Những viên đá quý bị nguyền rủa (Kỳ 1): Hope Diamond

Theo truyền thuyết, viên kim cương màu xanh gắn liền với một lời nguyền khủng khiếp vì nó bị đánh cắp từ một bức tượng thần ở Ấn Độ. Hy Vọng không chỉ mang đến sự xui xẻo và cái chết cho chủ nhân mà còn cho tất cả những ai từng chạm vào nó.

Dù lời nguyền này có thật hay không, viên kim cương Hy Vọng vẫn thu hút sự chú ý của mọi người trong nhiều thế kỷ. Với chất lượng hoàn hảo, kích thước vượt trội và màu sắc hiếm có viên kim cương xanh sở hữu vẻ đẹp tuyệt mỹ và sự độc đáo hiếm có.

Bên cạnh đó, với bề dày lịch sử từ việc thuộc sở hữu của Vua Louis XIV, bị đánh cắp trong Cách mạng Pháp, được bán để kiếm tiền đánh bạc, dùng để quyên góp từ thiện và cuối cùng được quyên tặng cho Viện Smithsonian, viên kim cương Hy Vọng còn được mệnh danh là một trong những viên đá quý nổi tiếng nhất thế giới.

Liệu thực sự có một lời nguyền đi kèm với viên đá quý? Tại sao một viên đá quý có giá trị như vậy được tặng cho Viện Smithsonian? Hãy cùng Lost Bird tìm hiểu lịch sử của viên kim cương này nhé.

Truyền thuyết kể rằng lời nguyền này bắt đầu từ một vụ trộm. Nhiều thế kỷ trước, người đàn ông mang tên Tavernier thực hiện một chuyến đi đến Ấn Độ. Tại đó, ông ta đánh cắp một viên kim cương màu xanh cực lớn từ trán (có nơi cho là móc từ mắt) một bức tượng của nữ thần Sita (một vị thần trong đạo Hindu).

Vì hành động báng bổ thần thánh này, Tavernier đã bị những con chó hoang xé xác trong chuyến đi đến Nga sau khi bán viên kim cương. Người ta tin rằng đây là cái chết kinh hoàng đầu tiên do viên kim cương gây ra.

Trên thực tế, thợ kim hoàn người Pháp Jean Baptiste Tavernier từng ghé thăm Ấn Độ và mua một viên kim cương xanh có trọng lượng hơn 110 carat. (Trọng lượng lúc bấy giờ của viên kim cương lớn hơn nhiều so với trọng lượng hiện tại vì nó đã bị mài giũa ít nhất hai lần trong ba thế kỷ qua). Nhiều nguồn tin cho biết viên kim cương này được tìm thấy tại mỏ đá quý Kollur ở vùng Golconda, Ấn Độ.

Tavernier tiếp tục chu du khắp nơi và trở lại Pháp vào năm 1668, 26 năm sau khi ông mua viên kim cương. Vua Louis XIV của Pháp (hay còn gọi là Vua mặt trời) đã mua lại từ ông Tavernier rất nhiều đá quý, bao gồm viên kim cương trứ danh màu xanh, 44 viên kim cương lớn khác và 1,122 viên kim cương nhỏ.

Tavernier sau đó trở thành một quý tộc và qua đời ở tuổi 84 tại Nga không rõ nguyên nhân.

Theo tác giả của cuốn sách Blue Mystery: The Story of the Hope Diamond Susanne Patch, hình dạng của viên kim cương có vẻ không giống với con mắt (hay vật được gắn trên trán) của một bức tượng thần.

Vào năm 1673, vua Louis XIV quyết định cắt lại viên kim cương để tăng độ bắt sáng (lần cắt trước đó chỉ để tăng kích thước chứ không thay đổi độ bắt sáng). Viên ngọc mới có trọng lượng hơn 67 carat và mang tên "Kim cương xanh của vương miện nước Pháp". Vua Louis XIV thường đeo nó cùng một dải ruy băng dài quanh cổ.

Vào năm 1749, vua Louis XV lên ngôi và ra lệnh cho thợ kim hoàn André Jacquemin sử dụng viên kim cương Hy Vọng và Cote de Bretagne (một viên ngọc lớn màu đỏ, người thời đó tin rằng nó là hồng ngọc) để chế tạo đồ trang trí cho Hội Lông Cừu Vàng.

Khi vua Louis XV qua đời, cháu trai của ông Louis XVI lên ngôi và trị vì nước Pháp cùng với hoàng hậu Marie Antoinette. Theo truyền thuyết, hai thành viên hoàng gia bị chặt đầu trong Cách mạng Pháp vì lời nguyền của viên kim cương xanh.

Việc hoàng hậu Marie Antoinette và vua Louis XVI bị xử chém có lẽ liên quan đến sự ngông cuồng của họ và Cách mạng Pháp nhiều hơn là lời nguyền về một viên kim cương mà họ sở hữu. Thêm vào đó, hai thành viên hoàng gia này này chắc chắn không phải là những người duy nhất bị chặt đầu lúc bấy giờ.

Bên cạnh đó, vua Louis XIV và Vua Louis XV từng sở hữu và đeo viên kim cương này nhiều lần nhưng vẫn an yên cho đến cuối đời. Vì vậy, thật khó để nói rằng tất cả những người sở hữu hoặc chạm vào viên đá quý sẽ chịu số phận bi thảm.

Trong qua trình Cách mạng Pháp diễn ra, nhiều trang sức hoàng gia (bao gồm cả viên kim cương màu xanh) đã bị đánh cắp khi vua Louis XVI và hoàng hậu cố gắng chạy trốn khỏi Pháp vào năm 1791. Những châu báu này được đặt trong khách sạn Garde-Meuble trong tình trạng canh gác lỏng lẻo.

Từ ngày 12/09 đến ngày 16/09/1791, khách sạn Garde-Meuble liên tục bị cướp mà không hề có thông báo nào từ các quan chức cho đến ngày 17/09. Mặc dù hầu hết các trang sức hoàng gia đã được tìm lại, viên kim cương màu xanh lại không may mắn như vậy.

Nhiều bằng chứng cho thấy viên kim cương tai họa này xuất hiện trở lại tại Luân Đôn vào năm 1813 và trở thành tài sản của thợ kim hoàn Daniel Eliason vào năm 1823.

Không ai chắc chắn rằng viên kim cương màu xanh ở Luân Đôn chính là trang sức bị đánh cắp từ khách sạn Garde-Meuble năm xưa vì hình dạng khác biệt của chúng.

Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều cảm thấy sự hiếm có và hoàn hảo của viên kim cương xanh xuất hiện ở Luân Đôn hoàn toàn trùng khớp với viên đá quý của Pháp và tin rằng ai đó đã cắt lại để che giấu nguồn gốc của nó. Viên kim cương màu xanh xuất hiện tại Luân Đôn có trọng lượng ước tính khoảng 44 carat.

Một số bằng chứng cho thấy vua George IV của Anh đã mua lại viên kim cương từ Daniel Eliason. Sau khi ông qua đời, nó được bán để trả nợ.

Đến khoảng năm 1939, Henry Philip Hope mua lại viên kim cương màu xanh và tên gọi Hy Vọng của nó cũng bắt nguồn từ họ của ông. Người ta cho rằng gia tộc Hope đã phá sản vì lời nguyền của viên kim cương tai họa này.

Henry Philip Hope là một trong những người thừa kế của ngân hàng Hope & Co. Kể từ khi công ty gia đình được bán vào năm 1813, Henry Philip Hope trở thành nhà sưu tập hội họa và đá quý.

Henry Philip Hope chưa bao giờ kết hôn và để lại tài sản của mình cho ba cháu trai khi qua đời vào năm 1839. Viên kim cương Hy Vọng thuộc về người cháu cả Henry Thomas Hope.

Henry Thomas Hope kết hôn và có một cô con gái. Con gái ông sau đó lập gia đình và có năm người con. Khi Henry Thomas Hope qua đời vào năm 1862 ở tuổi 54, viên kim cương Hy Vọng vẫn thuộc sở hữu của vợ ông. Francis Hope là người cuối cùng của gia tộc Hope sở hữu viên kim cương này khi bà mình (vợ của Henry Thomas Hope) qua đời.

Vào năm 1898, Francis Hope yêu cầu tòa án cho phép ông ta bán đi viên kim cương Hope để trả nợ do cờ bạc và tiêu xài phung phí (Francis Hope chỉ được cấp quyền sử dụng các tài sản của bà ngoại) nhưng đã bị từ chối. Sau hai lần kháng cáo, cuối cùng Francis Hope được cấp phép bán viên kim cương vào năm 1901.

Lời nguyền viên kim cương xanh có vẻ không mấy ảnh hưởng đến gia tộc Hope (có lẽ ngoại trừ Francis Hope) vì cả ba thế hệ đều tận hưởng cuộc sống giàu có và sung túc.

Thợ kim hoàn người Mỹ Simon Franke đã mua viên kim cương Hy Vọng vào năm 1901 và mang nó đến với xứ sở cờ hoa. Trong vài năm tiếp theo, viên kim cương qua tay nhiều chủ nhân giàu có trước khi thuộc về Pierre Cartier.

Pierre Cartier tin rằng phu nhân giàu có Evalyn Walsh McLean chính là người mua tiềm năng cho viên kim cương của ông. Bà nhìn thấy viên kim cương này lần đầu tiên vào năm 1910 khi cùng chồng đến thăm Paris.

Bà McLean từng nói với Pierre Cartier rằng các đồ vật thường được coi là xui xẻo lại đem đến may mắn cho bà. Vì vậy, ông Cartier nhấn mạnh vào lịch sử tiêu cực của viên kim cương xanh nhằm mục đích thuyết phục bà mua nó. Cuối cùng, người phụ nữ giàu có quyết định không mua vì không thích hình dáng hiện tại của món trang sức.

Vài tháng sau, Pierre Cartier đến Hoa Kỳ và nhờ bà McLean giữ viên kim cương Hope trong vài ngày cuối tuần. Sau khi chỉnh sửa lại kết cấu của món trang sức có đính viên kim cương trứ danh, ông Cartier hy vọng bà McLean sẽ thay đổi suy nghĩ. Thật vậy, bà Evalyn McLean cuối cùng đã đồng ý mua viên kim cương Hy Vọng.

Bà Evalyn McLean đeo viên kim cương mọi lúc mọi nơi. Nhiều người đồn rằng bác sĩ của bà đã phải thuyết phục rất lâu phu nhân nhà McLean mới đồng ý tháo nó ra khi phẫu thuật bướu cổ.

Dù Evalyn McLean đeo viên kim cương Hy Vọng như một lá bùa may mắn, lời nguyền của nó cũng tấn công bà như nhiều chủ nhân khác.

Con trai đầu lòng Vinson của nhà McLean chết trong một vụ tai nạn xe hơi khi chỉ mới chín tuổi. Không những thế, bà McLean còn phải chịu một mất mát lớn khác khi con gái bà tự tử ở tuổi 25. Về phần chồng bà, ông Edward mắc bệnh tâm thần và bị giam giữ trong một viện tâm thần cho đến khi ông qua đời vào năm 1941.

Dù bà Evalyn McLean muốn để lại tất cả đồ trang sức của mình cho các cháu, họ quyết định bán chúng vào năm 1949 để giải quyết các khoản nợ sau khi bà qua đời.

Nhà thiết kế trang sức đến từ New York Harry Winston đã mua lại viên kim cương vào năm 1949. Sau đó, nó được cho mượn để đeo tại các sự kiện từ thiện.

Dù một số người tin rằng ông Winston tặng viên kim cương Hy Vọng nhằm xóa bỏ lời nguyền của nó, mục đích thật sự của ông lại là tạo ra một bộ sưu tập trang sức quốc gia. Ông đã quyên góp viên kim cương cho Viện Smithsonian vào năm 1958. Nó ngay lập tức trở thành tâm điểm của bộ sưu tập đá quý mới thành lập cũng như truyền cảm hứng cho nhiều nhà quyên góp khác.

Vào ngày 10/11/1958, viên kim cương Hy Vọng được vận chuyển trong một hộp trang sức màu nâu trơn qua đường bưu điện để đến với Viện Smithsonian.

Viên kim cương Hy Vọng hiện đang được trưng bày như một phần của Bộ sưu tập Đá quý và Khoáng sản Quốc gia trong Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia của Mỹ.