AO3 là gì mà lại có thể khiến cho các fandom nổi giận đòi tẩy chay Tiêu Chiến?

Mới đây, đại lưu lượng Tiêu Chiến liên tục bị cộng đồng mạng tẩy chay, yêu cầu rút khỏi ngành giải trí. Mỗi ngày trên mọi mặt trận đều liên tục xuất hiện hằng trăm bài viết đòi công đạo, tẩy chay nhãn hàng và những bộ phim do nam diễn viên tham gia và làm người đại điện.

Trên trang đánh giá phim Douban, những bộ phim có mặt Tiêu Chiến đã liên tục bị đánh giá 1 sao khiến cho điểm số tụt dốc không phanh khiến cho danh tiếng của nam diễn viên và các bạn diễn bị ảnh hưởng.

Trong khi đó, các nhãn hàng cũng đang có những động thái phong sát Tiêu Chiến sau khi bị nhiều người "dọa" sẽ không ủng hộ bất cứ sản phẩm nào do nam diễn viên sinh năm 1991 này làm người đại diện.

Đã vậy, thái độ của anh chàng sau đó cũng khiến cho nhiều fandom phải "sôi máu" vì chỉ im lặng để cho quản lý tự xử lý khủng khoảng và âm thầm đổi ava trang cá nhân của mình thành màu đen giữa thời điểm dầu sôi lửa bỏng nhất.

Và tất cả những thị phi này đều xảy ra chỉ vì một lý do duy nhất: AO3.

Vào hôm 27/2, đã có một bộ phận không nhỏ fan Tiêu Chiến tiến hành việc báo cáo trang web AO3 (Archive of Our Own) và những trang web chia sẻ tài nguyên khác tại Trung Quốc với lý do bôi xấu hình tượng, phỉ báng và nữ tính hóa nam diễn viên.

Ngay lập tức, AO3 đã nhanh chóng bị "bay màu" khỏi đại lục - kéo theo sau đó là hàng loạt video fanmade (FMV) có nội dung LGBT+ cũng không cánh mà bay khỏi trang chia sẻ video nổi tiếng bilibili (B-trạm).

Sự kiện này nhanh chóng trở thành một vệt đen trong sự nghiệp của anh chàng, thậm chí còn được xếp vào hạng "đại hắc" lần đầu tiên xuất hiện giữa người nổi tiếng và cộng đồng fangirl - fanboy.

Thế nhưng giữa tâm bão tẩy chay, lại có nhiều câu hỏi thắc mắc xuất hiện: AO3 là gì mà có thể khiến cho cả cộng đồng fandom phải nổi điên vì Tiêu Chiến như vậy?

Câu trả lời không nằm ở đâu xa mà ở ngay chính trên trang chủ của Archive of Our Own (AO3). Đây là một trang web lưu trữ phi thương mại, phi lợi nhuận dành cho các tác phẩm và tác giả có thể đăng tải những sản phẩm sáng tạo (fanfic, fanart, fanvideo...) một cách tự do và hợp pháp.

Archive of Our Own hay Kho Tàng Lưu Trữ của Chúng Ta lần đầu tiên được đề xuất bởi tài khoản Astolat sau khi cô "suýt" bị một công ty có tên là FanLib sử dụng tài nguyên fandom để làm công cụ kinh doanh kiếm lời.

Và không lâu sau đó, AO3 đã ra đời dưới sự điều hành của 7 quản trị viên đầu tiên, trong đó nổi tiếng nhất là 3 cái tên: Naomi Novik (tác giả của His Majesty's Dragon - best selling của New York Times), nữ giáo sư chuyên ngành anh ngữ (đại học Muhlenberg) Francesca Copp và nữ giáo sư ngành luật (đại học Harvard) Rebecca Tushne.

Điều này có nghĩa là, AO3 không chỉ là một không gian mạng nơi các fandom có thể được tự do "quẫy đạp" mà còn được xây dựng lên để phục vụ cho văn hóa người hâm mộ, được điều hành bởi fan, do fan và.... vì fan!

Đây cũng là nơi các tác phẩm fanfiction nhận được sự ủng hộ của OTW (The Organization for Transformative Works), tổ chức đứng sau AO3 và hoạt động với mục đích bảo vệ quyền lợi của những fangirl - fanboy khi quyết định tham gia đăng tải trên trang web.

Điều này giống như hai mặt của đồng xu, vừa chứng minh cho sự hợp pháp và giá trị của tổ chức mẹ OTW, vừa đảm bảo được quyền truy cập và bảo tồn các giá trị, sản phẩm của văn hóa người hâm mộ.

Bên cạnh trang web nổi tiếng FanFiction.net, AO3 chính là những thánh địa không thể xâm phạm của cộng đồng fandom trên toàn thế giới.

Vì vậy cũng dễ hiểu tại sao mà làn sóng phẫn nộ với anh chàng Tiêu Chiến lại có thể trở nên dữ dội như vậy! Nước sông không phạm nước giếng, vậy nhưng lại cố ý đuổi cùng giết tận đến mức report mất sân chơi chung của các fandom quả thực là sự việc lần đầu có trong lịch sử.

Bởi lẽ một khi đã quyết định “tuyên chiến” với AO3, đồng nghĩa với việc fan của nam diễn viên sẽ phải đối mặt với hơn 36.000 fandom ở Trung Quốc nói chung và trên thế giới nói riêng.

Tính đến 3/2020, Archive of Our Own xác nhận đã có hơn 2,366,000 người dùng, trên 5,739,000 tác phẩm đến từ gần 36,180 fandom khác nhau trên toàn thế giới.

Trong tình cảnh hiện nay, khi mà trang mạng văn học Tấn Giang tại đại lục đã bị phong sát toàn bộ những tác phẩm có nội dung bị quy chụp là vi phạm văn hóa thì AO3 thực sự chính là chiếc phao cứu sinh dành cho cộng đồng fan hâm mộ vốn đã quen thuộc với những tác phẩm có chứa yếu tố đồng tính hoặc gây sốc.

Ở AO3, họ có thể tự do chia sẻ các sản phẩm sáng tạo của mình mà không bị giới hạn bởi bất cứ quy định nào, miễn là không ảnh hưởng đến cộng đồng và xâm phạm tới quyền lợi cá nhân của người khác.

Nhiều người vẫn nghĩ rằng Archive of Our Own chỉ là một trang web dành cho những con bé tuổi teen mới bập bẹ biết viết chữ... vậy nhưng đây là điều hoàn toàn nhảm nhí!!

Chúng tôi đến từ khắp mọi nơi, làm đủ mọi công việc từ giáo sư, tiến sĩ, kỹ sư, chuyên gia phân tích, thợ thủ công, nhân viên bán hàng,... Chúng tôi ở đây - đầy tự hào và được kết nối bằng tình yêu đối với nghệ thuật; những cộng động người hâm mộ, tác giả, tác phẩm truyện tranh, nhạc kịch, phim ảnh mà mình yêu quý!

Bên cạnh đó OTW (tổ chức mẹ của Ao3) cũng được thành lập với mục đích công nhận các tác phẩm của fan là hoạt động sáng tạo hợp pháp, bảo vệ chúng khỏi sự lạm dụng thương mại và những rắc rối sẽ xảy ra về mặt pháp lý.

Fanfiction tuy sử dụng (reference) nhiều hình tượng khác nhau, vậy nhưng đây vẫn là những sản phẩm được đầu tư chất xám 100% của các tác giả. Nếu như chỉ vì vấn đề bản quyền mà phải xóa bỏ đi toàn bộ công sức của những tác giả này, thì đây sẽ là một tổn thất rất lớn đối với văn hóa người hâm mộ trên toàn thế giới.

Vào năm 2019, tổ chức OTW và trang Archive of Our Own đã được vinh dự trao tặng giải thưởng văn học Hugo danh giá - điều mà nhiều tác giả nổi tiếng trên giới có khi còn chưa thể đạt được trong sự nghiệp của mình.

Nếu đã từng “dạo” qua AO3 một lần, chắc hẳn nhiều người sẽ nhận ra rằng trang web này hoàn toàn không hề chạy bất cứ quảng cáo nào mà vẫn có thể hoạt động một cách trơn tru, hiệu quả.

Đây chính là công sức của hơn 700 tình nguyện viên cùng những đóng góp của cộng đồng trong việc gìn giữ và điều hành AO3, biến nơi đây trở thành một nơi lưu trữ, một thánh địa riêng không thể thay thế của các fandom – bất luận mọi ngành nghề, công việc, sắc tộc, màu da, tôn giáo, xu hướng tình dục và giới tính trên toàn thế giới!

Đọc thêm: Tiêu Chiến bất ngờ bị tẩy chay trên diện rộng, nguyên nhân là do chính fandom của mình?