Lồng Kính: Tự Động Hóa Và Chúng Ta - Nỗi e ngại về tương lai của loài người

Tại sao chúng ta lại dựa dẫm vào tự động hóa trong công việc nhiều đến thế? Tác giả nhắc đến một nghiên cứu của nhà tâm lý học Mihaly Csikszentmihalyi về “nghịch lý của công việc”, rằng khi làm việc thì con người muốn được nghỉ ngơi, và khi nghỉ ngơi thì con người lại muốn trở lại làm việc. Ta hạnh phúc khi có một công việc để làm mục tiêu phấn đấu, rồi khi đã thấm mệt thì ta lại mong có thời gian nghỉ ngơi và vui chơi, nhưng ta không biết cách tận hưởng thì giờ nhàn rỗi, để rồi cảm thấy buồn chán và bực bội. Thế là tự động hóa khiến chúng ta say mê, bởi vì nó cho chúng ta sự cân bằng khi đối mặt với nghịch lý của công việc. Nó làm cho công việc bớt nặng nhọc hơn, và khiến chúng ta hài lòng vì có thể làm việc cống hiến cho đời mà lại không cảm thấy quá mệt nhọc.

Cuốn sách này có một số điểm thú vị đối với mình, ví dụ như tác giả cho thấy rằng một số tiện ích mà chúng ta đang sử dụng ngày nay có thể đưa ra một số quyết định về mặt đạo đức thay cho chúng ta. Một chiếc ô tô tự lái trên mặt đường trơn trượt có thể sẽ rơi vào trường hợp phải lựa chọn việc cán qua một con vật nhỏ để bảo vệ ô tô khỏi bị hư hại và không gây thương tích cho hành khách, hoặc là lựa chọn ngược lại. Làm thế nào để chiếc xe tự đưa ra quyết định trong tình huống này? Nếu có vấn đề pháp lý xảy ra thì chiếc xe, hay là chủ chiếc xe, hay là nhà lập trình chiếc xe sẽ là đối tượng chịu trách nhiệm? 

Cách viết của tác giả rất dễ hiểu, tuy nhiên, mình cảm thấy mau chán với hàng tá ví dụ chứng minh cho duy nhất một luận điểm xuyên suốt cuốn sách. Luận điểm ấy chính là việc phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ làm thui chột tâm trí và phản xạ của chúng ta. Tác giả chỉ chú tâm vào những tác hại của tự động hóa mà không thực sự đề cập đến lợi ích của nó. Ông tỏ ra rất bi quan về tương lai của loài người nhưng lại chẳng thể đưa ra lời khuyên nào có ích. Vậy mục đích của cuốn sách này là gì? Chỉ để cảnh báo vậy thôi sao?