Primavera – khu rừng mùa xuân đẹp ‘siêu thực’ của các vị thần Hy Lạp

Đúng như tên gọi, Primavera là bức tranh vẽ về mùa xuân, được thể hiện thông qua 9 vị thần trong thần thoại Hy Lạp. Sandro Botticelli hoàn thành tác phẩm trong khoảng thời gian từ năm 1480 đến năm 1482.

Để hiểu về vẻ đẹp và sự diệu kỳ trong Primavera, chúng ta hãy “đọc” bức tranh từ phải sang trái.

Ở vị trí đầu tiên là thần gió tây tháng ba Zephyr đang cố tóm lấy tiên nữ Chloris. Tương truyền, hơi thở của Chloris mang mùi hương của mùa xuân và mỗi lần nàng phát ngôn, một bông hoa sẽ bung nở trong miệng nàng. Sau khi bị Zephyr bắt cóc lấy làm vợ, từ một tiên nữ, Chloris được “thăng cấp” thành hoa thần Flora.

Flora cũng chính là vị thần mùa xuân và là nữ thần đứng thứ ba tính từ phải sang. Nàng đang rải những bông hoa xuống mặt đất khiến trăm hoa đua nở, báo hiệu xuân đã đến.

Venus - nữ thần đại diện cho tình yêu và sắc đẹp – đứng ở vị trí trung tâm của bức tranh Primavera.

Ở bên trên Venus là con trai của Người - thần tình yêu Cupid dưới hình hài một đứa trẻ - đang bay lượn và giương cung nhắm bắn ba nàng tiên nữ. Theo thần thoại Hy Lạp, họ là ba chị em đại diện cho niềm vui, sự tinh khôi và vẻ đẹp.

Bên trái ba chị em tiên nữ là thần truyền tin Mercury quấn vải đỏ, đầu đội mũ, chân mang đôi dép có cánh và thanh kiếm đeo bên hông. Thần Mercury đang cầm gậy xua đuổi đám mây xám nhằm giữ cho khu vườn luôn tươi đẹp và căng tràn sức sống.

Theo lịch của người La Mã, thần Mercury đại diện cho tháng 5. Đây cũng là thời điểm xuân qua hè sang.

Bằng sự lựa chọn khéo léo 9 vị thần Hy Lạp, Sandro Botticelli đã tái hiện lại mùa xuân trong khoảng thời gian từ tháng ba đến tháng năm. Đó là mùa xuân có cây cỏ đâm chồi, hoa tỏa hương thơm ngát. Đó là mùa xuân có tiếng gọi của tình yêu và tận hưởng niềm vui giữa đất trời tinh khôi.

Đặc biệt hơn cả, để làm nổi bật vẻ đẹp của rừng xuân và không gian đậm chất thần thoại, họa sĩ Botticelli đã dành thời gian nghiên cứu và tỉ mỉ vẽ 500 loại kỳ hoa dị thảo trong bức tranh. Quả thực hết sức công phu, chứng tỏ ông đã dồn hết tâm huyết của người nghệ sĩ vào đứa “con cưng”.

Một “người chị em song sinh” của Primavera là bức The Birth of Venus (Sự ra đời của thần Vệ Nữ) cũng mang những nét tương đồng.

The Birth of Venus được vẽ vào năm 1486 sau khi Sandro Botticelli hoàn thành Primavera. Cả hai bức đều được xem là họa phẩm của dòng tranh tempera (tranh vẽ bằng màu keo) đầu thời kỳ Phục Hưng.

Vị trí trung tâm của hai bức họa đều là thần Vệ Nữ. Trong bức Primavera, Venus mang phong cách Gothic từ quần áo đến dáng điệu. Còn trong bức The Birth of Venus, người xem dễ dàng nhận thấy nàng Vệ Nữ mang dáng dấp của thần thoại Hy Lạp với hình ảnh khỏa thân và đứng trên vỏ sò.

Tiên nữ Chloris cũng xuất hiện trong cả hai bức tranh. Trong Primavera, những bông hoa đang nở rộ từ miệng Chloris mỗi lần nàng hé miệng nói. Còn trong The Birth of Venus, Chloris đang ôm thần Zephyr, những bông hoa mới nở tung bay theo làn gió tây.

Và chúng ta làm sao có thể bỏ quên nữ thần mùa xuân Flora. Trong cả hai bức tranh, nàng đều vận áo hoa, dường như đang làm phép để cỏ cây đâm chồi nảy lộc, chào đón xuân sang.

Primavera là tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu của nghệ thuật Phục Hưng và thời kỳ đỉnh cao của họa sĩ Sandro Botticelli. Hiện nay, cả hai bức Primavera và The Birth of Venus đang được trưng bày tại viện bảo tàng Uffizi, Florence