Tin nổi không? Mèo đã tự thuần hóa chính mình và xâm chiếm thế giới từ rất lâu trước đây!

Một cuộc khảo sát diện rộng về gen của loài mèo đã cho con người thấy rằng: ngay cả những con mèo nhà đã được thuần hóa và suốt ngày mè nheo xung quanh chúng ta cũng không có gì thay đổi lớn so với tổ tiên đã sống cách đây hàng ngàn năm của chúng.

Một sự thật khác, loài mèo cổ đại vốn tự quyết định thuần hóa chính mình và tham gia vào cuộc sống của con người chứ không hề có sự ép buộc nào ở đây.

Trong một nghiên cứu nhằm giải thích việc loài mèo trở thành bạn thân thiết của con người, các nhà khoa học đã phân tích ADN và kết quả cho thấy mèo đã sống xung quanh con người hàng ngàn năm trước khi chúng được thuần hóa và trở thành mèo nhà. Trong khoảng thời gian dài đó, gen của chúng thay đổi rất ít, gần như không có khác biệt đáng kể nào. Chỉ có gần đây, loài mèo mới được tinh chỉnh thêm các sọc và chấm đặc biệt ở một số giống được con người đặc biệt phối ra.

Mèo từng được thuần hóa 2 lần cách đây 9.000 năm.

Các nhà nghiên cứu đã khảo sát ADN của hơn 200 loài mèo tồn tại qua 9.000 năm, bao gồm mèo cổ Rumani, xác ướp mèo Ai Cập cổ đại và các mẫu vật của mèo hoang từng xuất hiện tại Châu Phi.

Cụ thể, các chuyên gia từ Học viện Jacques Monod (Pháp) đã khẳng định rằng trong lịch sử có 2 lần mèo được thuần hóa. Lần đầu tiên công lao thuộc về những chủng tộc thuộc các nước Cận Đông (nhiều nước không xác định trong lịch sử thuộc Tây Nam Á).

Các nông dân vùng Cận Đông này đã mang mèo vào cuộc sống của họ cách đây 9.000. Cho đến vài ngàn năm sau đó, người Ai Cập cổ đại mới thực hiện được điều tương tự.

Sau đó, loài mèo thuần hóa đã đi khắp thế giới trên những con tàu buôn. Đó cũng là 2 dòng mèo tổ tiên của mèo hiện đại.

Ở lần thuần hóa đầu tiên, sở dĩ chúng bắt đầu gần gũi với con người là vì tập tính thích bắt những loài gặm nhấm. Cách đây 8.000 năm, nông nghiệp vốn là hoạt động chủ yếu của những khu vực Tây Nam Á, vì vậy mà loài mèo đã tự thuần chủng mình để sống gần con người và săn bắt những loài gặm nhấm xuất hiện ở vùng đất lúa nước màu mỡ.

Mèo vốn vẫn là kẻ thù của của lũ chuột dù ngàn năm đã trôi qua, còn chuột lại vốn bị thu hút bởi nông sản đặc biệt như lúa, gạo nên vòng tròn luẩn quẩn giữa chúng chưa bao giờ có hồi kết. Khi mèo đuổi theo những con chuột này, chúng lại mỗi ngày một tiến gần loài người và được giữ lại để trông chừng mùa màng.

"Đây có lẽ là cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa con người và loài mèo", đồng tác giả nghiên cứu Claudio Ottoni thuộc Đại học Leuven khẳng định. "Tuy vậy, con người không thuần hóa mèo bằng cách bắt và nhốt chúng trong lồng", ông giải thích thêm. Thay vào đó, nhiều người đã mặc cho loài mèo tự thuần hóa bản thân và tùy ý chúng có quyết định ở lại hay không.

Còn đối với lần xuất hiện thứ 2, loài mèo lúc này đa số là mèo Châu Phi, chúng thống trị Ai Cập, dân số trải rộng khắp Địa Trung Hải và phần lớn Cựu Thế giới bắt đầu vào khoảng năm 1.500 Trước Công Nguyên. Loài mèo Ai Cập này tiến bộ hơn ở khu vực Cận Đông trước đây vì chúng có tính xã hội và sự tương tác tốt hơn với con người.

Từ loài chỉ được dùng để bắt chuột trở thành "quàng thượng" của loài người.

Kết quả nghiên cứu còn cho thấy quần thể người tiền sử có lẽ đã bắt đầu mang theo mèo của đi dọc theo các tuyến đường bộ và thủy để kiểm soát lũ gặm nhấm quậy phá.

Bằng cách so sánh ADN của mèo trong suốt quá trình lịch sử, các nhà nghiên cứu cũng muốn tìm hiểu liệu mèo có thay đổi đáng kể nào trong suốt chiều dài lịch sử. Đáng ngạc nhiên, mèo hoang dã trước đây và mèo nhà hiện nay không có thay đổi gì lớn trong quá trình di truyền của chúng.

Nghiên cứu này cũng làm sáng tỏ việc lông mèo có nhiều điểm khác biệt như sọc, đốm, màu đặc biệt như xám xanh, xám bạc chỉ mới xuất hiện gần đây. Cụ thể là trong thế kỷ 18 và 19, các đặc điểm trên mới phố biển do con người đã phối ra những giống mèo ưa thích.

Nhìn chung từ một loài vật chỉ được sử dụng như công cụ bắt chuột, mèo đã trở thành bạn đồng hành của con người mà không hề có nhiều thay đổi về gen so với trước đây. Mèo nhà vốn cũng trông giống như loài mèo hoang dã, tuy nhiên để phù hợp với cuộc sống loài người, chúng đã tự điều chỉnh để không đơn độc, bên cạnh đó là biết cách chịu đựng và làm hài lòng con người.

Hoặc suy nghĩ theo một hướng khác, có lẽ chúng đã bày mưu thống trị chúng ta từ hàng ngàn năm trước và việc tự thuần hóa chính mình cũng chỉ là một bước trong kế hoạch của chúng. Mặc dù không biết mèo có suy nghĩ đáng sợ đó không nhưng bây giờ chúng đúng là thú cưng kiểm soát mọi sự đáng yêu và láo toét trên đời này rồi chứ còn gì nữa.