Trong hội nghị truyền thông dữ liệu SIGCOMM 2021 diễn ra vào tháng trước tại Mỹ, các nhà nghiên cứu từ Đại học California đã cảnh báo cơn bão Mặt Trời tiếp theo sẽ đến bất cứ khi nào trong năm nay, và có thể sẽ gây nên “ngày tận thế” của Internet khiến thế giới rơi vào tình trạng ngoại tuyến trong vòng vài tháng.

Bão mặt trời hay còn có tên gọi khác là gió mặt trời là một vụ nổ năng lượng từ tính trong bầu khí quyển của Mặt trời theo chu kỳ mỗi 11 năm, gây ra sự bùng nổ dữ dội của ánh sáng. Chúng không thể được phát hiện bằng mắt thường từ bề mặt Trái đất nhưng có thể quan sát được qua kính viễn vọng, tia X không gian và các thiết bị chụp ảnh nhiệt.
Hoa Tiêu

Trước khi cơn bão Mặt Trời tiếp theo đổ bộ, cùng điểm lại những lần hiện tượng này tàn phá Trái Đất trong lịch sử.

1. Sự kiện Carringon (Carringon Event)

Sự kiện Carrington (Carrington Event) là trận bão Mặt Trời được ghi chép lần đầu tiên trên thế giới vào năm 1859. Sự việc xảy ra vào lúc 11:18 sáng (10:18 chiều theo giờ VN) ngày 1/9 và được đặt tên theo Rihard Carrington, nhà thiên văn học đã theo dõi sự kiện này qua kính thiên văn của mình và vẽ phác lại.

Các nhà khoa học NASA cho biết đây là trận bão Mặt Trời lớn nhất được ghi nhận trong suốt 500 năm. Cơn bão Mặt Trời này đã gây ra những màn cực quang rực rỡ kéo dài tới tận những miền xa phía Nam như vùng Caribe. Nó cũng gây ra một vài gián đoạn trong liên lạc điện báo toàn cầu, thậm chí đã gây chạm điện nhiều tổng đài điện báo và phát ra tia lửa điện từ đường dây dẫn khiến cháy những giấy điện báo.

*Phát họa của Richard Carrington về sự kiện Carringon. Nguồn: NASA*

2. Bão mặt trời năm 1989

Vào tháng 3 năm 1989, Canada đã hứng chịu hậu quả nặng nề do bão Mặt Trời gây ra, khiến số dân hơn 6 triệu người phải sống trong bóng tối bởi hệ thống điện bị lỗi. Trận bão khủng khiếp này cũng tàn phá hệ thống điện thoại đường dài ở vài bang của nước Mỹ. Sau đó, nhà mạng AT&T đã phải thiết kế lại hệ thống điện cho các cáp kết nối xuyên Đại Tây Dương.

3. Sự kiện Bastille Day (Ngày Quốc Khánh của Pháp)

Sự kiện Bastille Day được đặt theo tên ngày Quốc khánh của Pháp (ngày phá ngục Bastille). Ngày 14 tháng 7 năm 2000, một trận bão Mặt Trời mạnh cấp X5 đã làm đoản mạch một số vệ tinh và gián đoạn tạm thời sóng vô tuyến. Đây được xem là trận bão Mặt Trời mạnh nhất từ sau sự kiện năm 1989.

*Plasma nóng 1 triệu độ C di chuyển quanh các cuộn từ trường trên bề mặt Mặt Trời lúc xảy ra cơn bão Mặt Trời Bastille Day năm 2000. Nguồn: NASA*

4. Bão mặt trời ngày Halloween năm 2003

Vào ngày 28 tháng 10 năm 2003, vụ nổ năng lượng từ Mặt Trời đã giải phóng một trận bão khủng khiếp. Cơn bão này mạnh đến nỗi làm rối loạn cả những thiết bị cảm biến (sensor) của các tàu quan sát. Theo tính toán, cơn bão này đạt đến cấp X45, tức gấp 9 lần bão Mặt Trời năm 1989.

*Ảnh chụp cơn bão từ tàu SOHO. Nguồn: NASA*

5. Bão Giáng sinh năm 2006

Trận bão Mặt Trời gần đây nhất xảy ra vào ngày Giáng Sinh năm 2006. Cơn bão cấp X9 này đã gián đoạn việc liên lạc giữa vệ tinh, mặt đất và tín hiệu GPS trong suốt 10 phút.

*Ảnh chụp vụ bùng phát trên Mặt Trời vào mùa giáng sinh năm 2006. Nguồn: Trung tâm dự báo thời tiết vũ trụ NOAA*