đàn ông để làm vũ khí đàn áp, sách nhiễu và tấn công phụ nữ. Chúng ta phải bắt đầu cuộc đối thoại về cái hệ thống nguy hiểm này khi chúng cho phép đàn ông có quyền trên thân thể phụ nữ.

Một người đàn ông thường xuyên có nhận xét về phụ nữ và đã từng có 16 cáo buộc hành vi tình dục sai trái lại đang ngồi trong Nhà Trắng. Trump đã từng sử dụng quyền hạn của mình để bảo vệ những gã chính trị gia quyền lực khác khỏi bị buộc tội bạo lực gia đình. Không những thế, ông ta còn thúc đẩy những nhóm hoạt động cánh hữu và những nhóm vì quyền lợi của đàn ông, những nhóm mà trong đó đầy rẫy những gã luôn khát khao thống trị phụ nữ và người da màu.

Không có gì quá ngạc nhiên khi phụ nữ đang giận dữ và họ đổ cơn thịnh nộ ấy vào những phong trào. Tôi cũng đang liên tưởng đến cuộc sống của mình khi nhìn vào những mối quan hệ trong quá khứ với những người đàn ông lớn tuổi (một trong số đó là sếp cũ của tôi), mọi thứ thật kinh khủng. Tôi gọi cho bạn trai cũ của mình, người từng sa thải tôi để chứng tỏ điều gì đó hoặc chỉ là để thể hiện quyền lực của anh ta. Tôi nói với bạn bè của mình rằng sẽ chiến đấu đến cùng với bất kì người đàn ông nào không ngừng huyên thuyên về bản thân anh ta hay tự làm mất phẩm giá của mình để tán tỉnh. Tôi bắt đầu lên án những đặc điểm từng thu hút tôi.

Dù vậy, hình mẫu về một người đàn ông tốt hơn vẫn là quá nhiều để đặt lên vai một ai đó. Đặc biệt đối với những diễn viên trẻ tuổi. Chúng ta vừa chứng kiến những gã "đàn ông đàng hoàng", nói ra những điều tốt đẹp công khai nhưng lại trở thành thú săn mồi ghê tởm sau cánh cửa như Charlie Rose hay Louis C.K.

Tôi vẫn hi vọng rằng Chalamet và những nam diễn viên trẻ tuổi khác trong giai đoạn phong trào Mee Too đang là tâm điểm hiện giờ sẽ luôn có những quyết định đúng đắn. Như cách cậu ấy hành xử với sai lầm của bản thân cũng thật nhiều hứa hẹn: Sau khi tham gia một bộ phim của Woody Allen, Chalamet đã dùng toàn bộ số tiền cát-xê mà cậu nhận được dành tặng cho các tổ chức từ thiện chống lại quấy rối và tấn công tình dục. Cậu ấy viết trên Instagram: Tôi muốn đứng bên cạnh kề vai với những người nghệ sĩ dũng cảm, những người đang chiến đấu để mọi người được đối xử với sự tôn trọng và phẩm giá họ xứng đáng có.

Trong thời đại mà phụ nữ đang phải vật lộn hàng ngày với những gã đàn ông thất bại, ít nhất họ cũng cảm thấy an ủi khi mơ ước về một thế giới tốt hơn, nơi tràn ngập những chàng trai như Chalamet. Dù chỉ ở tuổi 22, cậu ấy đã bắt đầu đấu tranh với những kẻ lạm dụng quyền lực và có lẽ cậu ấy sẽ không bao giờ trở thành kiểu đàn ông "thủ dâm" trước mặt phụ nữ chỉ vì cậu ta có thể.

Và quan trọng hơn, sự thu hút của Chalamet cũng như những diễn viên trẻ tuổi khác cho thấy chúng ta đang chuyển dần khỏi văn hóa tôn thờ sự nam tính đầy độc hại vì lợi ích của cả nam giới và nữ giới. Khi chúng ta liều lĩnh tìm kiếm một hình mẫu cho sự nam tính không thể hiện qua quyền lực như sự toàn quyền cho đến xâm phạm và quấy rối. Nỗi ám ảnh của tôi đối với Chalamet dường như là một sự tiến bộ.

*Chủ nghĩa sô vanh: Chủ nghĩa Sô vanh là một hình thức cực đoan của chủ nghĩa dân tộc, dẫn đến chủ nghĩa dân tộc lệch lạc, dân tộc nước lớn, dân tộc hẹp hòi, bài ngoại, tự cho dân tộc mình là dân tộc siêu đẳng có sứ mệnh lãnh đạo các dân tộc khác. - theo Wikipedia tiếng Việt

Về tác giả: Angelina Chapin, hiện đang là biên tập của tờ The Huffington Post và đồng thời là cây viết của The Guardians, The New York Magazine. Trước đây cô từng cộng tác với BuzzFeed, Maclean's and Maisonneuve. Cô sở hữu một mục báo hai tuần một lần trên Ottawa Citizen về vấn đề giới tính và bất bình đẳng trong thu nhập từ tháng 8/2013 - 1/2017. Chapin lấy cử nhân nghệ thuật và báo chí của University of King's College và thạc sĩ ngành nghệ thuật và sáng tạo của Goucher College.