Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã - Dòng màu nguyên thủy chảy giữa đại ngàn đầy tuyết trắng

Jack London sinh năm 1876 tại San Francisco, Mỹ. Ông từng làm nhiều nghề: phu khuân vác, thủy thủ, công nhân dệt, thậm chí giá nhập đoàn người đào vàng ở Klondike. Cuộc sống mưu sinh vất vả đã đem lại cho ông vốn sống phong phú và giúp ông thành công trong nghề viết văn.

Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã, một trong những tác phẩm thành công nhất của Jack London, kể về cuộc sống của Buck, một chú chó lai giữa giống chó St. Bernard và giống chó săn cừu Scotch, vốn là con vật cưng của một gia đình giàu có. Đang tận hưởng cuộc sống tươi đẹp ở California thì Buck bị những tên trộm chó bắt cóc để bán cho những người đi đào vàng. Buck trở thành chó kéo xe, mang lấy ách và đưa con người băng qua những con đường mòn băng giá ở Alaska và miền bắc Canada. Môi trường sống khắc nghiệt, những người chủ tàn độc, lượng thức ăn ít ỏi, những con chó cùng đoàn thích gây hấn, tất cả những điều đó đã khơi dậy trong Buck bản năng của tổ tiên hoang dã để tiếp tục sinh tồn. Từ một con vật cưng trung thành, Buck biến thành một con vật hoang dã và hung dữ. 

London sử dụng ngôi thứ ba khéo léo đến nỗi làm mình đôi khi cứ ngỡ đó là ngôi thứ nhất, giống như lời tự sự từ chính Buck vậy. London nhân hóa Buck mà giống như không nhân hóa, vì Buck có những suy nghĩ rất người và cũng rất “thú”. Buck chứng kiến và học hỏi từ kinh nghiệm của con người, làm những gì cần thiết để đạt được uy thế giữa những con chó khác trong bầy chó kéo xe. Buck nhận ra rằng để thành công trong một xã hội do con người tạo ra, nó phải tuân thủ “luật của dùi cui và răng nanh”. Buck là đại diện hoàn hảo cho các loài động vật sống trong một thế giới công nghiệp hóa do con người kiểm soát. Buck sử dụng nội lực, óc quan sát và sức bền để chiến đấu cho cuộc sống của mình, một cuộc sống mà bất chấp những khó khăn của nó, Buck vẫn tôn trọng và tiếp tục muốn sống.

“Lòng kiêu hãnh của Buck tổn thương nghiêm trọng khi bỗng dưng bị biến thành gia súc kéo xe, song nó đã đủ khôn ra để không chống đối lại. Nó gồng mình quyết làm cho bằng được, dốc hết sức mà làm, dẫu rằng mọi việc đều mới và lạ. Francois rất nghiêm khắc, luôn đòi hỏi mệnh lệnh phải được phục tùng ngay, và nhờ chiếc roi da mà mệnh lệnh của anh luôn được tuân theo lập tức. Con Dave kéo ở vị trí sát xe, vốn dày dạn kinh nghiệm nên thường đợp vào hông Buck mỗi khi Buck phạm sai lầm. Spitz dẫn đầu đội hình, mặc dù cũng thạo nghề song ở cách xa Buck quá, nên nó chỉ có thể gầm gừ quở trách hoặc thi thoảng khéo léo dùng trọng lượng cơ thể mà ghì dây kéo, lái Buck trở lại đúng hướng cần đi. Buck học rất nhanh, và dưới sự chỉ dạy tận tình của hai đồng bạn cùng Francois, nó mau lẹ trở nên thành thạo.”

Mặc dù Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã tập trung nhiều vào động vật và thiên nhiên, mình cảm thấy London đang thông qua đó để nói về con người. Trước khi viết cuốn sách, London đã dành phần lớn thời gian của mình ở Yukon, và những trải nghiệm ở đó đã truyền cảm hứng cho cuốn sách này rất nhiều. Cũng giống như Buck, khi bắt đầu cuộc hành trình của mình, con người đã trở nên mềm yếu với thế giới xung quanh. Người bình thường có thể dễ dàng bỏ mạng ở đất Alaska, tuy nhiên, giống như loài chó sói nguyên thủy, tổ tiên của chúng ta là những người sống sót qua mọi khắc nghiệt, những người đã chịu đựng đủ lâu để có thể sống hòa hợp với thiên nhiên. Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã liên tục hỏi chúng ta đã cách xa bản năng hoang dã đến mức nào, liệu nó có còn chôn sâu trong chúng ta ở đâu đó không? Chúng ta sẽ cần những gì để thức tỉnh nó? Và liệu chúng ta có thể quay trở lại một khi đã bị bản năng hoang dã làm chủ? 

“Những tập tính cổ xưa, những mánh lới truyền đời lưu dấu trong huyết thống di truyền giờ đây cũng chính là tập tính, mánh lới của Buck. Và điều ấy diễn ra hết sức tự nhiên, không cần chút nỗ lực nào, cứ như thể vẫn luôn nằm sẵn trong Buck. Những đêm hoang lạnh, Buck ghếch mõm lên một vì sao, tru một tiếng dài như tiếng tru của chó sói; thì đấy cũng là những tổ tiên của nó đã chết và đã hóa thành tro bụi đang ghếch mõm lên một vì sao mà hú vọng qua hàng thế kỉ, vọng qua chính nó. Âm điệu thê lương ấy là nỗi thống khổ, là ý nghĩa của tịch mịch, lạnh lẽo và bóng đêm.”

Cuốn sách của London cũng xem xét mối quan hệ của con người với thiên nhiên và cho thấy rằng cách chúng ta cố gắng thống trị và làm chủ thiên nhiên cuối cùng đều vô ích và chỉ dẫn đến đau đớn mà thôi. Những kẻ kiêu ngạo như Charles, Hal và Mercedes là những ví dụ điển hình cho điều này, trong khi những người không cố gắng chống lại thiên nhiên giống như John Thornton sẽ thấy con đường dễ đi hơn nhiều. 

Ngoài việc là một câu chuyện phiêu lưu, Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã còn là câu chuyện về tình yêu giữa một con chó và một người chủ. Buck yêu lòng tốt, sự quan tâm và sự đồng hành của chủ nhân John Thornton. Tình yêu của Buck là một tình yêu mãnh liệt nhưng đầy mâu thuẫn. Buck trải qua sức hút ngày càng mạnh mẽ về phía bản năng hoang dã của nó, nhưng Thornton là sợi dây mỏng buộc nó với cuộc sống giữa loài người. Trong lần đầu tiên chạm trán với một con sói trong một chuyến du ngoạn xuyên rừng, tình yêu của Buck dành cho Thornton đã lôi kéo nó trở lại trại của con người. Mãi cho đến khi hoàn cảnh chia cắt Buck và Thornton mãi mãi, nó mới chịu cắt đứt hoàn toàn với thế giới loài người và chạy theo tiếng gọi nơi hoang dã.

“Đâu rồi thuở đất trời cao rộngKhi thân ta tù túng nơi nàyGiữa đêm lạnh bừng say ước mộngNẻo hoang sơ vụt chắp cánh bay.”

Nhìn bề ngoài, Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã dường như chỉ là một câu chuyện đơn giản về một con chó tiếp xúc với khía cạnh hoang dã của mình, nhưng thực ra cuốn tiểu thuyết còn nhiều điều để nói hơn thế. Đây là một cuốn sách về mối quan hệ của con người với thiên nhiên hoang dã, sự thích nghi với một xã hội mạnh được yếu thua, sự tranh giành quyền lực, bạo lực, bản năng, tình yêu và sự thù hận.

Mình rất thích Buck, một nhân vật với ý chí can trường và nội tâm mạnh mẽ. Cuốn sách này khiến mình tự hỏi rằng nếu như phải sống trong một xã hội khắc nghiệt mà không nhận được tình yêu thương từ bất cứ ai, liệu mình sẽ tiếp tục cố gắng, hay sẽ từ bỏ thế giới văn minh mà buông mình vào chốn hoang sơ mông muội? 

Chấm điểm: 10/10