Godzilla – Hành trình 65 năm huyền thoại của Vua quái vật (Phần 1)

Godzilla có tên gọi theo tiếng Nhật là Gojira, ghép từ hai chữ Gorira - Khỉ đột và Kujira - Cá voi. Đây là loài vật biểu tượng cho sức mạnh của khỉ đột và thừa hưởng khả năng sống dưới nước với thể trạng to lớn như cá voi.

Godzilla được mệnh danh là Thần hủy diệt, Vua quái vật; là một trong những biểu tượng văn hóa và điện ảnh trên thế giới. Xung quanh nhân vật này luôn ẩn chứa những câu chuyện giàu tính nghệ thuật, nhân văn sâu sắc có giá trị ý nghĩa dành cho nhân loại và sự sống.

Godzilla xuất hiện vào năm 1954 trong bộ phim cùng tên của đạo diễn Ishiro Honda. Trong suốt 65 năm qua, sinh vật khổng lồ này đã có 32 bộ phim điện ảnh, chủ yếu được sản xuất bởi Công ty Toho và còn xuất hiện trong truyện tranh, trò chơi điện tử và tiểu thuyết.

Đây là sinh vật giả tưởng có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống tinh thần con người, gắn liền với tuổi thơ và quá trình trưởng thành của nhiều thế hệ. Cùng nhìn lại hành trình hình thành và phát triển của một huyền thoại trong loài quái thú.

Tổng quan về nhân vật

• Tuổi: Không rõ.
• Chiều cao: 50 đến 118 mét (tùy theo phim).
• Cân nặng: 20.000 – 100.000 tấn.
• Sức mạnh đặc biệt: Hấp thụ năng lượng để tồn tại, có thể phóng ra hơi thở hạt nhân tiêu diệt đối phương, khả năng chống hỏa lực cao với da gần như bất hoại trước tất cả vũ khí của loài người. Godzilla có thể tái tạo, chữa lành vết thương ngay lập tức, trong nhiều phiên bản nó còn có khả năng tiên đoán tương lai, điều khiển từ trường...
• Giống loài: Loài bò sát lưỡng cư thời tiền sử có thể sinh sống và hô hấp cả trên cạn lẫn dưới nước (Tiền thân là Godzillasaurus).
• Con cháu: Manilla (1967), Godzilla Junior (1993).

Nguồn gốc

Nguồn gốc của Godzilla trong mỗi phiên bản là khác nhau nhưng điểm chung là nó thuộc sinh vật từ thời tiền sử, bị đánh thức bằng những vụ thử nghiệm hạt nhân phi nghĩa của con người.

Godzilla có xuất thân rất ý nghĩa, là sinh vật hiện thân, đại diện cho hai cuộc đánh bom hạt nhân tại Hiroshima và Nagasaki năm 1945. Nó là hình mẫu nhắc nhở người Nhật về một quá khứ đau thương, hàng ngàn người đã ra đi bởi chiến tranh, đế quốc Nhật thua cuộc, chịu sự chiếm đóng của quân đội Mỹ kéo dài đến năm 1952. Trong khoảng thời gian này các nhà làm phim Nhật Bản bị cấm khai thác đến vấn đề về thời hậu chiến, về sự kiện u tối và đau buồn của lịch sử.

Tuy nhiên các cuộc tranh luận về ảnh hưởng của bom hạt nhân được khơi dậy mạnh mẽ vào năm 1954 khi vụ thử bom hydro được thực hiện tại đảo Bikini khiến 23 ngư dân Nhật Bản của tàu đánh cá Daigo Fukuryu Maru bị nhiễm chất phóng xạ.

Sự kiện này cùng với phiên bản phát hành lại của King Kong (1952) và sự ra mắt của bộ phim The Beast from 20,000 Fanthoms (1953) đã tạo tiền đề để người Nhật làm nên một tác phẩm điện ảnh về quái vật sinh ra từ chiến tranh hạt nhân.

Bắt đầu từ đó, nhà sản xuất phim Tomoyuki Tanaka đã nảy ra ý tưởng thực hiện và bộ ba đạo diễn Ishiro Honda, Akira Kurosawa, Eiji Tsuburaya đã cùng nhau đặt nền móng đầu tiên để xây dựng nên biểu tượng điện ảnh Godzilla huyền thoại.

Giám đốc nghệ thuật Akira Watanabe là người thiết kế về ngoại hình của Godzilla. Ông đã kết hợp các thuộc tính của loài khủng long tạo nên một loài vật có tư thế thẳng đứng, da có vảy, thân hình với cánh tay cơ bắp, có gai trên lưng và đuôi, đôi mắt thì nhíu lại.

Godzilla có tiếng gầm thét rất đặc trưng và người tạo ra âm thanh nổi tiếng đó là nhà soạn nhạc Akira Ifukube, ông tạo tiếng gầm bằng cách cọ xát một chiếc găng tay nhựa bọc theo chuỗi của cây contrabass (đại hồ cầm) rồi làm chậm và phát lại.

Vào những năm thập niên 50, Godzilla được ra đời nhờ sự sáng tạo của đội ngũ của Toho trong thời kỳ mà kỹ xảo điện ảnh vẫn còn thô sơ và chưa phát triển tân tiến. Người Nhật đã tạo nên một con quái vật khổng lồ gắn liền với sự kiện lịch sử của đất nước và mở đường cho một thể loại phim ảnh mới về những điều giả tưởng chỉ có trong truyền thuyết.

Bộ phim đầu tiên

Godzilla xuất hiện lần đầu tiên trước công chúng vào ngày 27/10/1954 tại Nagoya và phát hành trên khắp nước Nhật vào ngày 3/11/1954 với tựa đề là: Gojira. Đây là tác phẩm điện ảnh đắt nhất của Nhật Bản vào thời điểm bấy giờ và thu về được 183 triệu yên doanh thu phòng vé.

Ngay từ khi công chiếu phim đã đem đến cho khán giả những trải nghiệm đầy cảm xúc về một quái vật khổng lồ,đập phá thành phố Tokyo trong biển lửa. Cảnh phim ảm đạm và bi thương bởi những xác chết chồng chất do bị phóng xạ gợi nhớ đến ký ức đau thương thời kỳ hậu chiến. Phân đoạn ấn tượng nhất trong phim chính là khung cảnh người mẹ ôm chặt những đứa con đang khóc, bảo vệ và an ủi chúng chờ đợi để sớm được đoàn tụ với người cha.

Godzilla phiên bản đầu tiên mang tính chính trị của thời cuộc, khắc họa sự tác động kinh hoàng của thứ vũ khi hủy diệt là bom hạt nhân đến cuộc sống. Nó là hiện thân, phép ẩn dụ nói về sự báo thù của thiên nhiên với con người, giống như câu nói của Tomoyuki Tanaka:

Nhân loại đã tạo ra bom, và bây giờ thiên nhiên sẽ trả thù loài người.

Bản phim Mỹ có tên Godzilla: King of the Monsters được trình chiếu vào năm 1956, bộ phim đã cắt đi 40 phút của bản gốc và có tới 20 phút cảnh quay bổ sung với sự xuất hiện của nhân vật nhà báo báo Steve Martin (do Raymond Burr thủ vai). Đến năm 2004, khán giả Mỹ mới được xem phiên bản đầy đủ của Nhật Bản sản xuất.

Hiệu ứng đặc biệt

Godzilla tạo nên bởi những hiệu ứng kỹ xảo đặc biệt được sử dụng trong quá trình dựng phim. Đạo diễn hình ảnh Eiji Tsuburaya đã sử dụng diễn viên mặc bộ đồ mô phỏng hình dạng quái vật để phác họa nên hình ảnh Godzilla, các mô hình thu nhỏ được dựng nên cho diễn viên hoạt động trên đó để quay phim.

Nhiều nhà phê bình phim ảnh cho đó là hiệu ứng lỗi thời nhưng họ không nhận ra rằng sự hiệu quả của phương pháp này là tiền đề giúp hãng Toho dựng nên 28 tác phẩm với những thước phim hoành tráng, sống động rất chân thực.

Các diễn viên nổi bật đóng nhân vật hoàng đế của các loài quái thú trong loạt phim về Godzilla là Haruo Nakajima, Kenpachiro Satsuma và Tsutomu Kitagawa đều phải chịu đựng khó khăn và đau đớn trong quá trình hóa thân.

Họ phải trải qua sự thiếu oxy, chịu nóng, suýt chết đuối và bị chấn thương khi mặc bộ đồ nặng đến 100 kg rất dày. Mỗi bộ đồ đều được làm mới khi quay phần phim tiếp theo. Mô hình thu nhỏ cũng liên tục được xây dựng lại sau nhiều giờ khi kết thúc các cảnh quay hành động đập phá.

Kỹ thuật hiệu ứng này của Eiji Tsuburaya được áp dụng nhiều vào thập niên 90 nhưng theo thời gian kỹ xảo điện ảnh dần phát triển, từ những năm 2000 trở đi công nghệ CGI bắt đầu được sử dụng trong các cảnh chiến đấu.

Diễn viên

Sự xuất hiện của quái vật Godzilla sẽ không có gì thú vị nếu không có sự góp mặt của con người để chứng minh sức mạnh hủy diệt của nó.

Các diễn viên quen thuộc từng tham gia vào loạt phim Godzilla là: Akira Takarada, Momoko Kochi, Akihiko Hirata, Takashi Shimura, Kumi Mizuno, Yoshio Tsuchiya, Koichi Ueda, Masato Ibu và Akira Nakao…

Phá kỷ lục trong số lần tham gia đóng trong series phim nói về Godzilla là nữ diễn viên Megumi Odaka thủ vai Miki Saegusa trong 6 bộ phim liên tiếp.

(Còn tiếp)