CÓ GÌ TRONG MÂM QUẢ ĐÁM HỎI CỦA BA MIỀN?

Với một đứa Gen Z như mình thì tất tần tật những nghi thức, phong tục tập quán đều là một sự khó khăn (khó như việc mẹ mình phải lần đầu học xài Telex để nhắn tin vậy á). Nhưng mà mình không nghĩ vì nó khó mà mình không cần biết, nhất là những phong tục liên quan mật thiết đến ngày trọng đại của bản thân như đám cưới, đám hỏi.

Mình luôn cảm thấy lễ gia tiên là một nét văn hóa đặc sắc và nó cũng thể hiện khá rõ đặc trưng từng vùng miền. Tuy nhiên, vì chưa có dịp tham dự nhiều lễ gia tiên ở các tỉnh nên mình đành tìm hiểu mọi thứ bằng thứ mình giỏi nhất - Internet :>>

Phần đầu tiên trong những nội dung liên quan đến lễ gia tiên đó chính là mâm quả đám hỏi của ba miền Bắc - Trung - Nam. Các thông tin dưới đây được tổng hợp từ nhiều nguồn và là những thông tin chung nhất, nếu các bạn có những thông tin nào thú vị về mâm quả đám hỏi của các nền văn hóa Việt Nam thì có thể chia sẻ với mình và mọi người nhen.

Ảnh tổng hợp từ nhiều nguồn và là những mâm quả đẹp mắt vô cùng. Nếu bạn thích thì lần sau mình sẽ giới thiệu một vài cái tên của đơn vị trang trí tráp ăn hỏi nhen.

MIỀN BẮC

Mâm quả của đám hỏi miền Bắc theo mình thì có phần cầu kỳ, chu đáo và phức tạp hơn so với miền Trung hay miền Nam. Dưới đây là một số đặc điểm quan trọng trong mâm quả đám hỏi của miền Bắc.

1. Số lượng mâm quả lễ hỏi miền Bắc luôn sẽ là số lẻ, ít nhất là 3 và nhiều nhất có thể lên đến 11 tráp. Đa phần các gia đình thường yêu cầu 5 tráp, những nhà yêu cầu cao hơn, chu đáo và đầy đủ hơn thì thường là 9, rất ít nhà lựa chọn 11 tráp nhưng đôi khi vẫn sẽ có.

2. Số lượng tráp sẽ được cả hai nhà thỏa thuận sao cho phù hợp với điều kiện kinh tế để có thể chuẩn bị được một cách chỉn chu nhất.

3. Trong mỗi mâm quả của lễ hỏi miền Bắc, số lễ trên mâm phải là số chẵn và đi theo cặp với ý nghĩa vợ chồng đồng lòng có nhau.

4. Trong lễ vật đám hỏi miền Bắc, mâm trầu cau truyền thống là không thể thiếu trong buổi lễ ăn hỏi. Dù số lượng từ ít là 3 tráp tới số lượng nhiều là 11 tráp vẫn luôn có tráp trầu cau đi đầu.

5. Lễ vật có trong mâm quả lễ hỏi miền Bắc theo số lượng tráp sẽ có sự thay đổi như sau.
- Mâm quả lễ hỏi 3 tráp bao gồm: mâm trầu cau, mâm chè, mâm hạt sen.
- Mâm quả lễ hỏi 5 tráp bao gồm: mâm trầu cau, mâm chè, mâm hạt sen, mâm rượu và thuốc lá, mâm bánh cốm.
- Mâm quả lễ hỏi 7 tráp bao gồm: mâm trầu cau, mâm chè, mâm hạt sen, mâm rượu và thuốc lá, mâm bánh cốm, mâm bánh phu thê, mâm bánh đậu xanh.
- Mâm quả lễ hỏi 9 tráp bao gồm: mâm trầu cau, mâm chè, mâm hạt sen, mâm rượu và thuốc lá, mâm bánh cốm, mâm bánh phu thê, mâm bánh đậu xanh, tráp hoa quả kết rồng phượng, mâm lợn sữa quay.
- Mâm quả lễ hỏi 11 tráp bao gồm 9 tráp trên và có thể thêm tháp bia lon, mâm bánh nướng và bánh dẻo, hoặc mâm xôi gấc.

MIỀN TRUNG

So với miền Bắc thì mâm quả đám hỏi miền Trung không quá cầu kỳ nhưng vẫn cần đảm bảo đầy đủ lễ nghi. Một số điểm lưu ý khi chuẩn bị mâm quả lễ hỏi miền Trung:

1. Thông thường, mâm quả trong đám hỏi miền Trung gồm có 5 mâm lễ:
- Mâm quả trầu cau với 105 quả cau tượng trưng cho câu nói trăm năm hạnh phúc, thể hiện tình cảm keo sơn gắn kết vợ chồng.
- Mâm trà và đôi rượu không chỉ có trà và rượu, trong mâm quả này sẽ có thêm phong bì tiền và vàng.
- Mâm bánh kem đính hôn.
- Mâm nem chả với số lượng chẵn cặp.
- Mâm ngũ quả được kết rồng phượng cầu kỳ.

2. Tùy theo từng gia đình mà số mâm và lễ bên trong có thể thay đổi cho phù hợp. Một số gia đình truyền thống sẽ thay mâm bánh kem bằng bánh phu thê. Tuy nhiên, nếu gia đình lựa chọn mâm bánh phu thê thì mâm này và mâm nem chả phải có số cặp chẵn.

3. Ngoài các mâm quả kể trên, nhà trai thường sẽ chuẩn bị thêm một mâm nhỏ để đựng tiền treo hoặc còn gọi là mâm lễ đen. Mâm lễ này cũng được đặt lên bàn thờ nhà gái để kính báo tổ tiên.

MIỀN NAM

Người miền Nam vốn tính phóng khoáng và thoải mái nhưng lễ đám hỏi là một nghi thức quan trọng và rất được quan tâm. Chính vì lẽ đó mà dù thủ tục có phần đơn giản thì mâm quả lễ hỏi vẫn có những yêu cầu cần chú ý.

1. Khác với miền Bắc, số lượng tráp trong mâm quả cưới miền Tây nói riêng và miền Nam nói chung sẽ là số chẵn từ gồm 4 đến 10,12 mâm lễ tùy vào từng gia đình.

2. Theo phát âm tiếng Hán, số 6 là lục vì vậy khi nghe sẽ rất giống với lộc. Vì vậy số 6 cũng mang ý nghĩa lộc đến nhà. Cũng theo đó, số 8 phát âm tiếng Hán là bát, nghe rất giống với phát. Nên số 8 còn mang ý nghĩa là làm ăn phát đạt, phát tài. Chính vì lẽ đó mà số lượng mâm quả được yêu cầu thường sẽ là 6 hoặc 8.

3. Mâm 6 quả trong lễ hỏi của người miền Nam bao gồm:
- Mâm trầu cau với 105 quả, mỗi quả cau lại có thêm 2 lá trầu, vị chi là mâm quả có 210 lá trầu.
- Mâm trà rượu và một cặp nến long phụng.
- Mâm bánh phu thê tượng trưng cho trời và đất, sự đồng thuận, thể hiện sự gắn bó trong đời sống hôn nhân.
- Mâm xôi gấc hoặc xôi ngũ sắc, với xôi tượng trưng cho tấm lòng sắt son, sự thủy chung, bền chặt của đôi lứa.
- Mâm trái cây thường là các loại quả ngọt để thể hiện tình cảm ngọt ngào, đơm hoa kết trái trong hôn nhân, tránh những loại trái gai góc hoặc có vị đắng, chát.
- Mâm heo quay

4. Với một số gia đình miền Nam, ngoài những tráp lễ vật cần thiết, sẽ có một tráp quần áo gồm bộ áo dài do mẹ chồng chuẩn bị cùng đôi bông tai. Trước khi ra mắt hai họ, cô dâu sẽ được mẹ chồng chuẩn bị những trang phục này thể hiện cho sự quan tâm và chăm sóc đối với con dâu.