Nguyên nhân nào gây ra hội chứng Covid kéo dài? Tất cả vẫn chỉ là những giả thuyết

Hàng triệu người trên thế giới được cho là mắc hội chứng Covid kéo dài. Mặc dù ít người biết về tình trạng này, nhưng nghiên cứu gần đây đã đưa ra một số giả thuyết về nguyên nhân.

Khoảng từ 10 đến 20% những người mắc bệnh được ước tính có các triệu chứng Covid kéo dài - thường là mệt mỏi, khó thở và không minh mẫn được gọi là sương mù não - vài tháng sau khi hồi phục sau lần mắc covid đầu tiên.

Viện Đánh giá và Đo lường Sức khỏe (IHME) có trụ sở tại Mỹ ước tính có gần 145 triệu người trên thế giới có ít nhất một trong những triệu chứng trên vào năm 2020 và 2021.

Chỉ riêng ở châu Âu, 17 triệu người có triệu chứng Covid kéo dài ít nhất ba tháng sau khi nhiễm bệnh, theo mô hình IHME do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố gần đây.

Giám đốc WHO tại Châu Âu Hans Kluge cho biết “hàng triệu người này“ không thể tiếp tục chịu đựng trong im lặng ”, đồng thời kêu gọi thế giới hành động nhanh chóng để tìm hiểu thêm về tình trạng này.

Các nhà nghiên cứu đã chạy đua để bắt kịp, nhưng một loạt các triệu chứng - và sự không nhất quán - có những vấn đề phức tạp.

Theo một nghiên cứu của Đại học College London cho đến nay, hơn 200 triệu chứng khác nhau đã được quy cho hội chứng Covid kéo dài.

Olivier Robineau, điều phối viên Covid lâu dài tại cơ quan nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm mới nổi của Pháp cho biết: “Không có triệu chứng nào thực sự cụ thể đối với hội chứng Covid kéo dài nhưng nó có những đặc điểm dao động nhất định”.

Ông nói: “Tình trạng mệt mỏi vẫn còn”, trong khi các triệu chứng “dường như trầm trọng hơn sau nỗ lực phục hồi trí tuệ hoặc thể chất - và chúng trở nên ít thường xuyên hơn theo thời gian”.

Theo IHME, một điều được biết là những người mắc covid lần đầu nghiêm trọng hơn, bao gồm cả việc phải nhập viện, có nhiều khả năng bị hội chứng Covid kéo dài.

Các nhà nghiên cứu đã theo đuổi một số hướng dẫn chính xác về những gì có thể xảy ra đằng sau tình trạng này.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Bệnh truyền nhiễm lâm sàng vào tháng 9 cho thấy protein đột biến khét tiếng của Covid - chìa khóa cho phép vi rút xâm nhập vào các tế bào của cơ thể - vẫn tồn tại ở bệnh nhân một năm sau khi nhiễm bệnh.

Điều này cho thấy rằng các ổ chứa virus có thể tồn tại ở một số người, có khả năng gây viêm nhiễm dẫn đến các triệu chứng giống như hội chứng Covid kéo dài , các nhà nghiên cứu cho biết.

Nếu họ đúng, một bài kiểm tra có thể được phát triển để xác định mức tăng đột biến, có khả năng dẫn đến một trong những mục tiêu lớn và khó nắm bắt của nghiên cứu hội chứng Covid kéo dài - một cách rõ ràng để chẩn đoán tình trạng bệnh.

Tuy nhiên, phát hiện của họ vẫn chưa được xác nhận bởi các nghiên cứu khác, và một số nguyên nhân khác đã được đề xuất.

Một giả thuyết hàng đầu là tổn thương mô do các trường hợp Covid nghiêm trọng gây ra sự gián đoạn lâu dài đối với hệ thống miễn dịch . Một người khác cho rằng nhiễm trùng ban đầu gây ra các cục máu đông nhỏ, có thể liên quan đến các triệu chứng Covid kéo dài.

Tuy nhiên, “đối với mỗi giả thuyết này, dữ liệu vẫn chưa thật chắc chắn”, Robineau nói. Rất có thể là “chúng tôi sẽ không tìm ra một nguyên nhân nào để giải thích về hội chứng Covid kéo dài. Các nguyên nhân có thể không phải là loại trừ. Chúng có thể được liên kết hoặc thậm chí bổ sung cho nhau trong cùng một cá nhân, hoặc khác nhau ở các cá nhân khác nhau".

Điều trị cũng vẫn còn khó nắm bắt. Trong năm qua, bệnh viện Hotel-Dieu ở Paris đã cung cấp cho bệnh nhân mắc hội chứng Covid kéo dài một liệu trình điều trị nửa ngày.

Brigitte Ranque, người điều hành chương trình có tên là Casper, cho biết: “Họ gặp một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, một bác sĩ tâm thần, sau đó là một bác sĩ chuyên về phục hồi chức năng thể thao”.

“Theo kinh nghiệm của nhóm, phần lớn các triệu chứng có thể là do hội chứng soma chức năng”, cô nói. Đây là một nhóm các rối loạn mãn tính như mệt mỏi và đau cơ xơ hóa mà không rõ nguyên nhân.

Ranque cho biết liệu pháp nhận thức hành vi , một phương pháp tâm lý thường được sử dụng cho những hội chứng đó, được sử dụng để điều trị hội chứng Covid kéo dài cùng với hoạt động thể chất có giám sát.

“Các bệnh nhân được đưa trở lại sau ba tháng. Đa số họ tốt hơn. Hơn một nửa nói mình đã khỏi bệnh”, cô nói. "Nhưng khoảng 15% không cải thiện chút nào".