Trước khi trở thành một cường quốc kinh tế như bây giờ, Nhật Bản là một đất nước vô cùng nghèo khổ, thiếu thốn, thường xuyên bị đe dọa bởi nạn đói và thiên tai. Chính trong thời kỳ khủng hoảng này, người ta đã truyền miệng nhau về một phong tục kinh dị có tên là "ubasute", tức là "cõng cha mẹ già lên núi rồi bỏ mặc tới chết".

Một hình vẽ khắc họa phong tục "ubasute"

Dù không biết chuyện này có thật hay không nhưng có một thực tế là ngay trong thời hiện đại, ở Nhật Bản cũng có những người già thường sống một mình tại quê nhà, trong các trại dưỡng lão hay kinh khủng nhất là bị con gái của mình bỏ rơi tại một nơi hẻo lánh như người phụ nữ ở dưới đây.

Ritsuko Tanaka là một phụ nữ 46 tuổi thất nghiệp trú tại thành phố Otsu, ở quận Shiga. Mới đây, cô đã bị bắt vì tội bỏ mặc cha mình, một bệnh nhân Alzheimer trong khi cô là người có trách nhiệm phải chăm sóc cha.

Theo tờ Mainichi, Tanaka đã bỏ rơi người cha 76 tuổi tại một trạm dừng trên đường cao tốc Chugoku ở ngoại ô Kobe vào lúc 6 giờ 45 chiều ngày 22 tháng 11. Sau đó cô trở về nhà, nơi cách đó 70km.

japanesewomandumpsdadwithalzheimersheremembersshesarrested

Một lúc sau, nhân viên ở trạm đã gọi cảnh sát khi thấy người đàn ông này cứ đi xung quanh và trông có vẻ bối rối. Khi đấy, ông không thể nhớ nổi tên hay địa chỉ nhà mình, nhưng ông đã cố gắng nhớ tên của con gái. Ngay sau đó, ông được đưa về đồn cảnh sát trong khi các sĩ quan bắt đầu công việc.

Khi bị bắt, Tanaka đã thừa nhận về hành vi của mình và nói với cảnh sát: "Tôi nghĩ nếu cha bị cảnh sát bắt rồi đưa vào trại dưỡng lão thì còn tốt hơn là để tôi chăm sóc."

Theo Jun Okumura, một nhà phân tích chính trị tại Học viện Toàn cầu Meiji, Ubasute là một trong những nguồn cảm hứng tiêu biểu của văn hóa dân gian Nhật Bản và nó xuất hiện trong các bài thơ, truyện ngắn và nghệ thuật.

Ông cho biết: "Những câu chuyện xoay quanh ubasute thường xuất hiện ở các khu vực nghèo tại phía Bắc và Đông Bắc của Nhật Bản và nó hay xảy ra khi cộng đồng nghèo ở đó đang gặp khó khăn do thời tiết xấu, gặp thảm họa, thiên tai và những người dân ở đó cần giảm bớt số miệng ăn."

Một tranh vẽ khắc họa cảnh con cõng mẹ già lên núi rồi bỏ mặc tới chết.

"Nhưng nó không chỉ có ở Nhật Bản mà tại các nền văn hóa khác cũng có truyền thống tương tự. Chẳng hạn như những người Eskimo. Khi cha mẹ họ trở nên già yếu, những người con sẽ bỏ lại họ ở vùng hẻo lánh cho đến khi bị lạnh tới chết."

Tuy nhiên, lần cuối cùng diễn ra việc người Inuit bị bỏ lại cho đến chết đã là từ năm 1939. Trong khi ở Nhật Bản, những vụ ubasute đang gia tăng trong những năm gần đây.

Vào tháng 3 năm 2011, một người đàn ông 63 tuổi tên là Katsuo Kurokawa ở miền Đông Bắc Nhật Bản đã bỏ chị gái Sachiko tàn tật của mình tại vùng núi của tỉnh Chiba, phía Đông Tokyo. Trước khi đi, ông chỉ để lại ít thức ăn cho bà tự lo liệu. Được biết, ngay sau đó, Sachiko đã chết đuối ở sông Obitsu.

Ba năm sau, Kurokawa bị bắt trong khi đang ăn trộm tiền công quỹ tại một ngôi đền ở Chiba. Sau khi bị áp giải đến đồn cảnh sát, ông thú nhận rằng sau khi nhà của họ bị phá hủy trong trận động đất tháng 3 năm 2011, chị gái của ông đã trở thành một gánh nặng và ông không thể chăm sóc cho bà ấy được nữa.

Quay lại với vụ Ritsuko Tanaka ở đầu bài, nhiều người đã lên tiếng chỉ trích những hành động của cô. Họ cho rằng cô là một người "bất hiếu" và "vô tâm". Tuy nhiên, số khác thì lại bày tỏ sự đồng cảm vì để chăm sóc một người mắc bệnh Alzheimer không phải là chuyện đơn giản, nhất là trong tình cảnh khó khăn như vậy.

Hình ảnh người già ở Nhật Bản.

Trên trang Japan Today, một bạn đọc tên Maria cho biết: "Thật là buồn. Tại sao các nhà chức trách không can thiệp sớm hơn vào để giúp đỡ cô ấy? Hay cô ấy không thể tìm thấy thông tin hoặc nhận được sự giúp đỡ mà cô ấy cần? Lúc đó, cô ấy hẳn phải rất khó khăn”.

Một bạn đọc khác cho hay: "Ít nhất thì cô ta không giết bố mình như nhiều người khác. Cô ấy chỉ đưa ông ta đến một nơi nào đó và và bỏ mặc, giống như là vứt đi chú chó mà bạn ghét."