Tình trạng vô gia cư đang tăng nhanh ở San Francisco. Theo thống kê từ chính quyền sở tại, số người vô gia cư đã tăng gấp đôi lên đến 100 người trong vài năm trở lại đây. Từ trên bờ nhìn ra biển rộng, cảnh tượng hàng trăm con thuyền neo đậu - mà chủ yếu là những phương tiện đã hư hỏng - được sử dụng làm nhà ở không khó để thấy.

Đây là hệ quả của cơn sốt nhà đất trên toàn bang California mà cao điểm là ở San Francisco, khiến giá nhà quá cao và người dân trở nên bất lực khi không thể mua được một mái ấm cho mình. Trong số những người vô gia cư sống trên thuyền, có những người có công việc ổn định nhưng không đủ tiền mua nhà, vài người thất nghiệp, mắc các bệnh về thần kinh, hay đơn giản có những người chỉ vì thích được tự do.

Cảnh tượng tàu bè neo đậu ở vùng vịnh San Francisco đã trở nên quá quen thuộc khi tình trạng vô gia cư tăng cao ở đây. Cuộc sống của người dân trên tàu khiến vùng nước bị ô nhiễm, tình hình an ninh trật tự trở nên bất ổn và chính quyền khó kiểm soát dân cư hơn.

“Không dễ dàng để trụ lại được nơi phố thị phồn hoa này,” bà Kristina Weber hiện có cuộc sống ổn định trên con thuyền của mình, chia sẻ với phóng viên. Bà mua chiếc thuyền dài 18 mét này giá 15.000 USD vì không thể thuê được căn hộ với giá lên đến 3.000 USD/tháng dù là tại thị trấn nhỏ cách trung tâm San Francisco 15 km về phía Bắc.

Bờ Tây nước Mỹ đang chứng kiến cuộc đổ bộ của những đế chế công nghệ. Các tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực công nghệ thông tin đều đóng đô tại đây, khiến giá nhà cửa tăng gấp ba, trung bình từ 320.000 USD lên đến 940.000 USD kể từ năm 2009.

Trong ảnh là Aaron Rathblott, một nghệ sĩ đường phố tự do.

Ông Halsey Dunman đã chuyển lên thuyền để sống từ lâu, bất chấp đây là hành vi phạm luật bởi luật pháp chỉ cho phép tàu bè neo đậu không quá 3 ngày. Không chỉ San Francisco, các đô thị ven biển khắp nước Mỹ như Fort Lauderdale (bang Florida) hay Honolulu (bang Hawaii) cũng chứng kiến những vấn đề tương tự.

Tàu thuyền của người vô gia cư neo đậu ở vùng vịnh giữa hai thành phố nhỏ là Sausalito và Belvedere. Các cơ quan quản lý vùng vịnh có trách nhiệm trực tiếp với những người sống không nhà trong vịnh, nhưng họ thường không xua đuổi gắt gao mà tìm cách hướng dẫn họ vào những nơi neo đậu an toàn.

Cơ quan quản lý vùng vịnh của thành phố Sausalito cho biết, “Không phải ai trong số họ cũng là người xấu hoặc thành phần bất hảo, chỉ là họ đang trong giai đoạn khó khăn.” Brian Doris và Mary Hawrus đã cùng chú mèo của mình sống trôi nổi như vậy trong suốt 4 năm qua.

Đứng trước thực tế khó khăn, các cơ quan hữu trách khó lòng đuổi người dân đi mà thay vào đó sẽ tạo điều kiện giúp họ neo đậu tàu thuyền an toàn. Người dân có nhà ven bờ thường báo cáo với cơ quan chức năng rằng những con thuyền của người vô gia cư hay bị tuột dây neo và lao vào đất liền, họ đôi khi không móc dây vào cọc trên bờ mà chỉ cột sơ sài vào một con thuyền khác.

Bà Connie Strycker sở hữu căn nhà ven biển từ 20 năm trước nhưng phải chịu cảnh sửa nhà vì bị tàu đâm trúng đến 16 lần, mỗi lần như vậy bà phải tiêu tốn trung bình 20.000 USD. “Họ dơ bẩn và bốc mùi, họ thường lên bờ để xin vào nhà tắm và xin thức ăn vì họ không có nơi để tắm rửa,” bà cụ 86 tuổi thông tin với phóng viên.

i09

Chính sách mềm mỏng với người vô gia cư khiến vấn đề này trở nên nghiêm trọng hơn. Năm 2017, cơ quan quản lý vùng vịnh quyết định mạnh tay và cam kết sẽ giảm số thuyền neo đậu trái phép từ 77 xuống còn 20. Trong ảnh là gia đình nhà Layton đang chuyển lên bờ sau thời gian sống phi pháp trên thuyền.

i11

Nhưng không phải ai cũng chấp nhận lên bờ. Ông Greg Baker đã trải qua một nửa cuộc đời sống trên thuyền và trở thành người vô gia cư trên thuyền lâu nhất ở đây. Ông thậm chí lập một hiệp hội để liên kết và hướng dẫn những hộ gia đình trên thuyền cách sinh sống và neo đậu an toàn.

i10a

Trong ảnh là không gian bên trong con thuyền của ông Greg Baker. Đã bước đến gần cuối cuộc đời, ông Baker nhất quyết không bao giờ rời đi. “Tôi sẽ rời đi trong hai trường hợp, hoặc nằm trong túi đựng xác hoặc hai tay bị còng. Còn lại thì không bao giờ,” - ông lão 80 tuổi ngồi trên con thuyền của mình chia sẻ.