Final Fantasy là một series game thuộc thể loại nhập vai (RPG - Role Playing Game) được sản xuất bởi Square Company, Ltd. Cái tên Final Fantasy của loạt game này xuất phát từ Sakaguchi Hironobu - cha đẻ của series đã dồn hết số vốn ít ỏi của Squaresoft lúc ấy để tập trung vào dự án này. Ông nghĩ rằng đây sẽ là dự án cuối cùng của ông trong sự nghiệp, nếu nó thất bại thì tất cả hy vọng của ông sẽ tan biến và đây sẽ là ảo vọng cuối cùng của ông. Nhưng ông đã thành công với Final Fantasy - Ảo vọng cuối cùng. Và tính đến thời điểm hiện tại, tròn trĩnh 30 năm kể từ khi phiên bản đầu tiên được ra đời, Final Fantasy đã trở thành một biểu tượng vững mạnh của thể loại JRPG.

18 tháng 12, 1987 - Final Fantasy

Năm 1987, phiên bản đầu tiên của Final Fantasy ra đời trên hệ máy Nintendo và Gameboy Advance.

Vào thời điểm đó, ông Sakaguchi Hironobu nhận lại được sự ủng hộ nhiệt tình ngoài sức tưởng tượng từ người chơi.

17 tháng 12, 1988 - Final Fantasy II

Final Fantasy II - Phiên bản này chỉ sử dụng ngôn ngữ tiếng Nhật, được chơi trên hệ máy Game Boy Advance.

Cũng là phần đầu tiên trong series giới thiệu đến người chơi những nhân tố sau này trở thành đặc trưng của thương hiệu Final Fantasy như Chocobo và nhân vật Cid. Nó còn thay thế hệ thống điểm kinh nghiệm cổ điển bằng hệ thống mới, những chỉ số của nhân vật tăng lên dựa vào việc họ cần gì và dùng nhiều như thế nào.

Ngoài ra, II là phần duy nhất trong series Final Fantasy không sử dụng hệ thống lên level bằng điểm kinh nghiệm. Thay vì nhận điểm sau mỗi trận đấu, mỗi nhân vật sẽ phát triển kĩ năng dựa trên việc họ làm gì trong trận đấu đó.

27 tháng 4, 1990 - Final Fantasy III

Final Fantasy III là phiên bản thứ 3 của series game nhập vai này, được phát triển trên hệ máy Nintendo DS.

Phiên bản III giới thiệu người chơi hệ thống nghề nghiệp Job System. Với bốn thành viên trong nhóm và tất cả 23 Jobs trong game. Các hiệp sĩ ánh sáng (Light Warriors), bắt đầu với việc Onion Knights (trong bản Famicom) hoặc Freelancers (trong bản DS) và được đưa tùy chọn đổi sang những nghề nghiệp khác nhau khi họ tìm được Crystal và hoàn thành sidequest.

Final Fantasy III là game đầu tiên trong series có những command lệnh đặc biệt trong trận đấu như Steal hay Jump khác với Magic, và mỗi lệnh này có liên quan tới Job đặc trưng.

19 tháng 7,1991 - Final Fantasy IV (Nhật) / II (Mỹ)

Đây là phiên bản game Final Fantasy IV dành cho người chơi ở Nhật và là phiên bản Final Fantasy II dành cho người chơi hệ thống ngôn ngữ tiếng Anh.

Final Fantasy IV là game đầu tiên giới thiệu hệ thống chiến đấu đặc trưng của Squaresoft là Active Time Battle (ATB). Nhân vật chỉ có thể nhập lệnh điều khiển nhân vật chiến đấu khi thanh ATB lên đầy theo thời gian. Hệ thống ATB này sẽ góp vai trò chủ đảo trong battle system của các game trong dòng Final Fantasy sau này. Đặc biệt hơn cả là cốt truyện, tính cách nhân vật được miêu tả sâu hơn, tinh xảo hơn rất nhiều so với những phiên bản trước. Danh sách nhân vật có cốt truyện trước đó được đẩy mạnh xây dựng tính cách hướng đến câu chuyện đấu tranh giành quyền lực, xung đột cá nhân đôi khi còn giết chết nhân vật vĩnh viễn.

6 Tháng 12, 1992 - Final Fantasy V

Trò chơi đã được chuyển sang hệ Sony PlayStation, được dịch sang tiếng Anh, phát hành ở Bắc Mỹ và châu Âu trong bộ Final Fantasy Anthology.

Hệ thống Job được tân trang lại (một dạng khác so với Final Fantasy III và được dùng trong Final Fantasy đầu tiên), cho phép tất cả các nhân vật có khả năng làm chủ được 22 loại nghề nghiệp khác nhau. Hệ thống cũng cho phép công thức tổ chức dạng “đa nghề nghiệp”, cho phép mỗi nhân vật học những kĩ năng đặc biệt của Job và mang theo 1 hay 2 kĩ năng khi thay đổi nghề. Và bạn có thể tự do tạo ra team riêng cho mình.

2 Tháng 4, 1994 - Final Fantasy VI (Nhật Bản) / III (Mỹ)

Final Fantasy VI là phiên bản thứ ba thuộc dòng game Final Fantasy được phát hành ở Bắc Mỹ (sau Final Fantasy và Final Fantasy IV).

Final Fantasy VI giới thiệu mười bốn nhân vật có thể điều khiển, số lượng nhân vật lớn nhất trong một game Final Fantasy cho đến nay, không kể đến các phiên bản phụ. Đây là game cuối cùng trong series được phát hành cho hệ máy Super Nintendo và là game cuối cùng được đổi tên.

31 Tháng 1, 1997 - Final Fantasy VII

Final Fantasy VII là game đầu tiên trong series Final Fantasy được sản xuất cho hệ máy PlayStation, và là game đầu tiên trong series được chuyển hệ sang nền Windows.

Đây là game Final Fantasy đầu tiên được chuyển lên thiết kế nhân vật bằng đồ họa 3D, tuy nhiên môi trường đồ họa của bối cảnh vẫn dựng trên không gian 2 chiều (ngoại trừ World Map và cảnh chiến đấu được thiết kế bằng đồ họa 3D Full) và cũng là phiên bản đầu tiên có cốt truyện xuất hiện nhiều cảnh vật hiện đại hơn và nhân vật chính chết trước khi hoàn thành một nửa trò chơi.

Final Fantasy VII là game được yêu thích nhất mọi thời đại, với số lượng bán ra cao kỷ lục (9.9 triệu bản) trong các game thuộc series Final Fantasy và là game đạt doanh thu cao thứ hai dành cho hệ máy PlayStation.

11 Tháng 2, 1999 - Final Fantasy VIII

Đây là bản Final Fantasy thứ hai được phát triển cho cả hệ PlayStation và PC.

Final Fantasy VIII có 11 nhân vật điều khiển được, 6 trong số đó được dùng phần lớn trong game, 3 trong số đó được dùng xen kẽ, và 2 nhân vật điều khiển tạm thời. Draw và Hệ thống Junction có những thay đổi đáng kể. Thay vì phải tăng level để học phép mới và khả năng mới qua vũ khí hay các lớp nghề nghiệp (job), người chơi phải hút (draw) phép từ kẻ địch và các Draw Point, các điểm này nằm rải rác suốt game với số phép hút được ngẫu nhiên.

Phiên bản FF đầu tiên thiết kế nhân vật gần với thực tế, duy nhất có theme song không có bản tiếng Nhật.

7 Tháng 7, 2000 - Final Fantasy IX

Final Fantasy là phiên bản thứ ba và là phiên bản cuối cùng của dòng game Final Fantasy được sản xuất cho hệ máy PlayStation.

Final Fantasy IX giữ lại hệ thống điểm kinh nghiệm và cấp độ, nhưng lần này các kỹ năng mới được học bằng cách trang bị một vật dụng dạy kỹ năng đó và kiếm đủ điểm kỹ năng (ability points) để có thể sở hữu nó vĩnh viễn, nó gần giống với việc học kỹ năng từ các Esper trong Final Fantasy VI.

Ở Final Fantasy VII và Final Fantasy VIII, người chơi bị giới hạn chỉ với 3 thành viên trong một nhóm. Tuy nhiên ở Final Fantasy IX, trò chơi lại quay về với hệ thống nhóm 4 người truyền thống. Ngoài ra, nó còn cho phép 2 người chơi được điều khiển các thành viên do mình chọn lựa trong 1 trận chiến.

19 Tháng 7, 2001 - Final Fantasy X

Final Fantasy X là phiên bản thứ mười của dòng game Final Fantasy, là phiên bản Final Fantasy đầu tiên xuất hiện trên hệ máy Play Station 2.

Không giống như các game trước sử dụng hệ thống ATB, Final Fantasy X sử dụng hệ thống Conditional Turn-Based (CTB) (Hệ thống chiến đấu theo lượt có điều kiện), hay còn được gọi là Count Time Battle System ở Nhật Bản. Đây cũng là phiên bản FF đầu tiên sử dụng lồng tiếng cho nhân vật và kể chuyện theo thời gian thực. Tuy vậy, việc thực hiện lồng tiếng đã giới hạn khả năng thay đổi tên nhân vật của người chơi.

16 Tháng 5, 2002 - Final Fantasy XI

Final Fantasy XI hay còn gọi là Final Fantasy XI Online là game nhập vai trực tuyến đầu tiên của thương hiệu Final Fantasy (MMORPG - Massively Multiplayer Online RPG).

Final Fantasy XI cho phép bạn lựa chọn chủng tộc, giới tính, nét mặt, màu tóc và chiều cao cho nhân vật. Sau đó người chơi chọn một trong 3 thành phố để cư trú và phục vụ - Cộng hòa Bastok, Vương quốc Sand’Oriahoặc Liên bang Windurst. Cuộc sống của bạn tại Vana’diel bắt đầu.

FF XI hot đến nỗi mạng của PlayStation 2 sau hơn một thập niên hoạt động đã bị sập một lần vào năm 2016. Sau đó Square đã rút ra được nhiều bài học để phát triển FF phiên bản trực tuyến tiếp theo.

16 Tháng 3, 2006 - Final Fantasy XII

Final Fantasy XII là phiên bản thứ mười hai trong loạt game Final Fantasy, và cũng là một phần của Ivalice Alliance. Final Fantasy XII quay lại thời kỳ ''trung cổ huyền ảo" và là game nhập vai một người với nhân vật định sẵn.

Final Fantasy XII cũng tương tự như Final Fantasy XI là sẽ không còn các trận chiến ngẫu nhiên. Thay vào đó, quái vật sẽ di chuyển tự do trên đường đi và trận đấu sẽ được diễn ra ngay trên bản đồ mà không cần phải chuyển qua cảnh khác.

FF XII có tất cả sáu nhân vật chính. Khác với những phiên bản trước, một khi đã thành lập nhóm sẽ không bao giờ thay đổi được.

17 Tháng 12, 2009 - Final Fantasy XIII

Final Fantasy XIII là phiên bản thứ 13 của dòng game chính Final Fantasy, và là phiên bản đầu tiên được phát hành trên PlayStation 3 và Xbox 360. Một bản game tiếng Trung phồn thể cho PS3 được phát hành ngày 27 tháng 5, 2010. Đây là lần đầu tiên một game trong dòng loạt trò chơi Final Fantasy được chuyển sang tiếng Trung phồn thể.

Hệ thống chiến đấu trong game được gọi là Command Synergy Battle, được giới thiệu là "Có tính chiến thuật hơn Final Fantasy X, nhanh hơn Final Fantasy X-2, và gần như là liền mạch với Final Fantasy XII.

Đây là phiên bản FF giữ kỉ lục game có đội ngũ phát triển nhiều người nhất.

30 tháng 9, 2010 - Final Fantasy XIV

Final Fantasy XIV là dòng FF thứ 2 được phát triển chơi trực tuyến của series.

Final Fantasy XIV là một game MMORPG có nhiều nét tương đồng với Final Fantasy XI, nhưng game sẽ không sử dụng hệ thống điểm kinh nghiệm và cấp độ, thay vào đó là game cho ra mắt một hệ thống mới phát triển cho phép người chơi tự do hơn trong việc lựa chọn nhiệm vụ.

FF XIV không tích hợp tùy chọn cho phép chat qua bằng giọng nói, chat bằng chữ cũng bị hạn chế cùng hệ thống tính điểm exp quái đản (phải đánh đủ số hit nhất định trên 1 con quái mới tính, party cùng đánh thì không được exp). Gameplay bị các gamer từ Nhật và các nước khác chê khá nhiều, cho nên có lẽ đây là bản FF online ra mắt không mấy thành công của SE.

29 tháng 11, 2016 - Final Fantasy XV

Sau 6 năm chờ đợi kể từ ra mắt phiên bản Final Fantasy XIV, phiên bản mới nhất của series game nhập vai FF là Final Fantasy XV, được phát triển chơi trên hệ máy PlayStation 4 và Xbox One.

Đây là một tựa game hành động, hoàn toàn không có dính dáng tới lối chơi turn-base theo lượt như 12 phần Final Fantasy offline trước đó.Thiết kế nhân vật với tính cách tuyệt vời, thế giới mở rộng lớn vô ngần, đồ họa tuyệt đẹp, hệ thống combat thú vị và đậm chất hành động. Hệ thống Dungeon thú vị, nhiều thử thách.

Tuy được người hâm mộ chờ đợi và kỳ vọng nhiều nhưng cốt truyện hỗn tạp và cấu trúc lộn xộn, nhiều chi tiết trong game còn bị dập khuôn, hay tạo cảm giác nửa vời. Thậm chí cái kết của game cũng tạo cảm giác khó hiểu cho chính người chơi. Các sidequest còn tương đối dễ, bị trùng...

Đoạn clip được Final Fantasy XIV tổ chức kỷ niệm 30 năm series tại Yokohama.

Điểm lại 15 phiên bản của dòng game nhập vai huyền thoại Final Fantasy trong vòng 30 năm qua, đây quả là một qúa trình sáng tạo không ngừng từ đội ngũ sản xuất. Một lời cám ơn chân thành Lost Bird muốn dành đến cho ông Sakaguchi Hironobu - nhà sản xuất và đạo diễn game cũng như là cha đẻ của Final Fantasy, cùng với các thành viên trong đội ngũ đã không ngừng nghỉ sáng tạo để đem lại những sản phẩm chơi game chất lượng nhất.