Đố quần chúng biết: Ai đã đặt tên cho... cơn bão?
Cơ quan Khí tượng Úc (Bureau of Meteorology - BOM) là nơi các nhà khí tượng học đặt tên cho những cơn bão nhiệt đới được hình thành trong vùng lãnh thổ Úc.
Bão nhiệt đới được đặt tên để dễ dàng thông báo đến cho cộng đồng, cũng như giúp tránh bị nhầm lẫn khi có nhiều cơn bão xuất hiện cùng lúc. Việc đặt tên này đã xuất hiện hàng trăm năm trước vì con người chúng ta dễ dàng ghi nhớ tên hơn là những con số và từ chuyên ngành phức tạp.
Hình ảnh chụp từ trên cao của một vùng bị ngập lụt do Bão Idai (tháng 3, 2019)
(ảnh: EU Civil Protection and Humanitarian Aid Operation/flickr)
Cha đẻ của những cái tên đầy sóng gió: Clement Wragge, 1887
Vào năm 1887, Trưởng ban khí tượng của Queensland lúc bấy giờ, Clement Wragge, bắt đầu đặt tên cho những cơn bão. Ông đặt tên theo bảng chữ cái Hy Lạp, những loài sinh vật kỳ bí, và cả những chính trị gia mà ông ghét.
Sau khi Wragge về hưu năm 1908, việc đặt tên cho những cơn bão trở nên ít phổ biến hơn. Một vài quốc gia chỉ đặt tên không chính thức cho giông bão.
Mãi đến gần 60 năm sau đó thì việc đặt tên mới được BOM hợp thức hóa, với Bessie là cơn bão tại Úc đầu tiên được chính thức đặt tên vào ngày 6 tháng 1, 1964.
Từ đây, các quốc gia khác cũng nhanh chóng dùng tên phụ nữ để đặt cho những cơn bão và lốc xoáy mà họ phải gánh chịu.
Hình ảnh Bão Florence (2018) được chụp bởi camera bên ngoài trạm không gian của NASA. Việc đặt tên những cơn bão giúp việc truyền đạt tin cảnh báo bão trở nên dễ dàng hơn.
(ảnh: NASA Goddard Space Flight Center/flickr)
Cách chọn tên để đặt cho bão
Trong khi cả thế giới đang tìm tòi những cái tên nữ để đặt cho bão lốc, vào Năm Quốc tế Phụ nữ 1975, ông Bill Morrison - Bộ trưởng Bộ Khoa học Úc lúc bấy giờ - đề cập rằng cả hai giới đều phải cùng chịu sự nhục nhã khi bị gán tên với những cơn bão tàn khốc. Và thế là lần đầu tiên trong lịch sử đã có người đề xuất dùng cả tên nam và nữ để đặt cho giông ba bão táp.
Bão Trevor và Veronica đổ bộ vào phía Bắc nước Úc (tháng 3, 2019).
(ảnh: NASA Earth Observatory handout/EPA/AAP)
Tại BOM, các nhà khí tượng sẽ đặt tên cho những cơn bão nhiệt đới tại Úc từ một danh sách các tên được đề xuất bởi người dân. Khi đặt tên thì họ sẽ sử dụng tên nam và nữ luân phiên nhau.
BOM thường nhận được rất nhiều yêu cầu từ người dân mong muốn được lấy tên mình, tên bạn bè, thậm chí là thú nuôi để đặt cho những cơn bão. Đương nhiên là Cơ quan cũng không thể đáp ứng hết những yêu cầu này, vì tại Úc làm gì có nhiều bão đến vậy.
Cây cối bên đường bị quật ngã tại vùng phía Bắc Queensland sau trận bão Yesi (2011). Bão Yesi hình thành tại Fiji và được đặt tên bởi cơ quan khí tượng vùng đó.
(ảnh: Michael Dawes/flickr)
Một số quy tắc đặt tên khác
Tên bão thường được tái sử dụng, nhưng đối với những cơn bão gây ảnh hưởng trầm trọng đến vùng vịnh hoặc gây chết người, như bão Debbie (2017) và Tracy (1974), tên của chúng sẽ vĩnh viễn không được dùng lại do tính nhạy cảm.
Nếu tên được chọn trong danh sách trùng với tên của một người nổi tiếng, hoặc một người vừa lên báo do một sự kiện nhạy cảm, gây tranh cãi, thì tên đó sẽ không được sử dụng để tránh xúc phạm hoặc gây hiểu lầm.
Hình chụp Bão Oma từ trạm không gian quốc tế của NASA.
(ảnh: NASA Johnson/flickr)
Nếu cơn bão được hình thành từ một vùng khác, ví dụ như gần Fiji hoặc Ấn Độ Dương, và sau đó di chuyển vào khu vực Úc, tên được đặt bởi cơ quan khí tượng của vùng đó sẽ được giữ nguyên. Một ví dụ là bão Oma xảy ra vào đầu năm nay, hình thành và được đặt tên tại Fiji.
- 0
- 0Bình luận
